Y Bywgraffiadur Cymreig

EVANS, CLIFFORD GEORGE (1912 - 1985), actor â Clifford Evans i'r amlwg. Yn haf 1933, chwaraeodd ran Pobun yn y Gymraeg yn Eisteddfod Wrecsam, cynhyrchiad a noddwyd gan yr Arglwydd Howard de Walden, un a fuasai'n hyrwyddo'r syniad o Theatr Genedlaethol i Gymru ers amser maith. Yn dilyn ei ymddangosiad yn y West End, cafodd ran yn nrama John van Druten, The Distaff Side, gyda Sybil Thorndike; wedi tri mis yn Llundain aeth y cwmni ar daith i
EVANS, EDGAR (1876 - 1912), fforiwr roedd llawer o'r gefnogaeth ariannol angenrheidiol wedi ei chodi oddi wrth wŷr busnes y ddinas honno. Ar ôl arhosiad yn Seland Newydd, bwriodd y llong ymlaen am yr Antarctig yn Nhachwedd 1910. Yn gynnar yn 1911, sefydlwyd gwersyll cychwyn ar lannau Antarctica. Tua diwedd y flwyddyn yn yr haf deheuol byr cychwynnodd tîm o bump, wedi ei arwain gan Scott, mewn ymgais i fod y cyntaf i gyrraedd Pegwn y De
EVANS, GWYNFOR RICHARD (1912 - 2005), cenedlaetholwr a gwleidydd -lywodraeth i Gymru fod yn ymarferol. Ymunodd â'r Blaid yn haf 1934 cyn cychwyn ar gwrs dwy flynedd yn Rhydychen lle y dyfnhawyd ei ymrwymiad wrth genedlaetholdeb. Pan ddychwelodd i Gymru, ac i swydd cyw-gyfreithiwr yng Nghaerdydd, fe ymdaflodd i actifistiaeth wleidyddol wirfoddol, o blaid hunan-lywodraeth i Gymru ond lawn cymaint, yn arbennig dan ddylanwad George M. Ll. Davies a'r Dr Gwenan Jones, dros
EVANS, JOHN (1702 - 1782), clerigwr gwrth-Fethodistaidd wasnaethai'r plwyf ond am ychydig wythnosau bob haf - bu Peter Williams yn gurad iddo, ond cafodd ei droi ymaith am fod yn Fethodist. Yn Llundain yr oedd John Evans yn byw - yn Cowley Street, Westminster; yr oedd Richard Morris o Fôn yn gymydog a chyfaill iddo. Yr oedd mewn ffafr gan Edmund Gibson, esgob Llundain, a thua 1742 penodwyd ef yn ' Ddarllenydd ' (h.y. yn gaplan na byddai'n pregethu) yng Nghapel y
EVANS, JOHN (1830 - 1917), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, hanesydd a bywgraffydd Methodistiaeth Ceredigion ailadeiladu'r pontydd ar ôl llifeiriant trychinebus yr haf hwnnw. Felly y daeth Geiriadur Charles a Chorff Duwinyddiaeth Paterson i'w feddiant a'i wead. Ar y gynhysgaeth hon, tyfodd fel holwr ysgol Sul, a pheri ei gymell i bregethu, yn 1853. Yna bu'n crynhoi ychydig addysg ysgol yn Aberaeron o dan Morgan David James, Rhiwbwys (a fu farw 1870), ym Mlaenannerch o dan Griffith Davies (1831 - 1896), ac yn y
EVANS, JOHN GWENOGFRYN (1852 - 1930), gweinidog Undodaidd, golygydd testunau Cymraeg cynnar ac arolygydd llawysgrifau Cymraeg . Tanseiliesid ei iechyd gan gyfres o ymosodiadau'r dwymyn ' typhoid ' yn ei lencyndod, a bu raid iddo frwydro yn erbyn afiechyd drwy gydol ei oes. Ymaelododd yng Ngholeg Owen, Manceinion, ond yn haf y flwyddyn honno symudodd i Rydychen, lle y bu'n byw am fwy nag 20 mlynedd. Gwaethygodd ei iechyd. Ar gyngor meddygol, aeth ar fordaith i Awstralia, ac ar ei ffordd yn ôl cafodd ei brofiad golygyddol cyntaf ar
