Y Bywgraffiadur Cymreig

GRUFFUDD NANNAU (fl. c. 1460), bardd Aelod, y mae'n debyg, o deulu Nannau. Cyfoesai â Dafydd ap Maredudd ap Tudur, fl. 1460. Cadwyd peth o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau, ac yn ei phlith englyn i'r bardd Gruffudd Phylip (NLW MS 643B (39b)), cywydd i feibion Ieuan Fychan o Bengwern (bu farw c. 1458) (Cardiff MS. 83 (28b)), NLW MS 3049D (500)), a chywydd i Dafydd Llwyd ap Gruffudd Deuddwr (Peniarth MS 64 (236)).
GRUFFUDD HIRAETHOG (bu farw 1564), bardd ac achyddwr Fychan, Wiliam Llŷn, Wiliam Cynwal, Siôn Tudur, a Raff ap Robert, ac etifeddodd rhai o'r gwŷr hyn ei lyfrau pan fu farw. Yn Gruffudd Hiraethog yn anad neb y gwelir amlycaf ddiddordeb mawr beirdd y cyfnod hwnnw mewn achyddiaeth, ac erys amryw o gasgliadau mawr o achau a wnaed ganddo, fel Peniarth MS 132, Peniarth MS 133, Peniarth MS 134, Peniarth MS 135, Peniarth MS 136, Peniarth MS 139i, Peniarth MS
ITHEL DDU (fl. c. 1300-40), bardd hela a chwmnïaeth (yn ôl Iolo), ac a oedd, fel eraill o'i ddosbarth, yn noddwr beirdd. Ef (yn ôl Iolo ei hun) a roddodd orchymyn i Iolo Goch i gyfansoddi'r cywydd gogan ffiaidd yn ymosod ar fam y bardd Gruffudd Gryg, a argraffwyd gan Charles Ashton yn ei argraffiad o waith Iolo (rhif xl). Gweler ymhellach yr erthygl ar Gruffudd. Ni ellir derbyn fel tystiolaeth hanesyddol y farwnad a ganodd Iolo i
GWILYM ap SEFNYN (fl. c. 1440), bardd nid erys unrhyw fanylion am ei fywyd, ond ymddengys mai gŵr o Ogledd Cymru oedd ef. Cadwyd llawer o'i farddoniaeth yn y llawysgrifau, ac yn ei phlith gywyddau i Gwilym ap Gruffudd o'r Penrhyn a'i fab, William Gruffudd Fychan; un cywydd brud (NLW MS 6499B (370)), a nifer o englynion. Ceir hefyd ddau gywydd mwy personol, sef cywydd i Dduw ar lun cyffes, a chywydd marwnad i'w saith mab a thair merch
RICHARD ap JOHN, (fl. 1578-1611) Sgorlegan,, gŵr bonheddig, prydydd, noddwr bardd, a chopïydd llawysgrifau Olrheiniai ei ach drwy Edwin ap Grono i Hywel Dda a Rhodri Mawr. Yr oedd ei dad, John Wyn ap Robert ap Gruffudd, yn waetiwr yn Ewri'r Frenhines, ond bu farw o'r pla cyn i'r plant, Richard, John Wyn, a Chatrin, ddyfod i'w hoed; canwyd ei farwnad gan Lewis ab Edwart a Gruffudd Hiraethog. Ymddengys i'r plant, a'u mam, Margred ferch Gruffudd ab Edwart o Blas y Bwld, ddychwelyd i Sgorlegan. Bu'r taid
MAREDUDD ab OWAIN ap HYWEL DDA (bu farw 999), brenin Deheubarth Brytanyeit.' Efallai fod ei hawl bennaf i enwogrwydd yn gorffwys ar ei berthynas â Gruffudd ap Llywelyn; merch i Faredudd oedd Angharad, mam Gruffudd ap Llywelyn.
RHYS PENNARDD (fl. c. 1480), bardd y dywedir amdano ei fod yn ŵr naill ai o Gonwy neu o Glynnog yn Sir Gaernarfon; dywedir ei gladdu yn Llandrillo, Sir Feirionnydd. Ceir nifer o'i gerddi mewn llawysgrifau, ac yn eu plith gywyddau i Elisau ap Gruffudd ab Einion o'r Plas yn Iâl, Gruffudd Fychan ap Hywel ap Madog a Rhys ap Hywel ap Madog o Dalhenbont, Hywel Ddu o Fôn a'i wraig Mallt, a hefyd i Wiliam, cwnstabl Aberystwyth. Canodd
LLYWELYN ap GUTUN (fl. c. 1480), bardd Ymhlith ei farddoniaeth a gadwyd ceir cywydd marwnad i'w fab Gruffudd, cywyddau gofyn am gi, geifr, a sbectol, cywydd dychan i ddeon Bangor (a roes lythyr iddo i'w roddi i Huw Lewys o'r Chwaen yn gorchymyn i hwnnw garcharu'r bardd yn hytrach na rhoi hawl iddo ŵyna 'cymorth' ym Modeon ac Aberdaron), a chywydd i'r deon Rhisiart Cyffin sydd hefyd yn ddychan i Rys Pennardd, Hywel ap Rheinallt, a
GRUFFUDD GRYG (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd Cesglir hyn oddi wrth ei gywydd i saith mab Iorwerth ap Gruffudd o Liwon ym Môn, gwŷr a oedd yn eu blodau yn ôl pob tebyg tua 1360-70. Dywed ei fod yn gâr iddynt, a chyfarch hwy fel ei geraint; gan hynny rhaid ei fod yn rhywfath o berthynas i lwyth Hwfa ap Cynddelw (gweler J. E. Griffith, Pedigrees, 5). Canodd hefyd i Einion ap Gruffudd, Chwilog, Eifionydd; cyfeiria at ei radd, 'ar waith ystad
GRUFFUDD, RHISIART (fl. c. 1569), bardd (NLW MS 3047C (508)). Nid yw'n sicr ai efe yw'r Rhisiart Gruffudd ap Huw y ceir ei farddoniaeth yn Llanstephan MS 49 (93), NLW MS 5283B (51, 122), NLW MS 9166B (251).
GWILYM DDU O ARFON (fl. c. 1280-1320), bardd dywedir iddo drigo mewn llecyn a elwid yn Furiau Gwilym Ddu, ger Glynllifon (Enwogion Sir Gaernarfon). Erys ychydig o'i waith mewn llawysgrifau, ac yn ei blith ddwy awdl a ganodd i Syr Gruffudd Llwyd o Dregarnedd pan oedd hwnnw yng ngharchar yng Nghastell Rhuddlan, ac awdl farwnad i Drahaearn Brydydd ap Goronwy, neu Drahaearn Brydydd Mawr (Jesus College MS. 1 - Llyfr Coch Hergest (1225, 1229
EINION WAN (fl. 1230-45), bardd Ceir chwe chyfres o'i englynion, sef dwy i Fadog ap Gruffudd Maelor (bu farw 1236 - sef y tywysog y gelwir Powys Fadog wrth ei enw), dwy i Lywelyn ab Iorwerth (bu farw 1240), a chyfres yr un i feibion Llywelyn, sef i Ddafydd (bu farw 1246), ac i Ruffudd. Marwnadol yw'r naill o'r ddwy gyfres i Fadog, ac i Lywelyn, a'r ddwy arall yn gyfresi a ganwyd iddynt yn eu byw. Englynion dadolwch sydd i

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 182 for "Gruffudd"