Hafan
Pori
Awduron A-Z
Chwiliad testun rhydd
English
Llinell Amser
Twitter
Facebook
Google
English
Hafan
Pori
Awduron A-Z
Search
Ailosod
Rhyw
Gwryw (3,560)
Benyw (199)
(1)
Awdur
Robert Thomas Jenkins (438)
William Llewelyn Davies (212)
Robert David Griffith (138)
Gomer Morgan Roberts (131)
Evan David Jones (126)
Ray Looker (93)
Arthur Herbert Dodd (78)
John Graham Jones (76)
Griffith Milwyn Griffiths (69)
Mary Auronwy James (68)
Robert (Bob) Owen (67)
Thomas Richards (63)
Thomas Iorwerth Ellis (62)
John Dyfnallt Owen (47)
Richard Griffith Owen (45)
Benjamin George Owens (42)
David Myrddin Lloyd (36)
Hywel David Emanuel (36)
Rhidian Griffiths (35)
Emyr Gwynne Jones (34)
Edward Morgan Humphreys (34)
David Williams (32)
Walter Thomas Morgan (32)
Brynley Francis Roberts (31)
Griffith John Williams (31)
Enid Pierce Roberts (30)
Thomas Jones Pierce (28)
John James Jones (27)
Watkin William Price (27)
John Edward Lloyd (26)
Thomas Parry (26)
D. Ben Rees (23)
David Gwenallt Jones (22)
David Jenkins (22)
Evan Lewis Evans (20)
Thomas Mardy Rees (20)
Bertie George Charles (19)
David Lewis Jones (19)
Elwyn Evans (19)
Glyn Roberts (18)
Huw Williams (18)
Idwal Lewis (18)
Megan Ellis (18)
William Joseph Rhys (17)
Daniel Williams (16)
Llewelyn Gwyn Chambers (16)
Moelwyn Idwal Williams (16)
Robert Tudur Jones (15)
D. Hugh Matthews (14)
Frederick John North (14)
Nansi Ceridwen Jones (14)
Gwilym Arthur Jones (13)
Griffith Thomas Roberts (13)
Glanmor Williams (13)
Henry John Randall (13)
James Frederick Rees (13)
Mary Gwendoline Ellis (13)
Rhiannon Francis Roberts (13)
Thomas Oswald Williams (13)
Arwyn Lloyd Hughes (12)
Alun Roberts (12)
Gildas Tibbott (12)
Griffith Thomas Roberts (12)
Garfield Hopkin Hughes (11)
Thomas Isfryn Jones (11)
D. Huw Owen (10)
Emrys George Bowen (10)
Geraint Bowen (10)
Ifor Williams (10)
David Glanville Rosser (9)
Emyr Wyn Jones (9)
Ffion Mair Jones (9)
John Williams James (9)
Trevor Herbert (9)
Thomas Jones (9)
Dafydd Johnston (8)
David Thomas (8)
Gwyn Jones (8)
Herbert John Lloyd-Johnes (8)
Huw Walters (8)
Ioan Bowen Rees (8)
Marion Löffler (8)
Richard Thomas (8)
William Williams (8)
Bedwyr Lewis Jones (7)
David James Bowen (7)
Derwyn Jones (7)
Ioan Wyn Gruffydd (7)
John Martin Cleary (7)
John Oliver Stephens (7)
John Tudno Williams (7)
William Gilbert Williams (7)
Cecil John Layton Price (6)
Edward William Price Evans (6)
Gareth W. Williams (6)
Iorwerth Cyfeiliog Peate (6)
Ivor John Sanders (6)
Lyn Owen (6)
Mary Gwyneth Lewis (6)
Richard Bryn Williams (6)
Thomas Herbert Parry-Williams (6)
William Rowlands (6)
Evan Gilbert Wright (5)
Edward Ivor Williams (5)
Edward Tegla Davies (5)
Francis Jones (5)
Frank Price Jones (5)
