EVANS, JOHN (1815 - 1891), archddiacon Meirionnydd

Ganwyd 4 Mawrth 1815 yn Tynycoed, Abererch, mab John Evans, Tanycoed, Llanfair, Meirionnydd, ac Ann, merch John Owen, Crafnant, Llanfair Harlech. Yr oedd ei fam yn ddisgynnydd o Edmwnd Prys.

Addysgwyd ef yn ysgol Biwmares. Aeth i swyddfa'r cyfreithiwr David Williams, aelod seneddol dros sir Feirionnydd. Yr oedd ei wraig, Mary, o Saethon, yn gyfnither i David Williams yr aelod seneddol. Oddi yno i Goleg y Drindod, Dulyn, lle y graddiodd (B.A.) yn 1841.

Ordeiniwyd ef i guradiaeth Llanbedr y Cennin (Sir Gaernarfon); mudodd i guradiaeth Pentrefoelas (sir Ddinbych); 1857, rheithor Machynlleth a deon gwlad Cyfeiliog; 1862, rheithor Llanllechid; 1866, archddiacon Meirionnydd; 1888, rheithor Aber. Bu farw 24 Mai 1891. Yr oedd yn offeiriad diwyd mewn plwyf ac esgobaeth, yn ysgolhaig medrus, ac yn hynafiaethydd gwych. Ysgrifennodd 'Pentrefoelas' (yn Cambrian Journal, 1854 ac 1855), ac 'Ysbytty Ifan and the Hospitallers' (yn Archæologia Cambrensis, 1860).

Awdur

• Y Canghellor John Williams James

Ffynonellau

• North Wales Chronicle, Mehefin 1891
• Y Geninen, 1894
• T. Morgan, Enwogion Cymreig 1700-1900 (1907)
• Llythyr oddi wrth ei ŵyr, y Parch. C. Beverly Davies, Hammersmith

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: John Evans, Archddiacon Meirionnydd

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/