Y Bywgraffiadur Cymreig

DAVIES, TOM EIRUG (Eirug; 1892 - 1951), gweinidog (A), llenor a bardd . Cyfeiriodd y Prifathro Thomas Rees ato fel 'un o'i fyfyrwyr disgleiriaf'. Derbyniodd radd M.A. yn 1931 am draethawd ar gyfraniad Gwilym Hiraethog i fywyd a llên ei gyfnod. Bu'n weinidog ar eglwysi Cwmllynfell, 1919-26, a Soar, Llanbedr Pont Steffan a Bethel, Parc-y-rhos, 1926-51. Cynhaliodd ddosbarthiadau tan adran allanol y Brifysgol a dôi amryw ato i'w dŷ (yng Nghwmllynfell yn arbennig) i'w paratoi at
teulu DILLWYN 1891; dyrchafwyd ef yn farwnig yn 1890. Ar ôl mwy nag un cais seithug i fynd i'r Senedd, bu'n aelod seneddol (Ceidwadol) dros Abertawe o 1895 hyd 1900. Cymerai ddiddordeb mawr mewn addysg ganolraddol; bu'n gryn gefn i Goleg Dewi Sant yn Llanbedr Pont Steffan ac i Goleg y Brifysgol yng Nghaerdydd; ac yr oedd yn aelod o'r ddirprwyaeth frenhinol ar bwnc y tir yng Nghymru, 1896. Bu farw 6 Gorffennaf 1927
DONNELLY, DESMOND LOUIS (1920 - 1974), gwleidydd ac awdur bod y blaid honno yn adlewyrchu ei syniadau yntau ar ddiwygio'r gyfraith, ar yr undebau llafur a mynediad i'r Farchnad Gyffredin. Yn wir, mynychodd gynhadledd y Blaid Geidwadol ym mis Hydref y flwyddyn honno yn gynrychiolydd dinasoedd Llundain a San Steffan. Ond methu'n llwyr a wnaeth i sicrhau enwebiad fel ymgeisydd y blaid yn is-etholiad Hove ym 1973 neu yn ymgeisydd y Ceidwadwyr ar gyfer
EDMUNDS, WILLIAM (1827 - 1875), ysgolfeistr a llenor Ganwyd yn Llanbedr-Pont-Steffan, Sir Aberteifi, bedyddiwyd 27 Rhagfyr 1827. Aeth i ysgol ramadeg Llanbedr Pont Steffan, ac yn 19 oed i Goleg Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan. Enillodd yno wobrau lawer; cyrhaeddodd y rheng flaenaf a chad yr anrhydeddau mwyaf. Ar ôl gadael y coleg aeth yn is-brifathro Coleg Hyfforddi Caerfyrddin; yn ystod y cyfnod hwn ordeiniwyd ef yn offeiriad gan yr esgob
EDWARDS, ARTHUR TRYSTAN (1884 - 1973), pensaer ac arloeswr cynllunio trefi . Paratôdd gynlluniau arbennig o werthfawr i helaethu palas San Steffan ar draws Bridge Street gyda'i deras to hardd a'r ychydig lleiaf o ddifrodi ac i godi ffordd osgoi yn Rhydychen ymhen uchaf dôl Christchurch y gellid fod wedi elwa lawer arnynt. Yn 1925 dyfarnodd Ymddiriedolwyr Chadwick £250 iddo i wneud gwaith ymchwil ar gwestiwn dwysedd tai yn y trefi mawrion a chyhoeddodd ei adroddiad Modern Terrace
ELLIS, JOHN GRIFFITH (1723/4 - 1805), pregethwr Meth. Bedyddiwyd 2 Chwefror 1723/4 yn Nhudweiliog (Sir Gaernarfon). Pan oedd yng ngwasanaeth William Griffith, Cefn Amwlch, cafodd droedigaeth wrth wrando ar Howel Harris yn Nhywyn, Tudweiliog, yn 1741. Cynrychiolodd seiadau de Sir Gaernarfon mewn sasiwn yn Llanbedr Pont Steffan, Chwefror 1748, ac yno, er iddo wrthwynebu i ddechrau, perswadiwyd ef i barhau i gymuno yn yr eglwys wladol. Apwyntiwyd ef yn
