Fe wnaethoch chi chwilio am Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray
Ganwyd yn nyffryn Ceidrych, Llangadog. Cafodd beth addysg, ac'aeth yn saer maen. Bedyddiwyd ef, yn 27 oed, gan Moses Williams, gweinidog Bedyddwyr Cyffredinol Pontbren-Araeth, yn 1799. Yn y rhwyg a ddaeth ar Fedyddwyr y de-orllewin yn y flwyddyn honno, meddiannodd y blaid Arminaidd yn Salem Llangyfelach dŷ cwrdd bychan yng Nghlydach (Cwm Tawe) o'r enw ' Capel-y-Cwar,' a godwyd gan Salem yn 1795. Yn 1804, ar gymhelliad Moses Williams, urddwyd David Jones yn weinidog arnynt - noder nad oedd ef na hwythau na Moses Williams, ar hyd yr amser, yn ddim ond Arminiaid Trindodaidd. Bu David Jones yno am 50 mlynedd; llafuriai'n ddiwyd, gan bregethu yn y Cwar, yn Foxhole (Llansamlet), yn Nhreforris, ac ym Mhontardawe, heblaw cadw ysgol yn y Cwar ac yn Foxhole (W. Samlet Williams, Hanes Llansamlet, 94); câi ddogn blynyddol o drysorfa'r Bedyddwyr Cyffredinol yn Llundain, o 1818 hyd ei farwolaeth. Yn 1848, edrydd fod ganddo 50 o aelodau. Ond cododd y Bedyddwyr Neilltuol gapel (Bethania) yng Nghlydach yn 1841, a chorfforwyd eglwys ynddo yn 1844. O dipyn i beth, llithrai'r Arminiaid drosodd i Fethania, a theyrngarwch i'r hen weinidog yn unig a gadwai eglwys y Cwar ar ei thraed. Bu David Jones farw 24 Ionawr 1854, yn 81 mlwydd oed. Aeth yr 11 aelod gweddill yn unfryd i Fethania.
Dyddiad cyhoeddi: 1953
Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/
Mae'r Bywgraffiadur Cymreig yn cael ei ddarparu gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru a Chanolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru. Mae ar gael am ddim ac nid yw'n derbyn cymorth grant. Byddai cyfraniad ariannol yn ein helpu i gynnal a gwella'r wefan er mwyn i ni fedru parhau i gydnabod Cymry sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i fywyd yng Nghymru a thu hwnt.
Ewch i'n tudalen codi arian am ragor o wybodaeth.