LLYWELYN ap SEISYLL (bu farw 1023), brenin Deheubarth a Gwynedd

Ni wyddys ddim am ei dad, eithr yn ôl rhai achau diweddar yr oedd ei fam, Prawst, yn ferch Elisedd, mab iau i Anarawd ap Rhodri Fawr. Gan i Lywelyn briodi Angharad, merch Maredudd ab Owain ap Hywel Dda, yr oedd ganddo hawl, o bell, i olyniaeth yn Neheubarth a Gwynedd, hawl y gellid, yn amgylchiadau'r cyfnod, ei gwneuthur yn sylwedd gan arweinydd nerthol ac uchelgeisiol. Un felly'n union oedd Llywelyn; a chan iddo orchfygu, yn 1018, y gwr a gipiasai'r deyrnas, sef Aeddan ap Blegywryd, a hefyd orchfygu Rhain, ymhonnwr o Iwerddon, yn 1022, daeth yn bennaeth yn y De. Estynnodd ei reolaeth hefyd am rai blynyddoedd dros ran fawr o Gymru - cyfnod cofiadwy yn hanes Cymru a barnu oddi wrth y cronicl. Prif hawl Llywelyn ap Seisyll i enwogrwydd, fodd bynnag, ydyw'r ffaith mai ef oedd tad Gruffydd ap Llywelyn; gwnaethpwyd ei yrfa nodedig ef yn bosibl gan esiampl ei dad - yr oedd ei hawl ef i awdurdod yn seiliedig i raddau helaeth ar y cyfnod byr o benarglwyddiaeth 'de facto' Llywelyn.

Awdur

• Yr Athro Thomas Jones Pierce, (1905 - 1964)

Ffynonellau

• J. E. Lloyd, A History of Wales from the Earliest Times to the Edwardian Conquest (London 1911), Cyf. I
• J. E. Lloyd, A History of Wales from the Earliest Times to the Edwardian Conquest (London 1911), Cyf. II
• Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, 1899 - 1900

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Llywelyn ap Seisyll

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q953828

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/