DAVIES, FRANCIS (1605 - 1675), esgob Llandaf

Cafodd ei addysg yng Ngholeg Iesu, Rhydychen, lle y graddiodd yn B.A. (1625) a M.A. (1628); cymerth radd B.D. yn 1640. Daeth yn rheithor Pentyrch a Radyr, 1630, rheithor Llan-gan (gyda Llantrithyd, fe ymddengys), 1638, ac yn ganon S. Andrews yn eglwys gadeiriol Llandaf, 1638. Collodd fywiolaethau Llan-gan a Phentyrch yn ystod y Werin-Lywodraeth am iddo wrthod darllen y Directory, eithr cafodd driniaeth dyner oblegid ei ysgolheictod, ei rinweddau, a ffafr y Colonel Jones, Ffonmon. Caniatawyd iddo 'bedwaredd' gyfran Llan-gan; rhoddwyd les y fywoliaeth honno i'w frawd Maurice. Yn ddiweddarach peidiwyd â thalu'r 'bedwaredd' a gorfu i Davies ei gynnal ei hun trwy gadw ysgol breifat; wedi hynny aeth yn gaplan yng nghartref iarlles Peterborough. Yn 1660 dychwelodd i fywoliaeth Llan-gan ac apeliodd am ddegymau Llantrithyd. Gwnaeth gais hefyd am archddiaconiaeth Llandaf oherwydd iddo golli ei fywiolaethau ac yn herwydd ei ffyddlondeb i achos y brenin; cymeradwyodd Sheldon, archesgob Caergaint, y cais, a gwnaethpwyd Davies yn archddiacon. Cafodd radd D.D. yn 1661. Fe'i cysegrwyd yn esgob Llandaf, 24 Awst 1667, a bu'n byw ac yn cynnal ei lysoedd eglwysig ym maenor esgobaidd Mathern. Ailsefydlodd y llyfrgell yn yr eglwys gadeiriol (fe'i distrywiasid yn ystod y Werin-Lywodraeth); efe hefyd a osododd y gloch fwyaf yn nhŵr yr eglwys gadeiriol. Bu farw 14 Mawrth 1675, a chladdwyd ef o flaen yr allor yn Llandaf; daeth ei garreg fedd i'r golwg ar ôl y cyrch bomio o'r awyr yn 1941.

Awdur

• Yr Archddiacon Lawrence Thomas, (1889 - 1960)

Ffynonellau

• Acts of the Bishops of Llandaff (1908–12)
• Athenae Oxonienses (1813–20)
• Browne Willis, A survey of the Cathedral Church of Llandaff (1719)
• J. Walker, An attempt towards recovering an account of the numbers and sufferings of the clergy of the Church of England, heads of colleges, fellows, scholars, etc., who were sequester'd, harrass'd, etc. in the late times of the Grand Rebellion occasion'd by the ninth chapter (now the second volume) of Dr. Calamy's Abridgment of the life of Mr. Baxter. Together with an examination of that chapter
• Calendar of State Papers, Domestic Series
• T. Richards, (a) A History of the Puritan Movement in Wales (1920), (b) Religious Developments in Wales, 1654–1662 (1923) …, (c) Wales under the Penal Code, 1662-1687 (1925)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q14945644

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/