Y Bywgraffiadur Cymreig

BARRETT, RACHEL (1874 - 1953), swffragét Ganwyd Rachel Barrett ar 12 Tachwedd 1874 yn 23 Stryd yr Undeb, Caerfyrddin, yr ail o blant Ann Barrett (g. Jones, 1839-c.1906) a'i gŵr Rees Barrett (1812-1878), arolygwr ffyrdd. Roedd y ddau riant yn Gymry Cymraeg. Bu ei thad farw pan oedd Rachel yn bedair oed a symudodd y teulu i dŷ yn Stryd Morley. Aeth Rachel i ysgol breswyl Stratford Abbey yn Stroud, ac ar ôl rhagori yn Arholiadau Lleol
BARRINGTON, DAINES (1727/1728 - 1800), barnwr, hynafiaethydd, a naturiaethwr John Wynn o Wydir, Inigo Jones, a phont Llanrwst), yn NLW MS 3484C (llythyr 8 Mawrth 1770, at Paul Panton eto - yn hwn y mae'n galw Edward Lhuyd '…one of the greatest men that ever existed for philological learning … also … a very distinguished fossilist'), ac yn NLW MS 12416D (llythyrau at John Lloyd, F.R.S., Wigfair - yn un o'r llythyrau hyn dywed Barrington y gall drefnu i Lloyd gael copi gan Paul
BASSETT, CHRISTOPHER (1753 - 1784), offeiriad Methodistaidd i'w goffadwriaeth gan John Williams, S. Athan, a William Williams, Pantycelyn. Cyhoeddodd David Jones, Langan, lyfryn ar achlysur ei farwolaeth, Llythyr oddi wrth Dafydd ab Ioan y Pererin at Ioan ab Gwilim y Prydydd … (Trefecca, 1784), yn rhoi hanes ei fywyd.
BASSETT, HULDAH CHARLES (1901 - 1982), athrawes, cerddor a darlledydd Brifysgol Caerdydd i astudio Cymraeg o dan yr Athro W. J. Gruffydd, ac roedd ymhlith y pump o'i fyfyrwyr y cyflwynodd Gruffydd ei Llenyddiaeth Cymru o 1450 hyd 1600 iddynt yn 1922. Graddiodd gyda dosbarth cyntaf yn y Gymraeg y flwyddyn honno. Penodwyd hi yn athrawes yn y Bont-faen, a symudodd oddi yno i Ysgol Sir y Merched, Y Barri, lle y bu'n cydweithio â'r athrawes gerdd, Rhyda A. Jones: cyhoeddwyd eu
BASSETT, RICHARD (1777 - 1852), offeiriad Methodistaidd cyflwynodd i sylw David Jones, Langan, a dechreuodd gyfathrachu â'r Methodistiaid. Llwyddodd i gadw ei le yn Eglwys Loegr hyd ei farw er iddo ddilyn seiadau a sasiynau'r Methodistiaid, a bod yn ymddiriedolwr i'w capeli ym Morgannwg. Ef oedd yr offeiriad olaf yng Nghymru, nid hwyrach, i ddal cyswllt â'r Methodistiaid. Ei frawd, ELIAS BASSETT, cyfreithiwr, oedd prif leygwr Methodistiaid Morgannwg am gyfnod
BEDO AEDDREN (fl. c. 1500), bardd Trigai yn Aeddren, ger Llangwm Dinmael, sir Ddinbych, a sonia ef ei hun am Langwm a Dinmael yn ei waith. Ceir amrywiaeth yn y llawysgrifau ynglŷn ag enw ei drigfan - Aerddrem, Aurdrem, Eurdrem, Oerddrym. Y mae'n debyg iddo hefyd ddal neu etifeddu ffarm Coed y Bedo, ger Aeddren. Dywaid rhai mai brodor o Lanfor, Meirionnydd, ydoedd. Yr oedd yntau, fel Bedo Brwynllys, yn ddilynydd i Dafydd ap Gwilym