ELLIS, THOMAS IORWERTH (1899 - 1970), addysgydd ac awdur Steffan, 1940-41; darlithydd yn y clasuron, Coleg y Brifysgol, Aberystwyth, 1941-46. Ar ddechrau Rhyfel Byd II penodwyd ef yn ysgrifennydd mygedol Pwyllgor Diogelu Diwylliant Cymru, y mudiad a ddaeth yn 1941 yn Undeb Cymru Fydd. Parhaodd yn ysgrifennydd hyd 1967. Bu'n uchel siryf Ceredigion 1944-45. Yr oedd yn aelod o lys Prifysgol Cymru, o lys a chyngor Coleg y Brifysgol, Aberystwyth, ac o lys a
EVANS, ALBERT OWEN (1864 - 1937), archddiacon Bangor Ganwyd 20 Chwefror 1864, mab capten Henry Evans, Caernarfon. Enillodd ysgoloriaeth yng Ngholeg Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan, a graddio yn B.A. yno yn 1898. Wedi ei ordeinio yn 1898 aeth i Connah's Quay, Sir y Fflint, yn gurad, eithr ymddiswyddodd y flwyddyn ddilynol wedi iddo gael ei ddewis yn arolygwr ysgolion yr Eglwys yn esgobaeth Bangor - a dyna gychwyn gyrfa gŵr a ddaeth gyda'r mwyaf ei
EVANS, DANIEL (Daniel Ddu o Geredigion; 1792 - 1846), offeiriad a bardd Ganwyd 5 Mawrth 1792 ym Maesmynach, fferm ym mhlwyf Llanfihangel Ystrad, Sir Aberteifi. Bu yn ysgol ramadeg Llanbedr pont Steffan, tan y Parch. Eliezer Williams; aeth i Goleg Iesu, Rhydychen; cafodd ei B.A. yn 1814, ei M.A. yn 1817, a'i B.D. yn 1824. Yn 1817 gwnaed ef yn gymrawd o'r coleg. Bu am ryw gyfnod, ar ôl gadael y coleg, yn gaplan yn y Royal Military Asylum, Northampton. Gadawodd y swydd
EVANS, DANIEL SILVAN (1818 - 1903), geiriadurwr Telynegion. Priododd Margaret, merch Walter Walters, Hendre, Ceredigion. Ymunodd â'r Eglwys Sefydledig, ac yn 1845-6 aeth i Goleg Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan. Yno penodwyd ef yn ddarlithydd yn y Gymraeg yn 1847. Wedi gadael Llanbedr-Pont-Steffan yn 1848, ordeiniwyd ef yn ddiacon a phenodwyd ef yn gurad Llandegwning yn Llŷn; ordeiniwyd ef yn offeiriad yn 1849. Golygodd Elfennau Gallofyddiaeth yn 1850
EVANS, DANIEL SIMON (1921 - 1998), ysgolhaig Cymraeg Melville Richards i swydd prif ddarlithydd Astudiaethau Celtaidd ym Mhrifysgol Lerpwl. Bu Simon Evans yn Abertawe nes ei benodi yn Athro'r Gymraeg yn Ngholeg Prifysgol Dulyn i ddilyn J. Lloyd-Jones yn 1956. Yn 1962 dychwelodd i Gymru yn ddarlithydd yn y Gymraeg yng Ngholeg Prifysgol Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan, gan symud i Brifysgol Lerpwl yn 1966 yn bennaeth yr Adran Astudiaethau Celtaidd yno, wedi
EVANS, DAVID (1830 - 1910), archddiacon Llanelwy ysgol ramadeg y Bala. Yn 1876 penodwyd ef yn ficer Abergele, ac yn 1897 yn archddiacon Llanelwy. Cyhoeddodd res o'i atgofion yn Y Llan, a chasglwyd hwy'n llyfr, Adgofion, gan Henafgwr (Llanbedr-Pont-Steffan, 1904); y maent o ddiddordeb eithriadol, yn enwedig fel darlun o fywyd canolbarth Ceredigio n yn hanner cyntaf y 19eg ganrif. Bu farw 1 Mawrth 1910.

Canlyniadau chwilio

25 - 36 of 167 for "Steffan"