Y Bywgraffiadur Cymreig

BEVAN, EVAN (1803 - 1866), bardd Ganwyd yn Llangynwyd, Sir Forgannwg, mab William a Gwenllian Bevan. Gan ei fod o deulu tlawd a heb ddysgu unrhyw grefft arbennig, dechreuodd weithio fel llafurwr achlysurol ar ffermydd. Pan tua 22-4 oed symudodd i Ystradfellte, sir Frycheiniog, lle y priododd Ann, merch Thomas Dafydd Ifan, cigydd. Symudodd drachefn i Bont Nedd Fechan, lle y bu farw Hydref 1866. Dan yr enw barddonol 'Ianto'r
BIANCHI, ANTHONY (Tony) (1952 - 2017), awdur . Cyhoeddwyd casgliad o'i ganu rhydd a chaeth, Rhwng Pladur a Blaguryn, yn 2018. Ymhlith ei gyfraniadau i feirniadaeth lenyddol y mae monograff ar Richard Vaughan yn y gyfres 'Writers of Wales' (1984) a chasgliad golygedig, Blodeugerdd Barddas o Farddoniaeth Gyfoes (2005). Gwnaeth y gwaith ymchwil cychwynnol ar gyfer casgliad o farddoniaeth Idris Davies hefyd, casgliad a olygwyd yn y pen draw gan Dafydd
BLEDDYN FARDD (fl. 1268-1283), un o feirdd y tywysogion Gruffudd ap Llywelyn wedi dienyddio'r tywysog Dafydd yn 1283. Gwr arall oedd y Bleddyn Fardd y canodd Cynddelw Brydydd ei farwnad.
BOWEN, BEN (1878 - 1903), efrydydd a bardd Chweched plentyn Thomas a Dinah Bowen, Treorci, Rhondda. Addysgwyd ef yn ysgol fwrdd Treorci, ysgol golegol Pontypridd, a Choleg y Brifysgol, Caerdydd. Yn lowr ieuanc, dan ddylanwad cymdeithasau llenyddol lleol, eisteddfodau, ac ysgrifau D. W. Jones ('Dafydd Morgannwg') yn y South Wales Weekly News, a Thomas Williams ('Brynfab') yn Y Darian, bu ganddo ddiddordeb y tu hwnt i'w oed mewn
BOWEN, SAMUEL (1799 - 1887) Macclesfield, athro a gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd 10 Hydref 1799 ym mhlwyf Cilrhedyn, Sir Gaerfyrddin. Ei dad, Dafydd Bowen, Brynchwith, oedd un o sylfaenwyr yr achos Annibynnol ym Mlaenycoed, lle y symudasai'r teulu. Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg Caerfyrddin. Yn Ionawr 1820 derbyniwyd ef i athrofa Llanfyllin (a symudwyd i'r Drenewydd yn 1821). Ar derfyn ei gwrs yn 1824 dewiswyd ef yn athro yn y clasuron yn yr athrofa, ac yn niwedd y
teulu BRAOSE ; cytunodd hefyd i briodas Isabel, ei ferch, â Dafydd, mab Llywelyn. Yn ddiweddarach, pan ar ymweliad â llys Llywelyn, bu'n euog o ormod cyfathrach â gwraig Llywelyn, ac fe'i crogwyd (3 Mai 1230). Gyda'i farw ef daeth llinell wrywol y gangen hon o'r teulu i'w therfyn, rhannwyd yr etifeddiaeth cydrhwng ei bedair merch, eithr cadwyd yr enw yn llinell JOHN de BRAOSE, barwn Gwyr a Bramber. Lladdwyd John yn
BROMWICH, RACHEL SHELDON (1915 - 2010), ysgolhaig Gymdeithas Arthuraidd Ryngwladol ac y mae llawer o'i herthyglau megis, 'Scotland and the earliest Arthurian Tradition' (1963) yn trafod mater Arthuriana a'r rhamantau canoloesol. Gwahanol oedd canolbwynt ei hastudiaethau academaidd yn ystod ail hanner ei gyrfa, pan droes at waith bardd mwyaf Cymru, Dafydd ap Gwilym. Dilynwyd ei darlith i'r Cymmrodorion yn 1964, 'Tradition and Innovation in the Poetry of
BRWMFFILD, MATHEW (fl. 1520-1560), bardd Brodor o Faelor oedd yn ôl Cwrtmawr MS 12B, t. 629. Yn ei gywydd 'I Sant Tydecho a dau blwy Mowthwy,' wedi canmol Llanymawddwy a Mallwyd fel ei gilydd, dywed mai am Fallwyd yr hiraethai fwyaf. Canodd gywyddau mawl i Risiart ap Rhys ap Dafydd Llwyd o Ogerddan tua 1520; i Rys ap Howel o Borthamyl, Môn, 'o fewn mis Tachwedd 1539 '; i Lewis Gwynn a fu farw tua 1552; ac i Siôn Wynn ap Meredith o Wydyr
CADWALADR, DAFYDD (1752 - 1834), cynghorwr gyda'r M.C. Ail fab Cadwaladr a Chatrin Dafydd o Erw Ddinmael, Llangwm, teulu a fu'n byw ar y tyddyn hwnnw am genedlaethau ac a oedd yn nodweddiadol o'r fro - yn dilyn anterliwtiau a chymhorthau gwau. Rhigymai Dafydd yntau pan yn llanc; ond ni ddysgodd ddarllen ond trwy graffu ar y llythrennau ar gefnau'r defaid a phigo ei ffordd wedyn drwy'r Llyfr Gweddi. Daeth yn ddarllenwr mawr, a chan fod ganddo gof
CADWALADR, EDWARD (fl. 16eg ganrif), bardd Y mae dau ddarn o'i waith ar gael - englyn yn ateb i un gan Dafydd Cadwaladr (Peniarth MS 93, t. 204) a cherdd yn y mesur rhydd, sef 'Cyffes ostyngedig o bechode gidag erfynion o drugaredd' (NLW MS 11990A, t. 153).
teulu CARTER Cinmel, Trosglwyddwyd Cinmel, ger Abergele, a fu unwaith yn eiddo teulu o'r enw Lloyd (Yorke, Royal Tribes, ail arg., 113), i berchenogion newydd pan briododd Alice, aeres Gruffudd Lloyd, Richard ap Dafydd ab Ithel Fychan o Blas Llaneurgain. Priododd eu merch a'u haeres hwy, sef Catherine, Pyrs Holland (bu farw 1552) o'r Faerdref (gweler Holland, teuluoedd, Rhif 5. Felly y sylfaenwyd teulu Holland Cinmel
CHARLES, DAVID (1762 - 1834), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, emynydd gwead clos i'w feddyliau. Cyhoeddodd Hugh Hughes, ei fab-yng-nghyfraith, Deg a Thri Ugain o Bregethau, ynghyd ag Ychydig Emynau (Caerlleon) yn 1840; cyfrol o Sermons, etc. (London), yn 1846; a Pregethau, etc. (Wrecsam) drachefn yn 1860. Ymddangosodd Detholion o sgrifeniadau (Wrecsam) yn 1879. Cyhoeddwyd ei emynau yng nghasgliadau bychain y cyfnod, megis Anthem y Saint … gan Evan Dafydd (Caerfyrddin

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 566 for "Dafydd"