EVANS, OWEN (1808 - 1865), gweinidog Undodaidd ac ysgolfeistr

Ganwyd 25 Ebrill 1808 yn Burlip, Llandysul. Fe'i haddysgwyd yn ysgol Davis Castellhywel nes ei fynd i Goleg Caerfyrddin (1826-30). Wedi'i gwrs yn y coleg daeth adref i Burlip gan bregethu yn achlysurol yn Pantydefaid ac agor ysgol yn Llandysul ac wedyn yn y College, Maesymeillion (1830-4). Bu'n athro yn Evesham a Birmingham am 12 mis. Yn 1836 derbyniodd alwad i Blaengwrach, ac yn 1837 symudodd i Cefncoedycymer, lle y bu am 28 mlynedd, yn weinidog yr Hen Dŷ Cwrdd ac yn ysgolfeistr yr ardal. Bu nifer mawr o fyfyrwyr y gwahanol enwadau yn ei ysgol. Fel ysgolor yr oedd yn hyddysg yn yr hen ieithoedd. Bu am flynyddoedd yn arholwr mewn Hebraeg yng Ngholeg Caerfyrddin. Bu'n briod ddwywaith - (1) â Jennet, merch David Davis, Castellnedd, a (2) â Margaret Harries o Benderyn yn disgyn o Shôn Llewelyn, un o sylfaenwyr yr Hen Dŷ Cwrdd. Heblaw erthyglau i'r Ymofynydd cyhoeddodd bregethau ar Farnedigaethau Tymhorol, 1846, a chyfieithiad o bregeth y Rabbi Raphael, Birmingham, ar Undod Duw, 1846. Bu farw 9 Ionawr 1865 a chladdwyd yng nghladdfa yr Hen Dŷ Cwrdd, Cefn Coed.

Awdur

• Y Parchedig Thomas Oswald Williams, (1888 - 1965)

Ffynonellau

• Geirlyfr Bywgraffiadol o Enwogion Cymru (1870)
• Enwogion Ceredigion (1869)
• Yr Ymofynnydd, 1865 a 1895
• Hanes Plwyf Llandyssul (1896), 132-4
• The Unitarian Students at the Presbyterian College, Carmarthen … 1796–1901 (1901), 37
• E. Pan Jones, Oriel Coleg Presbyteraidd, Caerfyrddin: yn cynwys hanes yr holl fyfyrwyr fu yn y coleg o 1796 hyd 1899 (Merthyr Tydfil 1909), 49
• The History of the Hen Dy Cwrdd Cefn Coed y Cymmer (1947), 82-92

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734054

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/