Y Bywgraffiadur Cymreig

BASSETT, HULDAH CHARLES (1901 - 1982), athrawes, cerddor a darlledydd Ganwyd Huldah Bassett ar 8 Mehefin 1901 ym Mhen-parc, Aberteifi, yn ferch i'r Parch. David Bassett, gweinidog gyda'r Bedyddwyr a hanai o Ystalyfera, a'i wraig Mary Hannah (g. Charles), a hanai o Fforest-fach, Abertawe. Roedd ganddi frawd iau, Alun, a ddatblygodd yn fathemategydd galluog ac a fu'n bennaeth adran arholiadau Cyd-Bwyllgor Addysg Cymru. Yn 1914 symudodd ei thad i ofalaeth yn Aberdâr
BASSETT, RICHARD (1777 - 1852), offeiriad Methodistaidd cyflwynodd i sylw David Jones, Langan, a dechreuodd gyfathrachu â'r Methodistiaid. Llwyddodd i gadw ei le yn Eglwys Loegr hyd ei farw er iddo ddilyn seiadau a sasiynau'r Methodistiaid, a bod yn ymddiriedolwr i'w capeli ym Morgannwg. Ef oedd yr offeiriad olaf yng Nghymru, nid hwyrach, i ddal cyswllt â'r Methodistiaid. Ei frawd, ELIAS BASSETT, cyfreithiwr, oedd prif leygwr Methodistiaid Morgannwg am gyfnod
BATCHELOR, JOHN (1820 - 1883), dyn busnes a gwleidydd Rhyddfrydwr Albanaidd a Phresbyteriad selog David Duncan (1811-1888), a'r Ceidwadwyr gan y Western Mail ac Evening Express y Tori o Swydd Efrog Lascelles Carr. Mewn rhyfel geiriau nodweddiadol o'r ymosodiadau chwerw a ddioddefodd Batchelor drwy gydol ei fywyd, soniodd y Western Mail am 'a piece of political jobbery'. Gofynnwyd cwestiwn ar y mater yn Nhŷ'r Cyffredin yn Ebrill 1882 ond cafwyd ateb ffafriol i
BAUGH, ROBERT (1748? - 1832), gwneuthurwr mapiau, ysgythrwr, a cherddor Disgrifir ef 'o Landysilio,' eithr treuliodd flynyddoedd lawer yn Llanymynech, lle yr oedd yn glerc y plwyf. Cysylltir ei enw a map gweddol adnabyddus o Ogledd Cymru, sef un John Evans, Llwynygroes, Llanymynech, a gyhoeddwyd yn 1795, wedi ei ysgythru gan Baugh. Gwnaeth Baugh ei hunan fap o Sir Amwythig, 1809, a dyfarnwyd iddo fathodyn arian a 15 gini gan y Royal Society of Arts, Llundain, o'i
BELL, ERNEST DAVID (1915 - 1959), arlunydd a bardd Celfyddydau, ac yn 1951 yn guradur Oriel Gelfyddyd Glyn Vivian, Abertawe. Cydweithiodd David Bell â'i dad ar y cyfieithiadau o gerddi Dafydd ap Gwilym a gyhoeddwyd dan y teitl Dafydd ap Gwilym: fifty poems, fel cyfrol xlviii Y Cymmrodor yn 1942. Ef oedd awdur 24 o'r cyfieithiadau. Yn 1947 cyfieithodd i'r Saesneg eiriau Wyth gân werin (Enid Parry). Yn 1953 cyhoeddodd The Language of pictures, llyfr a
BELL, Syr HAROLD IDRIS (1879 - 1967), ysgolhaig a chyfieithydd cyfieithu cerddi yn y mesurau caeth, a chaed Dafydd ap Gwilym: fifty poems fel cyfrol xlviii o'r Cymmrodor yn 1942. Y mae 26 o'r cyfieithiadau yn waith Bell, a 24 yn waith ei fab David. Y mydr a ddefnyddiodd y tad oedd llinellau iambig pedwar curiad yn odli'n gwpledi, gydag ychydig o amrywiaeth achlysurol yn yr acennu, a chyffyrddiadau o gyseinedd i awgrymu'r gynghanedd - patrwm caethach o lawer na dull
