MARC, SIARL (1720 - 1795), Tŷmawr, Bryncroes, Llŷn, pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a phrydydd

Ef oedd y pennaf o gryn lawer o ' gynghorwyr ' ei wlad wedi ei dröedigaeth tua'r flwyddyn 1741. Tybir mai saer coed oedd wrth ei grefft. Symudodd ei gartref deirgwaith neu bedair cyn myned i fyw yn fferm Tŷ Mawr, Bryncroes. Dyma a ddywedir amdano gan Robert Jones, Rhoslan yn Drych yr Amseroedd : 'Yr oedd yn ŵr o synwyrau cryfion, ac yn gadarn yn wir athrawiaeth, a'i ddoniau yn eglur i draddodi ei genadwri. Yr oedd yn barchus yn ei ardal, yn dderbyniol gan yr eglwysi.' Nid rhyfedd oedd i'r fath un ennill iddo'i hun le amlwg ym marn ei gydnabod. Er ei natur hynaws cafodd brofi erledigaeth, ond daliodd yn gadarn a diysgog i bregethu ac arolygu'r seiadau yng ngwlad Llŷn. Daeth y Tŷ Mawr yn fan cyfarfod i'r crefyddwyr, ac yn y flwyddyn 1752 fe adeiladwyd ar dir gerllaw y ffermdy y capel cyntaf i'r Methodistiaid yn Sir Gaernarfon. Bu am rai blynyddoedd yn niwedd ei oes yn ddall. Bu farw 17 Mai 1795 yn 75 mlwydd oed. Am ei waith fel emynydd gweler J. Thickens, Emynau a'u Hawduriaid.

Awdur

• Y Parchedig Richard Thomas, (1872 - 1950)

Ffynonellau

• Robert Jones (Rhoslan), Drych yr Amseroedd (Llanrwst 1841), 184
• Y Drysorfa, 1901, 394
• Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd, xxi, t. 46
• T. Richards, Ty Mawr Llyn-Deucanmlwydd Hanes yr Achos (1948), 1948, 13
• Trafodion Cymdeithas Hanes Sir Gaernarfon, xxvi, 65-7

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734395

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/