Gwilym Arthur Edwards (5)
Robert Geraint Gruffydd (5)
Gwilym Richard Tilsley (5)
Huw Morris-Jones (5)
John Davies Knatchbull Lloyd (5)
John Edward Hughes (5)
John Gwynn Williams (5)
Katharine Monica Davies (5)
Llywelyn Phillips (5)
Lawrence Thomas (5)
Margaret Beatrice Davies (5)
Mary Clement (5)
Melfyn Richard Williams (5)
Selwyn Jones (5)
Thomas Eirug Davies (5)
Albert Hughes Williams (4)
Aled Lloyd Davies (4)
Arthur Rocyn Jones (4)
Angela V. John (4)
Bryan Boots (4)
Brinley Rees (4)
D. Densil Morgan (4)
David Leslie Davies (4)
Donald Moore (4)
Edwin Augustine Owen (4)
Ellis Davies (4)
Edward Ronald Morris (4)
George Geoffrey Lerry (4)
Gwyn Jenkins (4)
Gerallt Jones (4)
Gwilym Prichard Ambrose (4)
Gwilym Henry Jones (4)
Herbert Gladstone Wright (4)
Henry Lewis (4)
Howell Thomas Evans (4)
John Ellis Caerwyn Williams (4)
James Ednyfed Rhys (4)
John James Evans (4)
John William Jones (4)
Katie Gramich (4)
Katherine Williams (4)
Llion Wigley (4)
Morfudd Nia Jones (4)
Norma Gwyneth Hughes (4)
Owen Picton Davies (4)
Peter Lord (4)
Prys Morgan (4)
Robert Hyde (4)
Richard E. Huws (4)
Samuel Henry Fergus Johnston (4)
Tom Ellis Jones (4)
Thomas Harris Lewis (4)
Thomas Roberts (4)
Arthur Gray-Jones (3)
Archibald Henry Lee (3)
Beth R. Jenkins (3)
Ceri Davies (3)
Ceinwen Hannah Thomas (3)
Ceridwen Lloyd-Morgan (3)
David Elwyn James Davies (3)
David Ewart Parry Williams (3)
David Jacob Davies (3)
Daryl Leeworthy (3)
Derwyn Morris Jones (3)
Dafydd Rhys ap Thomas (3)
David Saunders (3)
Edgar William Jones (3)
Geraint H. Jenkins (3)
Gethin Matthews (3)
Gareth W. Griffith (3)
Idris Llewelyn Foster (3)
John Davies (3)
John Hughes (3)
John Thomas Jones (3)
Keith Robbins (3)
Łukasz Jan Korporowicz (3)
Morris Brynllwyn Owen (3)
Marc Collinson (3)
Ruth Gooding (3)
Roland Glyn Mathias (3)
Stephen Lyons (3)
Tom Beynon (3)
Thomas Jones (3)
Thomas John Morgan (3)
William Emyr Williams (3)
William Griffith (3)
William Hopkin Davies (3)
William Linnard (3)
William Thomas Pennar Davies (3)
Aneirin Lewis (2)
Arthur Spencer Vaughan Thomas (2)
Benjamin Hudson (2)
Bleddyn Jones Roberts (2)
Colin Alistair Gresham (2)
Catherine Duigan (2)
Dewi Aled Eirug Davies (2)
Desmond Clifford (2)
Daniel Davies (2)
David Emrys Evans (2)
David James Llewelfryn Davies (2)
Dennis John Wright (2)
Derec Llwyd Morgan (2)
Danna R. Messer (2)
David Tecwyn Lloyd (2)
Dewi Watkin Powell (2)
Ebenezer Curig Davies (2)
Edward Davies (2)
Elis Gwyn Jones (2)
Evan Roberts (2)
Eric Edwards (2)
Gwilym Evans (2)
Gerald Morgan (2)
Gruffydd Glyn Evans (2)
Gareth Haulfryn Williams (2)
G. Len Jones (2)
Gwilym Davies (2)
Gwerfyl Pierce Jones (2)
Harold Carter (2)
Helen Myfanwy Ramage (2)
Hugh Owen (2)
