RICHARD, TIMOTHY (1845 - 1919), cenhadwr yn China

Ganwyd yn Ffaldybrenin 10 Hydref 1845, mab Timothy ac Eleanor Richard. Bedyddiwyd ef yn 1859 a daeth yn aelod o eglwys y Bedyddwyr, Caeo. Wedi iddo fod am gyfnod yn athro ysgol aeth i Goleg y Bedyddwyr, Hwlffordd, yn 1865, ac yn 1869 anfonwyd ef i China gan Gymdeithas Genhadol y Bedyddwyr. Llafuriodd yn China, gydag ysbeidiau anaml ym Mhrydain, o 1870 hyd 1915 - ar y cyntaf yn Chafoo, wedyn yn Shantung a Shansi, ac yna, yn Shanghai, pan ddewiswyd ef (1891) yn ysgrifennydd y ' Chistian Literature Society of China. ' Ymddiswyddodd yn 1915 a bu farw yn Llundain ar 17 Ebrill 1919.

Y mae'n amhosibl rhoddi hyd yn oed fraslun o'i weithrediadau a'i weithgareddau amrywiol ac amlochrog a'r dylanwad eang a gafod ei lafur. Yr oedd yn arloeswr fel cenhadwr, yn ddyngarwr, yn wladweinydd cenhadol, yn ysgolhaig, yn addysgydd, yn awdur, yn ŵr cyhoeddus, ac yn gyfaill a chynghorwr tywysogion a gwerinwyr; yr oedd enw ' Li T'i-mo-tai ' yn adnabyddus ym mhob rhan o China. Cafodd rai o anrhydeddau uchaf China, e.e. yr oedd yn Fandarin o'r radd uchaf ac yn aelod o Urdd y Ddraig Ddwbl. Cafodd radd Ll.D. ('er anrhydedd') Prifysgol Cymru (1916); yr oedd hefyd yn D.D. a Litt.D. Gweler hefyd yr erthygl ar ei ewythr Jedediah Richards.

Priododd (1), 1878, Mary Martin (bu farw 1903), a bu iddynt bedwar o blant, a (2), yn 1914, Dr. Ethel Tribe, a oroesodd ei gŵr.

Awdur

• Y Parchedig Edward William Price Evans, (1887 - 1972)

Ffynonellau

• Timothy Richard, Forty-five Years in China reminiscences (Llundain 1916), ar gael arlein: https://archive.org/details/fourtyfiveyears00richuoft/page/n8
• W. E. Soothill, Timothy Richard of China, seer, statesman, missionary & the most disinterested adviser the Chinese ever had (Llundain 1924)
• E. W. Price Evans, Timothy Richard a narrative of Christian enterprise and statesmanship in China (Llundain 1945?)

Darllen Pellach

• LlGC: Gohebiaeth Timothy Richard, 1878-1886
• Blog LlGC: Cenhadon i Tsieina: Llythyrau Timothy a Mary Richard
• Andrew T. Kaiser, Encountering China: The Evolution of Timothy Richard's Missionary Thought (1870-1891) (Pickwick Publications 2019)
• Erthygl Wicipedia: Timothy Richard

Dolenni Ychwanegol

• Archifau LlGC: DLR3/7: Gohebiaeth Timothy Richard yn 'Papurau David Bowen a Ben Bowen'
• Y Dydd: MMSID: 99239071502419, 17 Tachwedd 1969
• Y Dydd: MMSID: 99239325702419, 17 Tachwedd 1969
• VIAF: 50028931
• Wikidata: Q837541

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/