Y Bywgraffiadur Cymreig

EDWARDS, WILLIAM (Gwilym Callestr, Wil Ysgeifiog; 1790 - 1855), bardd
EDWARDS, WILLIAM (1719 - 1789), gweinidog Annibynnol a phensaer Ganwyd yn fferm Ty Canol, Groeswen (ym mhlwyf Eglwysilan), Sir Forgannwg, yn fab Edward Dafydd, a chafodd ei fedyddio ar 8 Chwefror 1719. Wedi i'r tad farw ar 6 Ionawr 1726 symudodd y teulu i Bryntail, fferm arall yn Groeswen, ac yno y bu William Edwards yn byw hyd ei farw ar 7 Awst 1789; claddwyd ef ym mynwent Eglwysilan. Dechreuodd Edwards bregethu pan oedd tua 22 oed; daethai o dan ddylanwad
EDWARDS, WILLIAM (Gwilym Padarn; 1786 - 1857), bardd
EDWARDS, WILLIAM THOMAS (Gwilym Deudraeth; 1863 - 1940), bardd
EDWART ap RAFF, un o feirdd sir Ddinbych Mab Raff ap Robert. Mewn cywydd a ganodd yn 1602 'wedi iddo vynd yn hen, ac yn dangos i gerdded gynt' cyfeiria at frwydr S. Quentin, 1557, fel petai'n bresennol ynddi yn fachgen ieuanc. Yn NLW MS 5282B disgrifir ef fel 'prydydd dall 1587,' ond ni ddywedir hynny yn unman arall. Canodd yn bennaf i uchelwyr Dyffryn Clwyd a cheir marwnadau ganddo i Siôn Tudur (1602) a Simwnt Fychan, (1606). Y mae
EDWIN (bu farw 1073), arglwydd Tegeingl (h.y. cymydau Rhuddlan, Coleshill, a Prestatyn), a 'sylfaenydd' un o 'Bymtheg Llwyth Gwynedd.' Bu Tegeingl yn rhan o frenhiniaeth Seisnig Mercia am dros dair canrif, h.y. nes ailgoncweriwyd hi gan Ddafydd ab Owain Gwynedd yn y 12fed ganrif. Mewn rhai achau dywedir fod Edwin yn or-or-wyr i Hywel Dda ac mai Ethelfleda, merch Edwin, brenin Mercia, oedd ei fam. Priododd Iwerydd, chwaer Bleddyn ap
EINION ap ANARAWD ap GRUFFYDD (bu farw 1163) - gweler ANARAWD ap GRUFFYDD
EINION ap COLLWYN (fl. 1100?) y gŵr y cytuna hen draddodiadau iddo, wedi ffraeo â Iestyn ap Gwrgant, wahodd y Normaniaid i oresgyn Morgannwg. Ffigur hanner-chwedlonol yw ef, ac y mae'n awgrymog fod o leiaf dair stori am ei dras. Dywed un ei fod yn fab i Gollwyn ap Gwaethfoed o Geredigion; un arall mai mab oedd i Gadifor ap Collwyn o Ddyfed; ond yn ôl beirdd fel Lewis Glyn Cothi a Gwilym Tew, gŵr o Wynedd ydoedd, a ddaeth i
EINION ap GWALCHMAI (fl. 1203-23), bardd felys ac yn afaelgar, ac y mae'n amlwg ei fod yn ei ddydd yn fardd poblogaidd, a dywed Gwilym Ddu o Arfon amdano (The Myvyrian Archaiology of Wales, 277B): 'A ganai, ffynnai fel berw ffynnawn.' Prawf arall o'i boblogrwydd yw iddo dyfu'n gymeriad llên gwerin. Ceir chwedl amdano yn neidio 50 troedfedd yn Abernodwydd yng ngwydd ei gariad pan oedd yn wr ifanc, amdano'n mynd i bererindota, ac yn aros oddi
EINION ap GWGON (fl. c. 1215) Un o'r Gogynfeirdd. Un darn o'i farddoniaeth sydd ar gael, sef cân o fawl i'r tywysog Llywelyn ap Iorwerth (Llywelyn Fawr). Ceir hi yn Hendreg. MS. ac mewn copïau o'r llawysgrif honno (B.M. MS. 14,869, Llanstephan MS 31, Peniarth MS 119). Fe'i cyhoeddwyd yn The Myvyrian Archaiology of Wales, i, 320; Anwyl, The Poetry of the Gogynfeirdd, 113; Llawysgrif Hendregadredd, 50-4; ac mewn rhan yn
EINION ap MADOG ap RHAHAWD (fl. c. 1237), un o'r Gogynfeirdd Un darn o'i farddoniaeth sydd ar gael, sef awdl foliant i'r tywysog Gruffudd ap Llywelyn. Ceir hi yn Hendreg. MS. ac mewn copïau o'r llawysgrif honno (B.M. MS. 14, 869, Llanstephan MS 31, Peniarth MS 119. Fe'i cyhoeddwyd yn The Myvyrian Archaiology of Wales, i, 391; Anwyl, The Poetry of the Gogynfeirdd, 154; Llawysgrif Hendregadredd, 54-5; a Stephens, The Literature of the Kymry, 371-2.
EINION fab ANARAWD ap GRUFFYDD (bu farw 1163) - gweler ANARAWD ap GRUFFYDD

Canlyniadau chwilio

289 - 300 of 1353 for "dafydd ap gwilym"