Huw Thomas Davies (2)
Idris Reynolds (2)
Isaac Samuel Lloyd (2)
Ifor Owen (2)
Iorwerth Jones (2)
J. Beverley Smith (2)
John David Jones (2)
John Daniel Vernon Lewis (2)
John Ellis Meredith (2)
John K. Bollard (2)
John Lias Cecil Cecil-Williams (2)
James Mansel John (2)
John Owen (2)
John Prior-Morris (2)
John Tysul Jones (2)
John Williams Hughes (2)
Lyn Ebenezer (2)
Lewis Edward Valentine (2)
Lawrence William Hockey (2)
Muriel E. Chamberlain (2)
Meredydd Evans (2)
Mary Thorley (2)
Matthew W. Day (2)
Nerys Ann Jones (2)
Owen Edwards (2)
Robert Alun Roberts (2)
Rebecca Eversley-Dawes (2)
Ruth Elizabeth Richardson (2)
Rhys David (2)
Richard L. Ollerton (2)
Robert (Bobi) Maynard Jones (2)
Robert Stephen (2)
Raymond Wallis Evans (2)
Richard W. Ireland (2)
Stephen Joseph Williams (2)
Sally Roberts Jones (2)
Thomas Arthur Levi (2)
Tony Brown (2)
Thomas Campbell James (2)
Thomas Bassett (2)
Thomas Hudson-Williams (2)
Thomas James Hopkins (2)
Trefor M. Owen (2)
T. Robin Chapman (2)
William Ambrose Bebb (2)
Walford Davies (2)
William David (Bill) Jones (2)
William Evans (2)
William Gareth Evans (2)
William Jenkyn Thomas (2)
Warren Kovach (2)
William Morris (2)
William Thomas Havard (2)
William Troughton (2)
Arthur ap Gwynn (1)
Arthur Chater (1)
A. David Fraser Jenkins (1)
Aled Eames (1)
Alun Eirug Davies (1)
Alfred Ernest Hughes (1)
Annie Grace Bowen-Jones (1)
Arfon Jones (1)
Aubrey John Martin (1)
Arthur James Roderick (1)
Arthur John Richard (1)
Alan Llwyd (1)
Alun Llywelyn-Williams (1)
Alan Reeve (1)
Alwyn Rice Jones (1)
Averil Mansfield (1)
Angharad Price (1)
Alfred Owen Hughes Jarman (1)
Alun Jones (1)
Audrey West (1)
B. A. Mark Williams (1)
Benjamin Bowen Thomas (1)
Bet Davies (1)
Barbara Dew Roberts (1)
Benjamin George Jones (1)
Belinda Humfrey (1)
Barry Jenkins (1)
Brinley Richards (1)
Brinley Thomas (1)
Bianka Vidonja Balanzategui (1)
Clive Betts (1)
Christopher Dignam (1)
Christopher Evans (1)
Christopher Fuller (1)
Ceris Gruffudd (1)
Cynog Dafis (1)
Charles Heber Humphreys (1)
Carole Powell (1)
Caroline Palmer (1)
Colin Thomas (1)
Chris Williams (1)
Douglas Anthony Bassett (1)
Dafydd Jenkins (1)
David Alun Williams (1)
David Brayley (1)
David Brinley Clay Jones (1)
Daniel Bertram Jones (1)
Dorothy Elwyn Forrester (1)
David Goronwy Griffiths (1)
Daniel G. Williams (1)
David Hughes Lewis (1)
Daniel Huws (1)
Dylan Iorwerth (1)
Dafydd Ifans (1)
Dillwyn Miles (1)
David John Griffiths (1)
David James Morgan (1)
David Joseph Davies (1)
David John Roberts (1)
David Mathew (1)
David Meredith (1)
Dyfed Oswald Evans (1)
David Pike (1)
Deian R. Hopkin (1)
Desmond Davies (1)
Daniel T. Davies (1)
David Tudwal Evans (1)
David Tecwyn Evans (1)
