HUGHES, JOHN JAMES ('Alfardd '; 1842 - 1875?), newyddiadurwr

Ganwyd yn y Garreg Lefn, plwyf Llanbadrig, Môn. Llafurwr amaethyddol oedd ei dad, a bu yntau yn gweini ar ffermydd am ysbaid cyn myned i Fangor yn was saer maen. Ym Mangor daeth dan ddylanwad gŵr arall o Fôn, ' Gweirydd ap Rhys ', a dechreuodd ei ddiwyllio ei hun. Yn 1866 ymunodd â heddlu sir Gaernarfon, ond ymddiswyddodd tua 1869 pan benodwyd ef yn is-olygydd Yr Herald Cymraeg yng Nghaernarfon. 'Fe deimlwyd yn union,' medd ' Alafon,' ' fod dawn ac ysbryd newydd wedi dechrau gweithredu ar a thrwy yr hen newyddiadur parchus,' o'r adeg yr ymunodd ' Alfardd ' â'r staff. Cymerodd ran amlwg yn y mudiad i sicrhau barnwyr yn medru Cymraeg yn y llysoedd sirol yng Nghymru, a bu'n gweithio hefyd i ddiwygio'r eisteddfod genedlaethol a'r Orsedd. Bu farw 8 Ionawr 1875, a'i gladdu ym mynwent Glanadda, Bangor. Er byrred ei yrfa fel gŵr cyhoeddus, gadawodd argraff ddofn ar feddyliau y rhai a ddaeth i gyffyrddiad ag ef.

Gweler Cofiant gan Owen Jones.

Awdur

• Edward Morgan Humphreys, (1882 - 1955)

Ffynonellau

• Bye-Gones, relating to Wales and the Border Counties, January 1875
• Y Geninen (Gŵyl Dewi), 1891, 58; Hydref, 232
• gwybodaeth gan Mr. C. Elfyn Hughes, Bangor

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: John James Hughes

Gweithiau

• Pye Henry Chavasse, John James Hughes (cyf.), Priod a sengl: sef cynghor i wraig yn cynnwys llaw-lyfr i'r ferch ieuanc a'r wraig briod (Caernarfon 187-)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q19790482

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/