ALIS ferch Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan, (c. 1520 -), prydyddes

Merch i ŵr bonheddig o brydydd, Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan (c. 1485 - 1553) o'r Llanerch yn Llewenni Fechan. Ei mam ydoedd ei wraig gyntaf, Sioned ferch Rhisiart ab Hywel, Mostyn (bu farw 1540).

Ganwyd Alis (neu Alis Wen) tua 1520, a phriododd Ddafydd Llwyd ap Rhys o'r Faenol ac o deulu Llwydiaid Wigfair, tua 1540. Plant iddi oedd John Llwyd (bu farw 1615), cofrestrydd esgobaeth Llanelwy, Thomas Llwyd y Faenol (bu farw 1602), William Llwyd, M.A., rheithor Llanrhaeadr-ym-Mochnant, Llanfechain, a Llanwrin, 1590-1600, a chanon yn Llanelwy, 1587-1600, ac Edward Llwyd (bu farw 1639), proctor yn Llanelwy.

Ychydig o waith prydyddol Alis ferch Gruffudd a gadwyd - cyfresi o englynion ar y math o ŵr a fynnai, a'i barn am ailbriodas ei thad yn ei hen ddyddiau, a chywydd cymod rhwng Grigor y Moch a Dafydd Llwyd Lwdwn.

Awdur

• Evan David Jones, (1903 - 1987)

Ffynonellau

• History of the Princes, the Lords Marcher, and the Ancient Nobility of Powys Fadog, v, 297-9
• Archifau LlGC: Peniarth MS 287: Robert Vaughan's book of pedigrees, (207, 276)
• Archifau LlGC: NLW MS 1553A, t. 555; NLW MS 6681B, t. 404; NLW MS 7008E (105); NLW MS 11993A: Englynion, t. 14
• Archifau LlGC: Cwrtmawr MS 13B (i), (72), Cwrtmawr MS 25A, (3-4, 103-4)
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 49: Flyting poetry, &c. (132)
• Cardiff Manuscript 19, t. 742
• Jesus College Manuscript yn Llyfrgell Bodleian, Rhydychen lxxxviii, t. 43-4

Darllen Pellach

• Gwen Saunders Jones, Alis Ferch Gruffudd a'r Traddodiad Barddol Benywaidd (Caernarfon 2015)
• Erthygl Wicipedia: Alis Wen

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 314905576
• Wikidata: Q18914801

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/