BOWEN, THOMAS (1756 - 1827), gweinidog gyda'r Annibynwyr

Ganwyd 1756 yn ardal Capel Isaac. Cyfyng oedd ei amgylchiadau a gorfu iddo ddechrau ennill ei fywoliaeth yn ifanc. Cynorthwyodd ei feistr o amaethwr ef i gael addysg gyda'r Parch. J. Griffiths, Glandŵr, ac yn 1777 aeth i athrofa y Fenni. Yn 1781 galwyd ef i Faesyronnen a gwelodd yno gryn adfywiad ar yr achos; ehangodd ei faes; dirwywyd ef gan ynadon Aberhonddu am bregethu mewn tŷ heb ei drwyddedu ym mhlwyf Llansantffraid. Sefydlodd achosion newydd yn y cylch.

Yn 1795 symudodd i eglwys Maesyrhaf, Castellnedd. Ef a gychwynnodd eglwysi Melincwrt ac Aberafan yn ogystal â'r ysgol Sul gyntaf yn yr ardal. Bu yno gythrwfl ar fater o athrawiaeth, ac ymadawodd nifer o Faesyrhaf a chychwyn achos Undodaidd yn y dref. Bu farw 27 Chwefror 1827.

Awdur

• Y Parchedig Richard Griffith Owen, (1890 - 1973)

Ffynonellau

• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, i, 528; ii, 104-6
• Josiah Thomas Jones, Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru (Aberdâr 1867-70), i, 31
• T. Morgan, Enwogion Cymreig 1700-1900 (1907), 30
• T. Stephens, Album Aberhonddu … o'r flwyddyn 1755 hyd 1880 (1898)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734422

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/