LEWIS, JENKIN (1760 - 1831), gweinidog ac athro Annibynnol

Ganwyd yn y Brithdir Uchaf, Gelligaer, 12 Awst 1760, yn fab i Malachi a Cecilia Lewis, aelodau yn nhŷ cwrdd Arminaidd Cefn-coed-cymer dan Philip Charles. O ysgol ramadeg ym Merthyr Tydfil, anfonwyd ef yn 17 oed i academi'r Fenni, yn ddisgybl lleyg. Yno, newidiodd ei olygiadau diwinyddol, ac yn 1778 derbyniodd y Bwrdd Cynulleidfaol ef yn ymgeisydd am y weinidogaeth; cyn diwedd ei dymor yn y Fenni, yr oedd yn gweithredu fel cynorthwywr i'r athro, Benjamin Davies. Symudodd gyda'r academi (1782) i Groesoswallt, i gynorthwyo'r Dr. Edward Williams, ond ym mis Tachwedd 1784 urddwyd ef yn weinidog yn Wrecsam. Pan ymadawodd Edward Williams o Groesoswallt (1791), pwyswyd ar Lewis i gymryd ei le, a chan na fynnai ef ymado â Wrecsam, symudwyd yr academi i'r dref honno (1792). Yn 1811, gwahoddwyd ef i gychwyn academi ym Manceinion, a chydsyniodd, ond methiant fu'r academi hon, a bu yntau heb swydd wedyn am beth amser. Ddechrau 1815, cymerodd ofalaeth eglwys 'Hope,' Casnewydd. Bu farw yng Nghasnewydd 11 Awst 1831.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, i, 121-3

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 29405504
• Wikidata: Q20733342

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/