Y Bywgraffiadur Cymreig

CHARLES, JOHN ALWYN (1924 - 1977), gweinidog (A.) ac athro coleg hyd 1959. Bu'n gweinidogaethu wedyn yn yr Allt-wen (1959-63), ac yn Harrow (1965–66). Bu'n athro ysgol yn Windsor o 1963 hyd 1965. Ar 18 Ionawr 1955, priododd â Miss. Pegi Rees, merch y diweddar Barchg. Harding Rees a'i briod. Cawsant un mab, Dafydd. Cafodd Alwyn Charles ei benodi, yn dilyn marwolaeth ddisyfyd y Prifathro Gwilym Bowyer, i gadair Athrawiaeth Gristionogol yng Ngholeg Diwinyddol Bala
teulu CHERLETON y Mars, 1403, gorchfygodd iarll Northumberland a'r arglwydd Bardolf, gwrthryfelwyr a chynghreiriaid Owain Glyndwr, 1406, ac yr oedd yn gyfaill i Adam de Usk. Ym mis Tachwedd cymerwyd Syr John Oldcastle i'r ddalfa (yn Broniarth, gerllaw y Trallwng) gan Syr Gruffydd Vaughan a'i frawd Ieuan ap Gruffydd yn cael eu cynorthwyo gan Hywel ap Gruffydd ap Dafydd ap Madog a Deio ab Ieuan ab Iorwerth, dau wyr
CHRISTINA i'w meibion Dafydd a Rhodri yn eu hymosodiad ar eu hanner-brawd Hywel yn 1170; ceir bardd anhysbys, gan chwarae ar ei henw, yn sôn mewn modd chwerw am ei hymddygiad anghristnogol. Cristin ydyw ffurf Gymreig ei henw; ffansi ' Iolo Morganwg ' sy'n gyfrifol am y ffurf ' Crisiant ' a geir yn ' Brut Gwent ' (The Myvyrian Archaiology of Wales, ii, 572).
CNEPPYN GWERTHRYNION (fl. 13eg ganrif), pencerdd a gramadegydd Werthryniawn (yn ' sir Faesyfed'), a bod ei gerdd yn ' Ladin gyfiawn,' sef yn ôl safonau rhetoreg Lladin ei gyfnod. Mewn rhai llawysgrifau ceir yr enw Cneppyn Gwerthryniawn fel un o nifer o lysenwau ar Sypyn Cyfeiliog neu Ddafydd Bach ap Madog Wladaidd, ond gan fod y Dafydd hwn yn canu yn ddiweddar yn y 14eg ganrif, ni ddichon mai ef oedd y Cneppyn gwreiddiol (gweler I.G.E., arg. 1925, clxvii et seq.). Yn
teulu CONWY Botryddan, Conwy a fu farw 21 Medi 1431, wraig o Gymraes yn Marsli (neu Mallt) ferch Maredudd ap Hywel ap Dafydd, Cefn-y-fan, cyndad Wynniaid Gwydir ac erbyn dyfod Elisabeth I i'r orsedd yr oedd y teulu wedi bwrw ei wreiddiau'n ddwfn yn naear Sir y Fflint. Mab Siancyn a Marsli oedd SIÔN AER HEN (?1435 - Medi 1486). Bu Siôn yn briod ddwywaith. Mab o'r wraig gyntaf, Alis Minshull o swydd Gaer, oedd Syr HUW CONWY
CYFFIN, ROGER (fl. c. 1587-1609), bardd gerddi caeth rai moliant, marwnad, gofyn, a diolch (i Ogleddwyr a Deheuwyr), crefyddol, moesol, a serch. Ceir ymrysonau barddol rhyngddo â Gruffudd Hafren (Cwrtmawr MS 206B (101)), Richard Davies, esgob Tyddewi (Cwrtmawr MS 222D (28)), a Dafydd Llwyd o Ddolobran (Aberdâr MS. 1 (578)). Canodd ar ddigwyddiadau cyfoes hefyd; er enghraifft, cywydd ar Gynllwyn y Powdr Gwn, 1605, sydd hefyd yn canmol y
CYNAN ab OWAIN (bu farw 1174), tywysog flaenllaw pan oeddid yn gwrthwynebu Harri II yn 1157 - gyda'i frawd Dafydd bu iddo gyfran yn yr ymosodiad sydyn yng nghoedydd Penarlag a fu bron yn achos i ymgyrch y brenin fethu'n gyfan gwbl. Daeth yr hyn a wnaeth yn 1159, pan geisiodd pum iarll ddal Rhys ap Gruffydd, â llai o glod iddo. Pan fu farw ei dad yn 1170, y mae'n debyg fod Cynan yn teyrnasu ar Eifionydd, Ardudwy, a Meirionnydd, a fu'n
CYNAN ap HYWEL (bu farw 1242?), tywysog Ystlwyf oddi arno. Ni wyddys ddim o'i hanes wedi hynny; y mae'n weddol glir oddi wrth farwnad Dafydd Benfras i Lywelyn ei fod wedi marw yn 1244. Y mae gan y Prydydd Bychan farwnad iddo wedi ei hysgrifennu yn y dull traddodiadol - yr oedd yn elyn i Loegr, gwnaethai i'r wlad honno ildio, ac ymosododd ar Ros am gan noson.
CYNFRIG ap DAFYDD GOCH (fl. c. 1420), bardd
DAFYDD ab EDMWND (fl. 1450-1490), uchelwr a phencerdd Ganwyd ym mhlwyf Hanmer ym Maelor Saesneg. Hanai o'r un llinach â theulu'r Hanmeriaid, a disgynnai o John Upton, cwnstabl castell Caernarfon, 1306-7, fab Syr John Macklesfield. Ef oedd perchen Yr Owredd a llawer o diroedd eraill yn Hanmer, ond treuliodd ran o'i oes, fodd bynnag, ym mro ei fam, sef yn Nhre Wepra yn Nhegeingl. Claddwyd ef yn eglwys Hanmer. Dafydd ab Edmwnd a enillodd y gadair arian
DAFYDD ab IEUAN ab IORWERTH (bu farw 1503), esgob Llanelwy Yn ôl yr achau yr oedd yn disgyn o Dudur ap Rhys Sais. Yn Trefor, ger Llangollen, yr oedd cartref y teulu - yn ' Gavella Rosseriet,' efallai (gweler G. P. Jones, Extent of Chirkland, 15). Daeth Dafydd ab Ieuan yn warden ysgol Rhuthyn ac yn abad Valle Crucis, gan ddilyn John ap Richard (gweler Peniarth MS 176 (53)), yn Valle Crucis. Yr oedd yr abad yn noddwr hael i'r beirdd ac y mae Gutun Owain a
DAFYDD ab IEUAN (IFAN) ab OWEN (fl. 1560), bardd

Canlyniadau chwilio

25 - 36 of 566 for "Dafydd"