Y Bywgraffiadur Cymreig

GRIFFITHS, GRIFFITH (1799 - 1845), cenhadwr dan nawdd Eglwys Loegr bedyddiwyd ef 24 Rhagfyr 1799, yn fab i Griffith ac Elizabeth Griffiths, Ty'n-nant, Llanfihangel-geneu'r-glyn, Sir Aberteifi. Cafodd addysg o dan yr archddiacon John Williams yn ysgol ramadeg Llanbedr-pont-Steffan. Ar ôl cael ei ordeinio yn ddiacon hwyliodd i Jamaica yn 1825 i fod yn genhadwr o dan gymdeithas Eglwys Loegr er hyrwyddo lledaeniad yr efengyl mewn gwledydd tramor; cafodd ei
GRUFFUDD ap NICOLAS (fl. 1415 - 1460), uchelwr, a phrif ffigur llywodraeth leol deheubarth tywysogaeth Cymru yng nghanol y 15fed ganrif ar Ddygwyl Dewi, 1459, y mae'n anodd credu y buasai ei enw allan o'r comisiwn a roddwyd i'w ddau fab, Thomas ac Owain, gyda Siasbar ac Owain Tudur. Ni ellir felly dderbyn iddo gael ei ddiwedd ym mrwydr Wakefield, 1460, neu Mortimer's Cross, 1461. Canwyd ei glodydd gan Ddafydd ab Edmwnt, Hywel ap Dafydd ab Ieuan ap Rhys, Rhys Llwyd ap Rhys ap Rhicert, Gwilym ab Ieuan Hen, a Lewis Glyn Cothi. Y mae'n
GRUFFUDD ap TUDUR ap HYWEL (fl. 1500-1540), bardd Ceir cyfeiriadau at ei waith yn Mynegai (Jones a Lewis). Gweler hefyd NLW MS 644B, NLW MS 5273D, NLW MS 6499B; Glyn Davies MS. 2; Wynnstay MS. 1; Cwrtmawr MS 242B; B.M. MSS. 14902, 14966, a 14985.
GRUFFUDD FYCHAN Syr (bu farw 1447), milwr ddiweddarach ar ei oes daliai ef swydd o dan arglwyddi Stafford yng nghastell Cawres, a'r pryd hwnnw canodd Lewis Glyn Cothi awdl iddo. Prin y gellir rhoddi coel ar Lewis Dwnn (Visitations, i, 312) fod ' Sr. Griffith Vaughan of Gwenwys Kt.' yn un o fwrdeisiaid y Trallwng, 7 Mehefin 1406. Y mae traddodiad cryf fod Gruffudd Fychan yn un o'r cwmni Cymry y dywedir iddynt achub bywyd Harri V ar faes Agincourt
GUTO'R GLYN (fl. ail hanner y 15fed ganrif), bardd ddyfalu i'r amlwg; a gwedd ar yr un ddawn a welir yn ei ddisgrifiadau o lysoedd Cymreig : Cwrt Moelyrch, plas Syr Risiart o Golbrwc, a thŷ'r person yn Llandrinio, heb sôn am fynachlog Glyn Egwestl, ei loches a'i noddfa pan oedd hen a dall. Ond grym ei ganu yw ei gywyddau mawl a'i farwnadau. Magwyd ef, yn ôl pob tebyg, yng Nglyn Ceiriog - dyna roes ' Y Glyn ' yn gyfenw iddo. O'r fro honno gallai
GWERFUL MECHAIN (1462? - 1500), bardd Werful Mechain y farddes y canodd Guto'r Glyn. Pa fodd bynnag, ni wyddys ond y nesaf peth i ddim amdani. Un yn canu yn ôl ffansi'r foment oedd Gwerful Mechain; canodd gywydd gwych i'r Iesu yn ei ddioddefaint; lluniodd ambell englyn trawiadol, cynhyrfodd wrth wragedd eiddigus a beirdd gwawdlyd cyffelyb, fel Ieuan Dyfi, Llywelyn ap Gutun, a hynny'n finiog-fras hefyd.