BENNETT, NICHOLAS (1823 - 1899), cerddor a hanesydd Alawon fy Ngwlad, wedi eu dewis a'u trefnu gan D. Emlyn Evans; yn y llyfr ceir darluniau a bywgraffiadau o delynorion a chantorion gyda'r tannau, a nodiadau eglurhaol ar y dull o ganu gyda'r tannau. Gadawodd ar ei ôl draethawd ar arfbeisiau tywysogion Cymreig gyda darluniau ohonynt. Diogelwyd rhai llythyron o'i eiddo yn NLW MS 584B; a gweler hefyd NLW MS 588C. Bu farw 18 Awst 1899, a chladdwyd ef ym
BEVAN, ANEURIN (1897 - 1960), gwleidydd ac un o sylfaenwyr y Wladwriaeth Les Ganwyd 15 Tachwedd 1897 yn 32 Charles Street, Tredegar, Mynwy, y chweched o ddeg plentyn David Bevan a Phoebe ei wraig, merch John Prothero, gof lleol. Yr oedd David Bevan yn löwr ac yn Fedyddiwr, yn hoff o lyfrau a cherddoriaeth a chafodd ddylanwad sylweddol ar ei fab. Aeth Aneurin Bevan i ysgol elfennol Sirhywi, ond nid oedd yn hoff o'r ysgol a gadawodd yn 1910. Eto benthycai lyfrau o Lyfrgell
BEVAN, LLEWELYN DAVID (1842 - 1918), gweinidog gyda'r Annibynwyr David Bevan. Bu yn Athro Anianeg yn y Royal Holloway College; am ei yrfa a'i waith, gweler T. Iorwerth Jones yn "The contributions of Welshmen to science", Transactions of the Honourable Society of Cymmrodorion, 1932-3, 54-6.
BEVAN, THOMAS (Caradawc, Caradawc y Fenni; 1802 - 1882), hynafiaethydd adnabyddid fel Llanelly Works). Yno daeth i gyffyrddiad a nifer o Gymry a oedd yn ymddiddori yn llenyddiaeth Cymru a'r eisteddfod - David Lewis (mab y Parch. James Lewis, Llanwenarth), Thomas Williams ('Gwilym Morganwg'), a John Morgan (y 'Rhifyddwr Egwan' yn Seren Gomer). Daeth i ymgydnabyddu ag arddull lenyddol trwy ddilyn dadleuon Thomas Price ('Carnhuanawc') a David Owen ('Brutus') ar dlodi'r iaith a
BEYNON, THOMAS (bu farw 1729), gweinidog Gweinidog cyntaf eglwys Annibynnol Brynberian (Nanhyfer) a chynulleidfaoedd eraill yn y cyffiniau. Ni wyddys pa bryd y ganwyd ef, ond yr oedd ganddo fab yn Academi Brynllywarch mor fore â 1696; dywedir mai yn 1690 y codwyd capel Brynberian. Ymddengys enw Beynon yn rhestr John Evans (1715); ychwanegir mai yn Rhydlogyn gerllaw Aberteifi y preswyliai, ac iddo farw ym Mehefin 1729. Yn D. M. Lewis
BEYNON, THOMAS (1744 - 1835), archddiacon Ceredigion, noddwr llenyddiaeth ac eisteddfodau Cymru . Ymddiddorodd yn iaith a llenyddiaeth Cymru, a chyflwynodd amryw feirdd a llenorion lyfrau iddo, yn bennaf oll Daniel Evans ('Daniel Ddu o Geredigion'). Y mae lle cryf i gredu mai teulu Fychaniaid Gelli Aur oedd ei noddwyr. Yn Llandeilo Fawr y bu ei gartref o 1770, ac yno y bu farw 1 Hydref 1835 a chladdwyd ef yno ar 8 Hydref.

Canlyniadau chwilio

25 - 36 of 1741 for "david evans"