David Thomas Jones (1)
Donald Treharne (1)
Deri Tomos (1)
David Trevor William Price (1)
Donald Walter Hopkins (1)
David Wyre Lewis (1)
David Wynne Thomas (1)
Edouard Bachellery (1)
Edward Jones (1)
Elizabeth Eirliw Louis (Bethan) Jones (1)
Ernest Edward Wynne (1)
Evan Gwyndaf Evans (1)
Edward George Hartmann (1)
Emlyn Glasnant Jenkins (1)
Emyr Hywel Owen (1)
Edwyn Henry Stuart Jones (1)
Evan John Jones (1)
Elin Angharad (1)
Edward Lewis Ellis (1)
Elfyn Pritchard (1)
Eirlys M. Barker (1)
Elvey MacDonald (1)
Emlyn Davies (1)
Enaf Morrice Job (1)
Enid Parry (1)
Emrys Owain Roberts (1)
Euryn Ogwen Williams (1)
Eiry Palfrey (1)
Evan Thomas Davies (1)
Emlyn Wynne Evans (1)
Emyr Wyn Jones (1)
Eryl Wyn Rowlands (1)
Frazer Thomas (1)
Francis Wynn Jones (1)
Garnet Rees (1)
Gwilym Arthur Usher (1)
Gruffydd Aled Williams (1)
Gwilym Beynon Owen (1)
George Counsell Boon (1)
Grahame Davies (1)
Geraint Elfyn Jones (1)
Gwenno Ffrancon (1)
Gareth Ffowc Roberts (1)
Graeme Holmes (1)
Genevieve Johnson-Smith (1)
Glyn Parry (1)
Graham Lloyd Rees (1)
Gwyneth Morgan (1)
Gwilym Owen Williams (1)
Gruffydd Parry (1)
Gwilym Peredur Jones (1)
Glyn Rhys Hughes (1)
Griffith Jones (1)
Gordon Roberts (1)
Gerwyn Wiliams (1)
Gwen Saunders Jones (1)
Glyn Tegai Hughes (1)
Gwilym Thomas Jones (1)
Gwyneth Tyson Roberts (1)
George Thomas Streather (1)
Gwilym Tudur (1)
Geraint Vaughan-Jones (1)
Gwynfor Evans (1)
Griffith Wynne Griffith (1)
Gwenllian Jones (1)
Gwynfor Jones (1)
Gwynfryn Richards (1)
Gwilym Williams (1)
Hedd ab Emlyn (1)
Harold Williams (1)
Huw Ceiriog Jones (1)
Hywel David Lewis (1)
Huw Ethall (1)
Hugh Emlyn Hooson (1)
Heini Gruffudd (1)
Howell Harris Hughes (1)
Harold Idris Bell (1)
Haf Llewelyn (1)
H. Morrey Salmon (1)
Harold Mostyn Watkins (1)
Herbert Noel Jerman (1)
Huw Pryce (1)
Henry Parry Jones (1)
Huw Thomas (1)
Hywel Teifi Edwards (1)
Islwyn ap Nicholas (1)
Ifor Ball Powell (1)
Idris Cox (1)
Iestyn Daniel (1)
Ieuan Parri (1)
Islwyn Ffowc Elis (1)
Ivor Glyn Rees (1)
Ivor Gwynfil Rees (1)
Idwal Jones (1)
Islwyn Jenkins (1)
Iwan Meical Jones (1)
Ieuan Phillips (1)
Ioan Phillips (1)
Ivor Richards (1)
Ieuan Samuel Jones (1)
Ivor Bulmer-Thomas (1)
Ivor T. Rees (1)
James Arthur Davies (1)
John Charles Jones (1)
John Charles McLean (1)
Janet Evans (1)
J. E. Wynne Davies (1)
Jamie Griffiths (1)
John Goronwy Edwards (1)
John Griffith Williams (1)
John Gwynfor Jones (1)
John Hrothgar Habakkuk (1)
John Henry Jones (1)
John Idwal Jones (1)
John John Williams (1)
John Keith Evans (1)
John Langton (1)
Jeremy Leighton John (1)
John Lloyd (1)
John Lloyd Thomas (1)
John Morgan (1)
John Morgan Lloyd (1)
Jill Morgan (1)
John Harris (1)
John Rowlands (1)