BEDO BRWYNLLYS (fl. c. 1460), bardd o Frycheiniog Priodolir iddo lawer o ganu serch o'r math sydd yn nodweddiadol o ddilynwyr Dafydd ap Gwilym, ynghyd â nifer bychan o gywyddau ac awdlau crefyddol a mawl a marwnad i uchelwyr, yn eu plith gywydd marwnad i Syr Richard Herbert, 1469. Ceir hefyd gywyddau dychan rhyngddo ef ac Ieuan Deulwyn a Hywel Dafi.
BELL, ERNEST DAVID (1915 - 1959), arlunydd a bardd Celfyddydau, ac yn 1951 yn guradur Oriel Gelfyddyd Glyn Vivian, Abertawe. Cydweithiodd David Bell â'i dad ar y cyfieithiadau o gerddi Dafydd ap Gwilym a gyhoeddwyd dan y teitl Dafydd ap Gwilym: fifty poems, fel cyfrol xlviii Y Cymmrodor yn 1942. Ef oedd awdur 24 o'r cyfieithiadau. Yn 1947 cyfieithodd i'r Saesneg eiriau Wyth gân werin (Enid Parry). Yn 1953 cyhoeddodd The Language of pictures, llyfr a
BELL, Syr HAROLD IDRIS (1879 - 1967), ysgolhaig a chyfieithydd cyfieithu cerddi yn y mesurau caeth, a chaed Dafydd ap Gwilym: fifty poems fel cyfrol xlviii o'r Cymmrodor yn 1942. Y mae 26 o'r cyfieithiadau yn waith Bell, a 24 yn waith ei fab David. Y mydr a ddefnyddiodd y tad oedd llinellau iambig pedwar curiad yn odli'n gwpledi, gydag ychydig o amrywiaeth achlysurol yn yr acennu, a chyffyrddiadau o gyseinedd i awgrymu'r gynghanedd - patrwm caethach o lawer na dull
BERWYN, RICHARD JONES (1836 - 1917), arloeswr a llenor Ganwyd yng Nglyndyfrdwy, ei gyfenw bedydd yn Jones. Aeth i Lundain yn ifanc – fe'i rhestrir yn fyfyriwr yng ngholeg hyfforddi athrawon Borough Road yn 1852 – ac oddi yno i Efrog Newydd yn yr Unol Daleithiau. Ef oedd un o'r ddau a atebodd wahoddiad y Parch. Michael D. Jones ynglyn ag ymfudo i Batagonia. Daeth drosodd i Gymru, ac aeth i'r Wladfa Gymreig gyda'r fintai gyntaf yn 1865. Mabwysiadodd y
BEVAN, BRIDGET (Madam Bevan; 1698 - 1779), noddwraig ysgolion cylchynol Merch ieuengaf John ac Elizabeth Vaughan, Cwrt Derllys, sir Gaerfyrddin. Bedyddiwyd hi 30 Hydref 1698 yn Eglwys Merthyr gan y rheithor, Thomas Thomas. Yr oedd, yn ôl pob tebyg, yn adnabod Griffith Jones, Llanddowror, yn ieuanc, am fod ei thad yn drefnydd ysgolion S.P.C.K. yn Sir Gaerfyrddin o 1700 hyd 1722, a Griffith Jones yn gofalu am ysgolion yn Lacharn (1709) a Llanddowror (1716); hefyd
BEVAN, EVAN (1803 - 1866), bardd Ganwyd yn Llangynwyd, Sir Forgannwg, mab William a Gwenllian Bevan. Gan ei fod o deulu tlawd a heb ddysgu unrhyw grefft arbennig, dechreuodd weithio fel llafurwr achlysurol ar ffermydd. Pan tua 22-4 oed symudodd i Ystradfellte, sir Frycheiniog, lle y priododd Ann, merch Thomas Dafydd Ifan, cigydd. Symudodd drachefn i Bont Nedd Fechan, lle y bu farw Hydref 1866. Dan yr enw barddonol 'Ianto'r

Canlyniadau chwilio

25 - 36 of 2029 for "jones, dafydd"