REES, RICHARD JENKIN (1868 - 1963), gweinidog (MC)

Ganwyd 10 Medi 1868 yn y Riwel Isaf, Pen-y-garn, Ceredigion., mab John a Catherine Rees. Symudodd ei rieni i Lundain pan oedd yn faban. Addysgwyd ef yn y City of London School, a Choleg Aberystwyth (lle cafodd radd B.A. Prifysgol Llundain). Bu ar ôl hynny yng Ngholeg Mansfield, Rhydychen, gan raddio yn y dosbarth cyntaf mewn diwinyddiaeth. Ei fwriad, yn Aberystwyth, oedd dilyn gyrfa cyfreithiwr, ond o dan ddylanwad cenhadaeth Dr. Henry Drummond yn y coleg troes ei wyneb i gyfeiriad y weinidogaeth Gristionogol. Dechreuodd bregethu yn eglwys Jewin, Llundain. Ordeiniwyd ef yn 1893, a bu'n gweinidogaethu yn eglwys Saesneg Ala Road, Pwllheli (1892-94); Clifton St., Caerdydd (1894-1903); a'r Tabernacl, Aberystwyth (1903-22). Galwyd ef i arolygu Symudiad Ymosodol ei Gyfundeb, gan ymsefydlu yng Nghaerdydd, a bu'n ddiwyd a llwyddiannus yn y swydd honno hyd 1947. Priododd 1894, Apphia Mary James o Ben-y-garn; bu iddynt ddau fab a dwy ferch. (Disgleiriodd ei ail fab, Morgan Goronwy Rees , fel llenor; bu'n Brifathro Coleg y Brifysgol, Aberystwyth, yn y cyfnod 1953-57). Ar ôl ymddeol bu'n byw gyda'i blant ym Mhwllheli, ger Rhydychen, ac yn Waltham Cross, Llundain. Bu farw 30 Ebrill 1963, a chladdwyd ef yng Nghaerdydd.

Yr oedd yn un o brif arweinwyr ei Gyfundeb yn ei ddydd. Bu'n llywydd Sasiwn y De (1920 ac 1954), ac yn llywydd y Gymanfa Gyffredinol (1927). Yr oedd yn areithydd digymar, yn y Gymraeg a'r Saesneg. Cyfrannai'n achlysurol i'r wasg, eithr dawn siarad oedd yr eiddo, nid ysgrifennu. Cyhoeddodd werslyfr (yn Saesneg ac yn Gymraeg) ar 2 Samuel (1899), ac esboniad ar epistolau Paul at y Philipiaid a'r Colosiaid (1909).

Awdur

• Y Parchedig Gomer Morgan Roberts, (1904 - 1993)

Ffynonellau

• Who's who in Wales (1921), 397
• Who's who in the Free Churches? (1951) (1951), 352
• Y Drysorfa, 1927, 1-4
• Y Goleuad, 22 Mai 1963
• William Morris (gol.), Deg o Enwogion (1965) (1965), 35-40
• Blwyddiadur y Methodistiaid Calfinaidd, 1964, 397
• adnabyddiaeth bersonol

Dolenni Ychwanegol

• Archifau LlGC: NLW MSS 4761-4795: R. J. Rees Manuscripts
• Archifau LlGC: NLW ex 2564: Reverend R. J. Rees diaries
• VIAF: 101475303
• Wikidata: Q20821204

Dyddiad cyhoeddi: 1997

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/