John Owen (1)
John Evans (1)
John Gwilym Jones (1)
John P. Jenkins (1)
John Roberts (1)
John Roberts Evans (1)
John Roberts Williams (1)
John Edward Horatio Steegman (1)
Jean Silvan Evans (1)
John Thomas Jones (1)
John Thomas Owen (1)
John Wyn Roberts (1)
Lloyd Tyrell- Kenyon (1)
Kirsti Bohata (1)
Keri Edwards (1)
Katherine Himsworth (1)
William Keith Williams Jones (1)
Lorraine Davies (1)
Leslie Harries (1)
Llyr James (1)
Llewelyn Wyn Griffith (1)
L. N. Hopper (1)
Liz Rees (1)
Luke Thurston (1)
Mary Beynon Davies (1)
Mair Elizabeth Cole (1)
Mair Thomas (1)
Menna Baines (1)
Mary Burdett Jones (1)
Meic Birtwistle (1)
Morfudd Clarke (1)
Morfydd E. Owen (1)
Meg Elis (1)
Margaret Ethelwynne Thomas (1)
Margaret Helen Davies (1)
Marian Henry Jones (1)
Moses John Jones (1)
Morgan John Williams (1)
Mark Baird (1)
Megan Lewis (1)
Meirion Lloyd Davies (1)
Mel Williams (1)
Margaret Mitford Williams (1)
M. Paul Bryant-Quinn (1)
Hywel Meilir Pennant Lewis (1)
Maurice Richards (1)
Michael Siddons (1)
Morris Thomas (1)
Menai Williams (1)
M. Wynn Thomas (1)
Nicola Bennetts (1)
Neville Evans (1)
Nia Gwyn Evans (1)
Nicci Obholzer (1)
Norman Percy Thomas (1)
Owen D. Roberts (1)
Owen Elias Roberts (1)
Onfel Thomas (1)
P. Ann Jones (1)
Percy Cyril Connick Evans (1)
Paul Frame (1)
Peter Gaskell (1)
Philip Hugh Lawson (1)
Paul Joyner (1)
Pryderi Llwyd Jones (1)
R. Alun Evans (1)
Ralph A. Griffiths (1)
R. Arwel Jones (1)
Robert Beynon (1)
Robert Rhys (1)
Reginald Campbell Burn Oliver (1)
Rita Singer (1)
Robert Morton Stanley Ellis (1)
Richard Edmund Hughes (1)
Richard Elwyn Hughes (1)
Richard Gridley (1)
Robert Gwilym Hughes (1)
Richard Gwynedd Parry (1)
R. Gareth Wyn Jones (1)
Richard Ithamar Aaron (1)
Robert Ivor Parry (1)
Rhys Lewis Griffiths (1)
Richard Leonard Hugh (1)
Richard Leslie Jones (1)
Rhys Maldwyn Thomas (1)
Roland Thomas (1)
Rowan O'Neill (1)
Roger Thomas (1)
R. Palmer Parry (1)
Robert Roberts (1)
Robert Richard Hughes (1)
Richard Rees (1)
Rosanne Reeves (1)
Robert Scourfield (1)
Roger Turvey (1)
Robert William Hughes (1)
Seth Armstrong Twigg (1)
Syd Morgan (1)
Tecwyn Ellis (1)
Thomas Elwyn Griffiths (1)
Terence Gilmore-James (1)
Thomas Gruffydd Davies (1)
Trevor Hugh Bowen (1)
Thomas Hughes Jones (1)
Thomas Richard Owen (1)
Thomas Lewis (1)
Trebor Lloyd Evans (1)
Thomas Maelgwyn Davies (1)
Thomas Michael Hughes (1)
Thomas Oswald Phillips (1)
Thomas Tegryn Davies (1)
Vyrnwy John Lewis (1)
Vivienne Sanders (1)
Wil Aaron (1)
William Alun Mathias (1)
William Alister Williams (1)
William Beynon Davies (1)
William Cyril Rogers (1)
William David Williams (1)
William Emrys Jones (1)
W. Gwyn Thomas (1)
William Ham Bevan (1)
W. John Morgan (1)
