Y Bywgraffiadur Cymreig

teulu WYNN Rûg, Boduan, Bodfean, 16fed ganrif. Prynodd ei fab yntau, ROBERT SALUSBURY, yn 1549, arglwyddiaeth Glyndyfrdwy a oedd yn rhan o dreftadaeth Owain Glyndwr; gweler yn Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, ii, 48, ddisgrifiad o ddogfen yng nghasgliad yr arglwydd Bagot yn cofnodi trosglwyddo tir gan Owain Glyndwr yn 1392. Fel y sylwyd, yn Llŷn, sef Boduan, y mae hen gartref y Wyniaid a ddaeth i feddu Rûg. Ceir manylion am
IEUAN GETHIN ap IEUAN ap LLEISION (fl. c. 1450), bardd ac uchelwr . Cadwyd llawer o'i farddoniaeth, ac yn ei phlith gywydd i Owain Tudur o Benmynydd, a gyfansoddwyd pan garcharwyd ef yn Newgate, cywydd marwnad i blant y bardd sydd hefyd yn ddychan i'r nodau a'u lladdodd, cywydd i'w fab, ac awdl farwnad i un o'i ferched. Ymddengys mai ffug yw hanes 'Iolo Morganwg' am Ieuan, sef amdano'n ymladd o blaid Owain Glyndwr ym Morgannwg, yn gorfod ffoi i Fôn, a chael dychwelyd
JONES, JOHN (Eos Bradwen; 1831 - 1899) . Enillodd lawer o wobrwyon a chadeiriau am bryddestau mewn eisteddfodau. Yn eisteddfod genedlaethol Llandudno 1864 enillodd am eiriau cantawd, ' Y Mab Afradlon '; yr un flwyddyn cyfansoddodd ei gantawd ' Owain Glyndwr,' a fu'n boblogaidd am gyfnod hir. Bu canu mawr ar ei gân, ' Bugeiles y Wyddfa,' hefyd. Enillodd wobr yn eisteddfod Llandudno, 1885, am opera, ' Dafydd ap Siencyn.' Yn 1878 aeth i fyw i Rhyl
DAVIES, DAVID JOSHUA (1877 - 1945), dramodydd Owen Glyndŵr heb ei chyhoeddi. Bu farw 8 Ionawr 1945 a chladdwyd ef yng Ngheinewydd.
DAVIES, HUGH EMYR (1878 - 1950), gweinidog (MC) a bardd bryddest, ' Branwen ferch Llŷr '; a thrachefn yn Llangollen (1908) am bryddest, ' Owain Glyndŵr '. Enillodd hefyd gadair Eisteddfod Genedlaethol America yn 1929. Bu'n beirniadu ar gystadleuaeth y goron droeon yn yr Eisteddfod Genedlaethol
GRUFFUDD LLWYD ap DAFYDD ab EINION LLYGLIW (fl. c. 1380-1410), bardd ef yn rhai o lysoedd enwocaf ei wlad, ac ymhlith ei gywyddau i uchelwyr ei gyfnod ceir rhai i Owain Glyndŵr, Syr Dafydd Hanmer, Owain ap Maredudd o'r Neuadd Wen, a Hywel a Meurug Llwyd o Nannau. Canodd gywyddau serch, a chywyddau ac awdlau crefyddol; efe hefyd biau'r cywydd i ddanfon yr haul i annerch Morgannwg, a briodolir hefyd i Iolo Goch ac i Dafydd ap Gwilym (gweler Bulletin of the Board of
IOLO GOCH (c. 1325 - c. 1400), bardd blaenllaw eraill iddo oedd teulu Penmynydd (gw. Ednyfed Fychan) ym Môn, Syr Hywel y Fwyall, cwnstabl Castell Cricieth, ac Owain Glyndŵr. Tua diwedd ei yrfa, yn 1394, canodd gywydd cyngor i Syr Rosier Mortimer sy'n dangos gwybodaeth fanwl am wleidyddiaeth Prydain ac Iwerddon. Yr unig gerdd ganddo i uchelwr o'r de sydd wedi goroesi yw ei farwnad i Syr Rhys ap Gruffudd sy'n disgrifio ei angladd yng
MORGAN, TREFOR RICHARD (1914 - 1970), rheolwr cwmni beth arbennig, sef codi diwydiannau bychain yn lleol a hyrwyddo'r ymdrechion i fynnu ysgolion Cymraeg drwy Gymru gyfan. Cychwynnwyd y cwmni, sef Cwmni Undeb, yn Aberdâr a llwyddwyd i sefydlu stad ddiwydiannol fechan ar Hirwaun. Yn 1963, sefydlodd Gronfa Glyndŵr yr Ysgolion Cymraeg ac ef oedd ei llywydd cyntaf. Amcan y gronfa oedd estyn cymorth ariannol i rieni ac ysgolion er galluogi plant i
HOPCYN ap TOMAS (c. 1330 - wedi 1403), uchelwr awdlau a ganwyd iddo, ac y mae'r cynnwys yn dangos ei fod nid yn unig yn un o brif noddwyr y beirdd yn y Deheudir, ond hefyd yn ŵr a ymddiddorai yn eu celfyddyd ac a gasglai lawysgrifau Cymraeg. Yn 1403, pan oedd Owain Glyndŵr yng Nghaerfyrddin, anfonodd wŷr i gyrchu Hopcyn ap Tomas fel y gallai egluro iddo pa oleuni a daflai'r hen ddaroganau ar ei dynged ef. Edrychid arno fel ' maister of Brut,' hynny
RICHARDS, DAVID THOMAS GLYNDWR (1879 - 1956), gweinidog (A) a phrifathro Coleg Myrddin, Caerfyrddin I) dan yr enw Coleg Myrddin, ac ef oedd y prifathro hyd flwyddyn cau'r coleg yn 1946. Yn ychwanegol at ei waith yn y coleg bu hefyd yn weinidog eglwys Annibynnol Saesneg Burry Port (1919-21), Nebo, Llanpumsaint (1921-31), Elim, Ffynnon-ddrain, Caerfyrddin (1931-54). Yr oedd yn athro medrus, hyddysg yn y clasuron a bu ' Ysgol Glyndwr ' fel y'i gelwid yn gyfrwng i baratoi rhai cannoedd o fechgyn o
teulu MORTIMER Wigmore, (uchod), oedd prif gynrychiolydd y teulu ar y Goror. Ar ddechrau gwrthryfel Owain Glyndŵr unodd Edmund a'i frawd-yng-nghyfraith, Henry Percy, yn erbyn y gwrthryfelwr. Carcharwyd ef, fodd bynnag, yn 1402, ac yn ystod ei garchariad priododd â Chatherin, merch Glyndŵr. Ymunodd â chynlluniau'r Cymro, ac yn y cytundeb enwog rhwng Mortimer, Glyndŵr, a iarll Northumberland, yr oedd Mortimer i gael de Lloegr
ROBERTS, LEWIS JONES (1866 - 1931), arolygydd ysgolion, cerddor, ac eisteddfodwr llawer ohonynt ar wahân (yng Nghaernarfon, etc.). Fe'i coffeir hyd heddiw fel cyfansoddwr y dôn (i blant ac oedolion) ar y geiriau sy'n dechrau ' Bydd canu yn y nefoedd.' Cyhoeddodd lyfryn ar Owen Glyndwr (Wrexham, 1904, ac argraffiadau eraill); golygodd Awelon o Hiraethog, i (Dinbych, 1908), yn cynnwys detholiad o weithiau barddonol William Rees ('Gwilym Hiraethog'). Ceir llythyrau ganddo yn NLW MS

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 55 for "Glyndwr"