teulu HANMER Hanmer, Bettisfield, Fens, Halton, Pentrepant, (bu farw c. 1388), ustus mainc y brenin Cyfraith Gor-wyr i Syr Thomas de Macclesfield. Daeth yn ustus mainc y brenin yn 1383 a'i wnaethpwyd yn farchog yn 1387. Priododd Agnes (neu Angharad), merch Llywelyn ddu ap Gruffydd ab Iorwerth; a daw anian Gymreig y teulu i'r golwg yn y cymorth a roddwyd gan yr aelodau i Owain Glyn Dwr, a briododd MARGARET, merch Syr David. Ymunodd ei brodyr hi, GRIFFITH (a
HERBERT, WILLIAM (iarll Pembroke), (bu farw 1469), milwr a gwladweinydd , a ddelid o hyd gan y Lancastriaid; cwympodd y castell ym mis Awst. Yn rhodd am hyn cafodd Herbert iarllaeth Pembroke (8 Medi). Mewn cân darawiadol apeliodd Guto'r Glyn at Herbert ac erfyn arno ddyfod yn arweinydd cenedlaethol i'r Cymry ac erlid y swyddogion Seisnig o'r wlad. Pa fodd bynnag, gorchfygwyd yr iarll gan filwyr Warwick yn Edgecote (Gorffennaf 1469), cymerwyd ef yn garcharor, a thorrwyd
teulu HOLLAND yn bleidiol i achos Owain Glyn Dŵr. Cafodd Robin ddau fab y bydd a fynnom a hwy: HOWEL HOLLAND (a) o'r (3) PENNANT (Pennant Ereithlyn, Eglwys-bach, sir Ddinbych; J. E. Griffiths, op. cit., 24). Mab i hwn, John Holland (siryf Môn yn 1461), a briododd ag Elinor ferch Ithel ap Hywel o'r Berw yn Llanfihangel Ysgeifiog (Môn), ac a ddaeth felly'n hynaif Holandiaid y (4) Berw (J. E. Griffiths, op. cit
HOWELLS, MORGAN (1794 - 1852), gweinidog gyda'r Methodistiaid dwys o dan weinidogaeth y Parch. John Rees, gweinidog capel Gobaith, ac ymunodd â'r eglwys yno. Dechreuodd bregethu yn 1815, ac ordeiniwyd ef yn sasiwn Llangeitho, 1824. Bu'n briod ddwywaith: (1) a Mary Lewis, chwaer Richard Lewis ('Dic Penderyn'), 1827, (2) ag Ann Morgan, Glyn Ebwy, 1843. Symudodd i Dredegar adeg ei ail briodas, ac yno y bu farw 21 Mawrth 1852. Ef oedd prif addurn Methodistiaeth
HUGHES, EDWARD ERNEST (1877 - 1953), Athro hanes cyntaf Coleg y Brifysgol, Abertawe, a dolen gyswllt nodedig rhwng y brifysgol a'r werin safonau academaidd uchaf fel na ddarlithiai ei hun ar y pwnc yn y coleg ond ei ymddiried i Glyn Roberts, a oedd â'r cymwysterau ymchwil nad oedd yn bosibl iddo ef â'i olwg pŵl yn gwaethygu. Cadwodd ef at ei briod faes sef hanes cyfansoddiadol Lloegr yn yr Oesoedd Canol. Paratoai'r darlithiau manwl hynny gyda chymorth ei wraig a ddarllenai drosto ac iddo. Ond darlithiai i fyfyrwyr y flwyddyn gyntaf, - ar
HUGHES, HYWEL STANFORD (1886 - 1970), ranshwr, cymwynaswr a chenedlaetholwr ac yn gymwynaswr hael iddi. Bu'n gefnogol i Urdd Gobaith Cymru a chaniataodd iddi gynnal ei gwersyll cyntaf yn 1929 ar barc Plas Tŷ'n-dŵr, ei gartref ger Llangollen. Yn 1931 daeth yn llywydd gwersylloedd yr Urdd ac yn 1932 etholwyd ef yn is-lywydd y Cwmni. Yr oedd yn aelod o Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, ac yn Eisteddfod Genedlaethol Glyn Ebwy ef oedd arweinydd y Cymry ar wasgar. Yr oedd

Canlyniadau chwilio

73 - 84 of 254 for "Glyn"