EDWARDS, WILLIAM ('Gwilym Padarn'; 1786 - 1857), bardd

Brodor o Llanberis, Sir Gaernarfon, lle y gweithiai fel chwarelwr.

Enillodd gryn fri fel bardd, a chyhoeddodd gyfrol o farddoniaeth yn 1829 dan y teitl 'Eos Padarn', yn cynnwys cyfansoddiadau ar gyfer yr eisteddfodau taleithiol yn Wrecsam, Caernarfon, ac Aberhonddu (1820-2). Gan mai ei gyfiawnhad dros gyhoeddi oedd sicrhau 'i ryw ranau o'm llafur fod ar gôf a chadw: ac na byddai i'r cyfan fyned i lwch angof', nid oedd ei gyfraniad i'r gystadleuaeth yn eisteddfod Caerfyrddin, 1819, a oedd eisoes wedi ymddangos yn Awen Dyfed (1822), yn rhan o'r arlwy: yn ei 'Awdl, ar farwolaeth y godidog flaenawr milwraidd, Syr Thomas Picton' a anfonwyd i'r gystadleuaeth honno, rhoes sylw i yrfa Picton yn India'r Gorllewin, gan gynnwys ei ddyrchafiad 'Yn Trinidad... / Yn enwog Lywiawdwr', heb ysywaeth gydnabod natur ddadleuol a gwrthun gweithgaredd Picton yn ystod y cyfnod hwn.

Daeth ei fab Griffith Edwards yn fardd a hynafiaethwr enwog ('Gutyn Padarn').

Fe'i claddwyd yn Llanberis 3 Hydref 1857.

Awduron

• Griffith Milwyn Griffiths
• Diwygiwyd gan y tîm golygyddol, 2024

Ffynonellau

• Edward Jones, Rhestr gyda nodiadau byrion, o Enwogion Cymreig o 1700 i 1900 (1908)
• Bye-Gones, relating to Wales and the Border Counties, 1891, 208
• Catalogue of Printed Literature in the Welsh Department, Cardiff Free Libraries (1898)
• Archifau LlGC: NLW MS 1899C
• Awen Dyfed: sef, awdlau ac englynion a ddanfonwyd i Eisteddfod Caerfyrddin, Gorph.8, 1819; at y rhai y 'chwanegwyd hanes yr eisteddfod (Caerfyrddin 1822), tt. 17–29
• William Edwards, Eos Padarn: yn cynnwys awdlau, cywyddau, englynion, carolau, cerddi ac emynau ar amrywiol destynau (Llanrwst 1829)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734598

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/