JONES, JOHN ('Vulcan '; 1825 - 1889), gweinidog Wesleaidd

Ganwyd yn Llandwrog, 26 Rhagfyr 1825, mab Richard Jones ('Callestr Fardd'). Ymunodd y tad a'r mab â'r Cymreigyddion lleol ac â'r Wesleaid ym Methesda. Ychydig o addysg fore a gawsai, ond llwyddodd i'w ddiwyllio ei hun. Dechreuodd bregethu yng Nghorris, ac aeth am dymor i Goleg Normal Abertawe. Gweinidogaethodd ar gylchdeithiau yr Wyddgrug (1854), Abergele (1856), Llanfyllan (1858), Tregarth (1860), Caergybi (1863), Lerpwl (1866), Tregarth (1869), Bangor (1872), y Rhyl (1875), Shaw Street, Lerpwl (1878), Bangor (1881), Caernarfon (1884), a Thregarth (1885). Ymneilltuodd yn 1887, a bu farw 17 Rhagfyr 1889.

Ymddiddorai mewn barddoniaeth, gwleidyddiaeth, a cherddoriaeth, ond athroniaeth a diwinyddiaeth oedd ei hoff feysydd, ac ysgrifennodd lawer arnynt i'r cylchgronau. Golygodd Y Winllan, 1870-3, a bu'n gofalu am ei cherddoriaeth am rai blynyddoedd; bu hefyd ar fwrdd golygyddol Y Gwyliedydd. Ysgrifennodd Traethawd ar Resymeg, 1857, Athrawiaeth yr Iawn, 1861 (adolygiad ar lyfr Lewis Edwards), Penarglwyddiaeth Duw, 1873, Y Beibl, 1875 (pryddest anfuddugol yn eisteddfod Bangor, 1874), Ameuyddiaeth, 1877.

Awdur

• Y Parchedig Griffith Thomas Roberts, (1887 - 1977)

Ffynonellau

• Yr Eurgrawn Wesleyaidd, 1895, 1-12
• Y Geninen, 1890, 73; (Gŵyl Dewi), 19; 1891 (Gŵyl Dewi), 13

Delweddau

• LlGC: J. Jones (Vulcan), Llyfr Ffoto T Llechid Jones Album, 17v.

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733522

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/