THOMAS, JOHN (1886 - 1933), cemegwr

Ganwyd 2 Ebrill 1886 yn Whitford, Sir y Fflint, mab Richard Thomas, gof, ac Elizabeth (Morris) ei wraig. Symudodd y teulu i Harlech a bu'r mab yn Ysgol y Bwrdd, Harlech, ac yn ysgol ganolraddol Abermaw cyn mynd i Goleg y Brifysgol, Aberystwyth, yn 1904, gydag ysgoloriaeth Syr Alfred Jones. Graddiodd yn 1907 gydag anrhydedd (y dosbarth cyntaf) mewn cemeg. Gwnaeth waith ymchwil o dan yr athro J. J. Sudborough gan ennill ei M.Sc. a chael un o ysgoloriaethau ymchwil ' 1851 ' i fynd i Goleg y Drindod, Caergrawnt, lle y gwnaeth ychwaneg o waith ymchwil o dan Syr William Pope. Yn 1911 dewiswyd ef yn gemegwr i wneuthur gwaith ymchwil yn adran awyrennol y National Physical Laboratory. Y flwyddyn ddilynol symudodd i Ardeer, Sgotland, i weithio dros y Nobel's Explosives Company. Yno gwnaeth waith ymchwil pwysig ar elfennau ffrwydrol ac enillodd hyn iddo radd D.Sc. Prifysgol Cymru. Yn 1918 dewiswyd ef yn brif gemegwr Solway Dyes, Limited, Carlisle (Scottish Dyes Limited yn ddiweddarach); daeth yn gyfarwyddwr llywodraethol y cwmni yn nes ymlaen. Yr oedd ynddo mewn modd arbennig gyfuniad o allu dyn busnes a threiddgarwch gwyddonydd hynod ddisglair. Llwyddodd i gyfrannu'n helaeth iawn i ddatblygiad y diwydiant lliwiau ym Mhrydain, yn enwedig yng ngwneuthuriad y lliwiau mwyaf eu parhad yn yr adran a enwir yn 'indanthrone.' Yr oedd iddo gyfran gyda'r rhai cyntaf i ddarganfod y lliw a elwir yn 'Caledon Jade Green,' a bu wedi hynny yn gweithio ar liwiau glas yn yr un gyfres; yr oedd yn un o'r darganfyddwyr pennaf yn y diwydiant arbennig hwn. Pan gymerwyd ei gwmni ef drosodd gan Imperial Chemical Industries (yn 1926), daeth Thomas yn gydgyfarwyddwr llywodraethol y ' Dyestuffs Group,' gan ddal y swydd hyd ei farwolaeth ar 18 Ionawr 1933.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Thomas Campbell James

Ffynonellau

• Journal of the Chemical Society, 1907-12
• The Journal of the Society of Chemical Industry, 1921-5

Darllen Pellach

• Dr. John Thomas, gwefan Colorants Industry History, cyrchwyd 30 Mawrth 2020

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20821177

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/