EVANS, MEREDYDD (1919 - 2015), ymgyrchydd, cerddor, athronydd a chynhyrchydd teledu y cwrs ar gyfer y weinidogaeth a dilyn gradd mewn athroniaeth a gwblhaodd gydag anrhydedd dosbarth cyntaf yn haf 1945. Aeth ymlaen i ddilyn cwrs MA ac i fod yn Llywydd Cyngor y Myfyrwyr yn 1946-7. Er cefnu ar y weinidogaeth, ni chefnodd erioed ar ei ffydd a pharhaodd i arddel ac arfer ei Gristnogaeth. Yn ystod ei gyfnod ym Mangor, a stiwdios y BBC ar y trothwy, fe'i hudwyd gan y cynhyrchydd dawnus
EVANS, OWEN ELLIS (1920 - 2018), gweinidog Methodistaidd ac ysgolhaig beiblaidd Ganwyd Owen E. Evans ar 23 Rhagfyr 1920 yn y Bermo, yn fab i Owen Jones Evans (1887-1926), fferyllydd, a'i wraig Elizabeth Mary (g. Jones, 1887-1961), perchen gwesty bychan. Roedd ganddo un brawd hŷn, John William. Treuliodd bum mlynedd cyntaf ei oes yn Wimbledon, Llundain, ond bu'n rhaid i'r teulu symud yn ôl i'r Bermo yn haf 1926 oherwydd gwaeledd ei dad. Roedd yn gymeriad annwyl a charedig ac
EVANS, GERAINT LLEWELLYN (1922 - 1992), canwr opera lawer o gefnogaeth i'w gyd-Gymry yn enwedig ym myd opera ar gyfandir Ewrop. Fe'i cyffyrddwyd i'r byw noson ei ffarwel â Thy Opera Covent Garden yn 1984 pan ymunodd y corws, ei gyd-unawdwyr a'r gynulleidfa i ganu 'Hen Wlad fy Nhadau' i gloi'r noson. Cawsai gyngerdd ffarwel yn Eisteddfod Genedlaethol Abertawe yn 1982 hefyd. Roedd ganddo dy haf yn Aberaeron er 1966, ac ymddeolodd yno yn gyfan gwbl ar
EVANS, THOMAS (Telynog; 1840 - 1865), bardd nawdd capel y Bedyddwyr yng Nghwmbach, lle yr oedd yn aelod. Cyfansoddai yn rhwydd yn y mesurau rhyddion a chaethion, a bu'n fuddugol mewn eisteddfodau lleol o dan feirniadaeth beirdd o fri fel 'Islwyn' a 'Cynddelw.' Pan fu farw o'r darfodedigaeth, ac yntau ond 25 oed, cyfrifid ef yn un o feirdd mwyaf addawol Cymru. Ei weithiau enwocaf yw'r telynegion 'Blodeuyn bach wyf fi mewn gardd' ac 'Yr Haf'; y
EVANS, THOMAS CHRISTOPHER (Cadrawd; 1846 - 1918), hynafiaethydd, hanesydd lleol, a chasglydd llên gwerin , ymhlith pethau eraill, y casgliad llawnaf a brintiwyd erioed o dribannau Morgannwg. Enillodd droeon wedi hyn a'r tro olaf am draethawd ar enwau lleol Cymraeg yn siroedd y gororau. Cafodd fedal aur yr eisteddfod genedlaethol hefyd. Deuddydd cyn ei daro'n wael yn haf 1918 anfonodd i fewn ei feirniadaeth ar draethawd ar hanes dyffryn Nedd (D. Rhys Phillips oedd yn fuddugol, a'r traethawd hwn oedd cnewyllyn
EVANS, WILLIAM GARETH (1941 - 2000), hanesydd a darlithydd prifysgol mewn Addysg doethuriaeth gan Wasg Prifysgol Cymru o dan y teitl Education and Female Emancipation: the Welsh Experience, 1847-1914 yn haf 1990, ymdriniaeth a gafodd groeso brwdfrydig. Roedd galw mawr am ei wasanaeth hefyd fel darlithydd cyhoeddus a ddenodd gynulleidfaoedd niferus pa le bynnag yr âi. Cyhoeddodd Evans yn helaeth ar ysgolion unigol ac addysgwyr o tua chanol y bedwaredd ganrif ar bymtheg ymlaen, a denwyd ei

Canlyniadau chwilio

49 - 60 of 241 for "Haf"