MORRIS, Syr LEWIS (1833 - 1907), bardd

Ganwyd 23 Ionawr 1833, yng Nghaerfyrddin, mab Lewis Edward William Morris - yr oedd yn or-ŵyr i Lewis Morris ('o Fôn'). Bu yn ysgol ramadeg y Frenhines Elisabaeth, Caerfyrddin, yn ysgolion y Bont-faen a Sherborne, ac yng Ngholeg Iesu, Rhydychen (1851; graddiodd yn 1856), ac fe'i derbyniwyd yn fargyfreithiwr yn 1861.

Cyhoeddodd yn 1871, eithr heb roddi ei enw wrtho, Songs of Two Worlds; daeth ail a thrydedd gyfres o dan yr un teitl yn 1874 a 1875. Dilynwyd y rhain gan gyfrolau eraill o farddoniaeth; o'r rhain The Epic of Hades, 1876-7, ydyw'r mwyaf adnabyddus a'r mwyaf uchelgeisiol. Y mae ei farddoniaeth yn iachus ac yn llifo'n rhwydd eithr heb fawr ysbrydoliaeth ynddi.

Gwnaeth waith a bery'n hwy na'i farddoniaeth drwy hyrwyddo addysg uchelraddol yng Nghymru. Yn 1878 daeth yn gydysgrifennydd Coleg Prifathrofaol Aberystwyth, bu'n gyd-drysorydd y sefydliad hwnnw, 1889-96, ac yn is-lywydd o 1896 hyd ei farw. Ceisiodd lawer tro gael ei ddewis yn aelod seneddol, eithr methodd; Rhyddfrydwr ydoedd o ran ei wleidyddiaeth.

Priododd, 1868, Florence Julia Pollard, a bu iddo ef a'i wraig ddwy ferch ac un mab. Bu farw 10 Tachwedd 1907.

Awdur

• Yr Athro Gwyn Jones, (1907 - 1999)

Ffynonellau

• Oxford Dictionary of National Biography
• The Cambridge history of English literature (1908-1927)

Darllen Pellach

• A. H. Moncur Sime, Lewis Morris: poet and teacher (Westminster 1895)
• J. Austin Jenkins, W. T. Pike (ed.), South Wales and Monmouthshire at the opening of the twentieth century: Contemporary biographies (Brighton 1907), t.201
• Erthygl Wicipedia: Lewis Morris

Delweddau

• LlGC: Sir Lewis Morris
• LlGC: Syr Lewis Morris
• London Stereoscopic Company, Sir Lewis Morris

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 47974151
• Wikidata: Q6536902

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/