STINAN (S. Justinian), sant (fl. yn y 6ed ganrif).

Unig ffynhonnell traddodiad Stinan Sant yw 'buchedd' fer a grynhowyd gan John o Teignmouth o lawysgrif nad yw mwyach ar gael. Brodor o Lydaw oedd Stinan. Wedi ymadael â'i wlad ar orchymyn angel, glaniodd o'r diwedd ar ynys Limeneia, Ynys Ddewi yn awr, ger glannau Sir Benfro, heb fod ymhell o Dyddewi. Yno y cartrefodd yng nghwmni'r meudwy Honorius a llawer o ddisgyblion a ddaethant i'w hyfforddi ganddo. Wedi clywed canu'i glodydd, danfonodd Dewi Sant amdano i'w wneud yn gyffesydd iddo ef ei hun, a rhoddodd iddo lain o dir ar yr ynys ac ar yr arfordir. Dywedir i Stinan gyflawni llawer o wyrthiau. Yn y diwedd lladdwyd ef gan dri o'i weision, a chodwyd capel ar y fan lle claddwyd ef ym Mhorth Stinan ar yr arfordir. Ymhen ychydig wedi hynny, symudodd Dewi 'r corff i fedd newydd yn ei eglwys ei hun. Y mae eglwys Llanstinan ger Abergwaun wedi ei henwi ar ôl Stinan. Nodir dau ddyddiad fel ei ddydd gŵyl, sef 5 Rhagfyr ac 23 Awst.

Awdur

• Hywel David Emanuel, (1921 - 1970)

Ffynonellau

• Baring-Gould a John Fisher, The Lives of the British Saints: the saints of Wales and Cornwall and such Irish saints as have dedications in Britain, iii, 339-42
• Horstman (gol.), Nova legenda Anglie as collected by John of Tynemouth, John Capgrave, and others, and first printed, with new lives, now re-edited with fresh material from MS and printed sources by C. Horstman (1901), ii, 93-5
• Acta Sanctorum Bollandiana (1643), xxxviii, 633-6

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q4535374

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/