William John Townsend Collins (1)
William Llewelyn Evans (1)
William Morgan Rogers (1)
William Phillips (1)
William Philip Jones (1)
Wynn Powell Wheldon (1)
William Rees (1)
William Roger Hughes (1)
William Rosser Jones (1)
William Rhys Nicholas (1)
William Richard Philip George (1)
William Richard Williams (1)
W. R. Williams (1)
Wyn Thomas (1)
William Thomas Owen (1)
Winifred V. Davies (1)
William Watkin Davies (1)
Ywain Goronwy ap Griffith (1)
Categori
Crefydd (1,479)
Llenyddiaeth ac Ysgrifennu (845)
Barddoniaeth (679)
Addysg (492)
Hanes a Diwylliant (409)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol (399)
Ysgolheictod ac Ieithoedd (371)
Cerddoriaeth (316)
Diwydiant a Busnes (275)
Eisteddfod (224)
Perfformio (216)
Gwasanaethau Cyhoeddus a Chymdeithasol, Gweinyddiaeth Sifil (190)
Argraffu a Chyhoeddi (182)
Cyfraith (155)
Perchnogaeth Tir (134)
Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig (133)
Milwrol (129)
Gwyddoniaeth a Mathemateg (124)
Natur ac Amaethyddiaeth (121)
Meddygaeth (109)
Celf a Phensaernïaeth (108)
Chwaraeon a Gweithgareddau Hamdden (62)
Dyngarwch (52)
Peirianneg, Adeiladu, Pensaerniaeth Forwrol ac Arolygu Tir (37)
Teithio (35)
Gwrthryfelwyr (30)
Economeg ac Arian (28)
Ymgyrchu (17)
Gwladgarwyr (13)
Y Gofod a Hedfan (10)
Troseddwyr (5)
Iaith Erthygl
Saesneg (4,959)
Cymraeg (3,953)
Canlyniadau chwilio
1 - 12
of
3953
for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"
Testun rhydd (
3953
)
1 - 12
of
3953
for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"
Opsiynau Arddangos
Trefnu
Enw
Sgôr
Esgynnol
Disgynnol
Canlyniadau
12 Canlyniad
24 Canlyniad
48 Canlyniad
1
2
3
›
330
Hidlo
Opsiynau Arddangos
Trefnu
Enw
Sgôr
Esgynnol
Disgynnol
Canlyniadau
12 Canlyniad
24 Canlyniad
48 Canlyniad
1
2
3
4
5
6
»
1
2
3
›
330
ABADAM, ALICE
(1856 - 1940), ymgyrchydd dros hawliau merched
Ganwyd Alice Abadam yn Llundain ar 2 Ionawr 1856, yr ieuengaf o saith o blant Edward Abadam (gynt Adams, 1810-1875) a'i wraig Louisa (g. Taylor, 1828-1886). Magwyd Alice yn Neuadd Middleton yn Llanarthne,
Sir
Gaerfyrddin (ar safle Gerddi Botaneg Cymru heddiw), a brynwyd gan ei thad-cu ar ochr ei thad, Edward Hamlin Adams, yn 1824 pan ddychwelodd o Jamaica lle bu'r teulu'n berchen ar gaethweision
ABEL, JOHN
(1770 - 1819), gweinidog Annibynnol
Ganwyd yn Llanybri,
Sir
Gaerfyrddin, 1770, i
William
Abel, pregethwr cynorthwyol, un o gychwynwyr (1813) achos y Capel Newydd yno. Honnir iddo fynd 'i Academi Caerfyrddin,' ond yn Abertawe yr oedd yr Academi ar y pryd. Yn 1794 dilynodd David Davies fel gweinidog eglwys fechan Capel Sul, Cydweli, a chadwai ysgol. Nid oedd John Abel yn 'uniongred'; dywed yr Undodwr Wright, a ymwelodd â Chymru yn
