HERBERT, GEORGE (1593 - 1633), bardd

Ganwyd yn Llundain, 3 Ebrill 1593, i Richard a Magdalen Herbert (gweler Herbert o Drefaldwyn). Bu'r tad farw yn 1596 a gadawyd y mab yng ngofal ei fam; bu hi'n byw am ychydig gyda'i mam, Lady Newport, yn Eyton, yna symudodd i Rydychen, ac oddi yno i Lundain. Bu addysg George yng ngofal athro preifat nes yr aeth i Ysgol Westminster yn 1605. Oddi yno aeth i Goleg y Drindod, Caergrawnt, 1609. Ar ddydd calan 1610 anfonodd i'w fam ddwy soned y mynegai ynddynt ei fwriad i ymroddi i ysgrifennu barddoniaeth gysegredig. Eisoes yr oedd ei iechyd yn wannaidd, a bu raid iddo ymladd weddill ei oes rhag y gwendid hwn.

Graddiodd yn 1612, fe'i hetholwyd yn gymrawd yn 1614, ac yn 1616 cymerodd ei M.A. Gwnaethpwyd ef yn ddarlithydd mewn rheitheg ('Praelector in Rhetoric') yn 1618, ac yn 1620 yn ' Public Orator ' y brifysgol; traddododd rai areithiau yn rhinwedd yr ail swydd, eithr ymddiswyddodd yn 1626 gan fod ei ddiddordebau i gyfeiriad arall. Fis Ionawr 1624 etholwyd ef yn aelod seneddol dros fwrdeisdref Trefaldwyn ac eisteddodd yn 1625 yn Senedd gyntaf Siarl I.

Penderfynodd, fodd bynnag, roddi'r gorau i fywyd lleygol. Yr oedd ganddo eisoes gyfran, ddi-ofal, yn rheithoraeth Llandinam, a daliodd hon hyd ei farw; o'r flwyddyn 1626, pan wnaethpwyd ef yn brebend Leighton Ecclesia gan esgob Lincoln, yr oedd â'i fryd ar yr offeiriadaeth.

Priododd Jane Danvers yn 1629, a'r flwyddyn ddilynol daeth yn rheithor Fuggleston-cum-Bemerton yn Wiltshire. Bu farw yn Bemerton yn 1633 (claddwyd 3 Mawrth). A Priest to the Temple (a gyhoeddwyd yn Herbert's Remains, 1652) a The Temple, 1633, ydyw ei brif weithiau. Cerid y bardd oblegid ei dduwioldeb a'i ymroddiad i'w alwedigaeth ac edmygir ei ddarnau barddonol yn fawr yn herwydd didwylledd y modd y maent yn datguddio ei ymdrechion ysbrydol.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Herbert Gladstone Wright, (1888 - 1962)

Ffynonellau

• Oxford Dictionary of National Biography, xxvi, 185-8
• Izaak Walton, Izaak Walton's Life of George Herbert (Llundain 1670)
• W. R. Williams, The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliest times to the present day, 1541-1895 (Brecknock 1895), 148
• G. H. Palmer introduction to The English works of George Herbert (Boston 1905), Vol. I; Vol. II; Vol. III
• F. E. Hutchinson, introduction to The Works of George Herbert (Rhydychen 1941)
• R. I. Aaron, The Modern Language Review, 1941

Darllen Pellach

• George Herbert and Bemerton
• John Aubrey, Andrew Clark (gol.), "Brief lives," chiefly of contemporaries (Oxford 1898), Vol. I, Vol. II
• Erthygl Wicipedia: George Herbert

Gweithiau

• George Herbert, The works of George Herbert in prose and verse (London 1859), Vol. I, Vol. II
• George Herbert, George Herbert, Ernest Rhys, The poems of George Herbert to which are added selections from his prose, and Walton's "Life" (London 1886)
• George Herbert, Izaak Walton, Herbert's poems: with his Country parson (London 1809)
• Izaak Walton, The lives of Dr. John Donne, Sir Henry Wotton, Mr. Richard Hooker, Mr. George Herbert, and Dr. Robert Sanderson (London 1825)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 71487054
• Wikidata: Q317887

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/