MORRIS, DAVID (1744 - 1791), pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac emynydd

Ganwyd yn 1744 yn Lledrod, Sir Aberteifi, mab Morris Morgan. Dywedir mai porthmon ydoedd ym more'i oes, ond ni wyddys am ei gysylltiadau crefyddol y pryd hynny. Dechreuodd bregethu gyda'r Methodistiaid yn 1765 a daeth i amlygrwydd yn fuan fel pregethwr nerthol, a chafodd ddylanwad mawr ar y werin yn ystod ei deithiau dros Gymru. Dechreuodd dewychu o ran ei gorff pan oedd yn ieuanc, a rhwystrwyd ef gan hynny rhag teithio gymaint â rhai o'i gyfoeswyr. Symudodd i Dŵr-gwyn, plwyf Tredreyr, yn 1774, ar gais y seiat Fethodistaidd yno i'w bugeilio, a bu'n trigo ym Mhen-y-ffos. Claddwyd Mary, ei wraig, yn 1788, a chanodd ' Williams, Pantycelyn ' farwnad iddi; enwir ' Betti,' ei ail wraig, ym marwnad Thomas Jones i'w goffadwriaeth. Mab y wraig gyntaf oedd yr enwog Ebenezer Morris. Bu farw 17 Medi 1791 a chladdwyd ef ym mynwent Tredreyr.

Yr oedd David Morris yn emynydd o fri hefyd. Cyhoeddwyd casgliad o'i emynau o wasg J. Ross, Caerfyrddin, yn 1773, sef Can y Pererinion Cystuddiedig ar eu Taith tua Seion , sy'n cynnwys 'N'ad im fodloni ar ryw rith,' 'Mae pawb o'r brodyr yno'n un,' etc. Y mae 'Marwnad i Rees Williams o Gauo' yn y casgliad uchod, a chyhoeddodd Marwnad ar Farwolaeth Llewelyn Dafydd o Blwyf Trecastell, etc., o'r un wasg yn 1783.

Awdur

• Y Parchedig Gomer Morgan Roberts, (1904 - 1993)

Ffynonellau

• W. Williams, Marwnad Mrs. Mary Morice; gwraig Mr. David Morice, pregethwr yr Efengil: yr hon a gafodd ei symmyd o'r byd hwn o ddeutu mis Ebrill, 1788: at ba un y chwanegwyd rhai o fyfyrdodau Mr. David Morice, ar cyfryw achos (Caerfyrddin 1788)
• Thomas Jones, Marwnad neu dduwiol goffadwriaeth o farwolaeth Dafydd Morys, o Ben-y-ffos, ym mhlwyf Troed-yr-aur, yn Sir Aberteifi, yr hwn, wedi iddo bregethu … ychwaneg na saith ar hugain o flynyddau, a ymadawodd o'r byd hwn Medi 16, 1791, yn 47 mlwydd oed (Caerfyrddin 1791)
• 'Emynyddiaeth: X. Morgan Rhys a Dafydd Morris,' Y Traethodydd, 1872, 70-3
• Y Gwyddoniadur Cymreig (1889–96), vii, 553
• Methodistiaeth Cymru (1851–6), ii, 83-7
• J. Morgan Jones a W. Morgan, Y Tadau Methodistaidd (1895-1897), i, 483-90
• J. Thickens, Emynau a'u Hawduriaid (1945), 46

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Dafydd Morris

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 9718630
• Wikidata: Q18535821

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/