ABEL, SIÔN
, baledwr o'r 18fed ganrif yn trigo yn sir Drefaldwyn
Ef oedd awdur ' Cerdd yn erbyn medd-dod, celwydd a chybydd-dra ', a gyhoeddwyd yn un o dair cerdd mewn llyfryn o wasg H. Lloyd, Amwythig, sef rhif 154 yn y Bibliography
of
Welsh Ballads (J. H. Davies). Fe geir hefyd yn NLW MS 14402B, sydd yn gasgliad yn llaw Humphrey Jones, o Gastell Caereinion (ganwyd 1719), o gerddi gan feirdd o ardaloedd Meifod a Chaereinion (ymhlith pethau eraill), ddarn
ABLETT, NOAH
(1883 - 1935), Glöwr ac arweinydd Undeb Llafur
bu hyd ei farw. Y mae i Ablett ddau bwysigrwydd yn hanes undebaeth yn ne Cymru. Yr oedd yn un o arweinwyr yr wrthblaid yn erbyn arweinwyr fel
William
Abraham Mabon. Bu hefyd yn bropagandydd syniadau syndicalaidd a Marcsiaidd ymhlith y glowyr. Yr oedd eraill fel
William
Brace wedi gwrthwynebu Mabon o flaen dyddiau Ablett, a'r canlyniad oedd ffurfio un undeb mawr, Ffederasiwn Glowyr y De, i gymryd
ABRAHAM, WILLIAM
(Mabon; 1842 - 1922), aelod seneddol a llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru
arall ei fywyd oedd yr eisteddfod. Yn herwydd ei gorff cadarn a'i lais cyrhaeddgar daeth yn enwog fel arweinydd effeithiol yn eisteddfodau diwedd y 19eg a dechrau'r 20fed ganrif. Dyna'r cyfnod yr oedd tyrfaoedd mawrion yn tyrru i'r eisteddfodau. Gan ei fod wedi ei ddonio â llais tenor clir, canai yn fynych i'r cynulleidfaoedd. Yn 1860 priododd Sarah, merch David
Williams
. Bu iddynt dri mab a thair
ADAM 'de USK'
(1352? - 1430), gwr o'r gyfraith
yn Nhwr Llundain. Yr oedd priffordd llwyddiant bellach yn agored o'i flaen, a derbyniai daliadau o goffrau'r Eglwys heblaw'r hyn a enillai wrth ei briod waith. Eithr daeth un o'r taliadau hyn ag ef i drybini; mynnai Walter Jakes (alias Ampney) nad oedd gan Adam hawl ddigonol i ganoniaeth Llandygwydd (
Sir
Aberteifi) yng ngholeg Abergwili, a ddaethai i feddiant Jakes ei hunan yn 1399 trwy gyfnewid
ADAMS, DAVID
(1845 - 1922), diwinydd
weinidogaeth gynnar oedd ei ymdrech ym mhlaid sobrwydd a'i lafur gwerthfawr fel holwr ysgolion Sul. Yn 1884 enillodd ar draethawd ar Hegel yn eisteddfod genedlaethol Lerpwl. O hyn ymlaen ceisiodd (yn ei eiriau ei hun) 'wneuthur i ffwrdd â'r syniad o ddigwyddiad ('contingency') mewn diwinyddiaeth, a dwyn i mewn angenrheidrwydd hanfodol yn ei le.' Yn 1888 symudodd i Fethesda,
Sir
Gaernarfon. Yn ei bregethu yno
ADAMS, ROGER
(bu farw 1741), argraffydd yng Nghaer
Courant. Efe, hefyd, a argraffodd John Reynolds, The Scripture Genealogy and Display
of
Herauldry, 1739. Wedi ei farw bu ei weddw, ELIZABETH ADAMS, yn dwyn y busnes ymlaen. Hyhi a argraffodd Cydymaith Diddan (Dafydd Jones o Drefriw), 1766; argraffodd hefyd, e.e. yn 1752 a 1753, lawer o faledi.
