Fe wnaethoch chi chwilio am Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray
Ganwyd 11 Ionawr 1859, yn unig fab Joseph C. Bradney, rheithor Greete, Swydd Amwythig. Cafodd ei addysg yn ysgol Harrow ac yng Ngholeg y Drindod, Caergrawnt, lle y graddiodd yn 1881. Bu cysylltiad rhyngddo â'r milisia ac â'r fyddin o 1882, pryd y'i ceir yn gapten ym milisia sir Fynwy, hyd ar ôl rhyfel 1914-8.
Gwasanaethodd ei wlad mewn llu o gylchoedd; ar gyngor sir Mynwy, fel ynad heddwch, siryf, ac is-raglaw yn ei sir, yn aelod blaenllaw o gyngor Llyfrgell Genedlaethol Cymru a'r Amgueddfa Genedlaethol, yn aelod o'r Royal Commission on Ancient Monuments in Wales, o urdd S. John of Jerusalem, etc.
Eithr fel hanesydd sir Fynwy ac un a gyhoeddodd lawer o ddefnyddiau eraill at wasanaeth haneswyr y cofir am Bradney. Cyhoeddwyd rhan gyntaf ei History of Monmouthshire yn 1904, a rhan o'r bedwaredd gyfrol yn 1932, ond ni chafodd yr awdur fyw i orffen y gyfrol hon. Cyhoeddwyd cyfrol 5 o History of Monmouthshire (gol. Madeleine Grey) yn 1993.
Heblaw'r History of Monmouthshire fe gyhoeddodd Bradney lu o lyfrau ac erthyglau, megis: (a) Genealogical Memoranda relating to the families of Hopkins of Llanfihangel Ystern Llewern, co. Monmouth, and Probyn of Newland, co. Gloucester (1889); (b) The Diary of Walter Powell (1907); (c) Acts of the Bishop of Llandaff (1908); (d) Llyfr Baglan (1910); (e) Hanes Llanffwyst gan Thomas Evan Watkins , ' Eiddil Ifor ' (1922); (f) A Dissertation on Three Books (1923); (g) A History of the Free Grammar School in the Parish of Llantilio Crossenny (1924); (h) A Survey of the general history of the town of Newport and district (1925); (i) A Memorandum, being an attempt to give a chronology of the decay of the Welsh language in the Eastern part of the County of Monmouth (1926). Cyhoeddodd hefyd Noctes Flandricae (Llundain), casgliad o gerddi a rhyddiaith a gyfansoddwyd gan mwyaf yn Fflandrys yn 1917. Ceir o leiaf ddau waith ganddo yn Lladin, sef Carmina jocosa (1916) a Carmen arall a gyfansoddodd yn 1923 pan gafodd radd D.Litt. Prifysgol Cymru. Copïodd a chyhoeddodd gofrestri eglwysi plwyfi Llantilio Crossenny a Phenrhos (1916), Llanbadog (1919), Llanddewi Rhydderch (1919), Caerwent a Llanfair Discoed (1920), a Grosmont (1920). Ysgrifennodd hefyd i gylchgrawn Cymdeithas Lyfryddol Cymru.
Daeth i'w ran, yn rhinwedd ei wasanaeth i'w wlad ac ysgolheictod ei gyhoeddiadau, lawer o anrhydeddau. Fe'i dyrchafwyd yn C.B. yn 1911, cafodd ei wneuthur yn farchog yn 1924, a chael gradd D.Litt. 'er anrhydedd' gan Brifysgol Cymru yn 1923. Bu'n briod ddwywaith, y tro cyntaf â Rosa (bu farw 1927), merch Edward Jenkins, Nantygroes, sir Faesyfed, a'r ail dro a Florence, merch Francis E. Prothero, Malpas Court. Medrai Gymraeg yn bur dda a pharhaodd i ysgrifennu Lladin hyd ei farw, 21 Gorffennaf 1933.
Dyddiad cyhoeddi: 1953
Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/
Mae'r Bywgraffiadur Cymreig yn cael ei ddarparu gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru a Chanolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru. Mae ar gael am ddim ac nid yw'n derbyn cymorth grant. Byddai cyfraniad ariannol yn ein helpu i gynnal a gwella'r wefan er mwyn i ni fedru parhau i gydnabod Cymry sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i fywyd yng Nghymru a thu hwnt.
Ewch i'n tudalen codi arian am ragor o wybodaeth.