HUGHES, DAVID ('Cristiolus Môn '; 1810 - 1881), ysgolfeistr a cherddor

Ganwyd yn Llangristiolus, Môn. Bu'n cadw ysgol yn Nhrefdraeth a lleoedd eraill ym Môn, ac yn Rhewl gerllaw Rhuthun. Gadawodd y swydd o ysgolfeistr ac aeth yn ddarllenydd i swyddfa Thomas Gee, Dinbych. Wedi hynny bu'n llyfr-rwymydd, crefft a ddysgodd ei hun. Rhoddodd y gwaith o rwymo llyfrau i fyny, a phenodwyd ef yn gyfrifydd i John Parry, gwneuthurwr menyg, Dinbych a Chroesoswallt, a daliodd y swydd hon tra bu byw. Yr oedd yn gerddor da. Bu ganddo ran amlwg yn sefydlu Cymdeithas Gerddorol Môn, ac ef oedd arweinydd y canu yng nghyfarfod cyntaf y gymdeithas yn 1835. Enillodd yn eisteddfod Llifon ar gyfansoddi anthem. Yn 1843 dug allan Y Perorydd Cysegredig, ac, yn 1851, Yr Athraw Cerddorol, llyfr bychan ar elfennau cerddoriaeth a hyfforddiadau i'r llais. Bu farw 13 Hydref 1881.

Awdur

• Robert David Griffith, (1877 - 1958)

Ffynonellau

• Cronicl y Cerddor, 1881
• M. O. Jones, Bywgraffiaeth Cerddorion Cymreig (1890)
• Edward Jones, Rhestr gyda nodiadau byrion, o Enwogion Cymreig o 1700 i 1900 (1908)
• R. Hughes, Enwogion Môn, 1850–1912 (Dolgellau 1913)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 152711266
• Wikidata: Q20732828

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/