ADAMS, WILLIAM
(1813 - 1886), arbenigwr mewn mwnau
Ganwyd yn Penycae, Ebbw Vale, 10 Hydref 1813, mab John a Mary Adams. Glowr oedd ei dad ar y pryd ac yn hynod fedrus yn y gwaith hwnnw, a daeth yn gynrychiolydd mwnawl dros Charles Lloyd Harford & Co. Addysgwyd
William
yn Ysgol Ramadeg Pontfaen. Prentisiwyd ef yn 1828 gyda Charles Lloyd Harford, ac yng nghwrs amser daeth yn arbenigwr yn ei gangen ef ei hun o'r gwaith. Cyhoeddodd Science
of
Mining
ADDA FRAS
(1240? - 1320?), bardd a brudiwr o fri
Yn ôl Dr. John Davies a Thomas Stephens, blodeuai tua 1240. Cyfeirir ato yn Peniarth MS 94 (26), a Llanstephan MS. 119 (82) fel gwr yn byw tua 1038, ac yn cydoesi â Goronwy Ddu o Fôn. Ond yn G. P. Jones, Anglesey Court Rolls, 1346, tt. 37 a 39, ceir sôn am 'the son
of
Adda Fras', a 'the suit
of
Goronwy Ddu, attorney for the community
of
the Township
of
Porthgir.' Yn Dafydd ap Gwilym a'i gyfoeswyr
AELHAEARN
(fl. 7fed ganrif), nawdd-sant
Yn ôl rhestrau'r saint yr oedd yn fab Hygarfael, mab Cyndrwyn o Lystin Wennan (Moel Feliarth yn awr) ym mhlwyf Llangadfan,
Sir
Drefaldwyn. Iddo ef y priodolir sefydlu Cegidfa, Llanael-haearn, a chapel arall o'r un enw nad ydyw mewn bod yn awr ond a gynrychiolir gan Gwyddelwern. Cofir am ei enw, a geir yn aml ar y ffurf Elhaearn, yn Ffynnon Aelhaearn, ffynnon sanctaidd y credid gynt fod rhinwedd
ALBAN DAVIES, DAVID
(1873 - 1951), gŵr busnes a dyngarwr
yn Nghroesoswallt pan oedd yn 18 oed. Ar 28 Tachwedd 1899 priododd â Rachel
Williams
, Brynglas, Moria, Penuwch, yn Eglwys y Drindod, Aberystwyth, a bu iddynt 4 mab a merch. Aethant i weithio gydag Evan, brawd Rachel, a gadwai fusnes laeth lwyddiannus yn Llundain. Ymhen yrhawg prynodd David Alban Davies gwmni llaeth Hitchman a ddatblygodd yn fusnes lewyrchus o dan ei gyfarwyddyd. Yn 1933 cododd dŷ
1
2
3
›
330