PARRY, RICHARD (1560 - 1623), esgob a chyfieithydd

Ganwyd yn 1560, yn fab John ap Harri, Pwllhalog, Cwm, Sir y Fflint, a Rhuthyn, a'i wraig, Elen ferch Dafydd ap John, Llanfair Dyffryn Clwyd. Addysgwyd Richard Parry yn Ysgol Westminster wrth draed Camden. Yn 1579 aeth i Goleg Eglwys Crist, Rhydychen, lle y graddiodd yn B.A. 5 Chwefror 1584. Ordeiniwyd ef yn ddiacon gan Robinson, esgob Bangor, 5 Ebrill 1584, ac ar 4 Mai rhoddwyd iddo gyfran o Lanelidan, cynhysgaeth ysgol ramadeg Rhuthyn. Tra oedd yn bennaeth ysgol Rhuthyn, graddiodd yn M.A., 4 Mehefin 1586, ac yn ddiweddarach, 4 Mawrth 1594, yn B.D. Ar 24 Rhagfyr 1592 gwnaed ef yn ganghellor Bangor; 1 Ionawr 1593, yn ficer Gresford; yn 1596, yn rheithor Cilcain; ac ar 11 Ebrill 1599, yn ddeon Bangor. Wedi'i gysegru'n esgob Llanelwy, 30 Rhagfyr 1604, cadwodd 'in commendam' archddiaconiaeth Llanelwy, a bywiolaethau Gresford (hyd 1609) a Chilcain (hyd 1622). Meddiannodd hefyd fywiolaethau Rhuddlan (1605-18), Cwm (1610-16), a Llanrwst (1616-23). Yn 1610, ar gais iarll Salisbury, ceisiodd gyflafareddu rhwng Syr John Wynn a'i denantiaid yn Nolwyddelan, ond yn ofer. Dengys ei adroddiad ar gyflwr ei esgobaeth yn Ionawr 1611 ei bryder mawr rhag trawsfeddiannau lleygwyr, a diffyg gweinidogion dysgedig trigiannol.

Cofir ef yn bennaf am ei fersiynau diwygiedig o'r Beibl a'r Llyfr Gweddi Gyffredin, a gyhoeddwyd yn 1620 a 1621. Er mai Parry a gafodd y clod, ei frawd-yng-nghyfraith, y Dr. John Davies o Fallwyd, a gyflawnodd y rhan fwyaf o'r gwaith.

Priododd, c. 1598, â Gwen ferch John ap Rhys Wyn, a bu iddynt bedwar mab a saith merch. Bu farw yn Niserth, 26 Medi 1623, a chymynroddodd bensiwn o £6 y flwyddyn yng Ngholeg Iesu i ysgolhaig tlawd o Ruthyn.

Awdur

• Syr Glanmor Williams

Ffynonellau

• J. Ballinger a Ifano Jones, The Bible in Wales (London 1906), 25-6
• Calendar of State Papers, Domestic Series, 1603-18
• W. Rowlands, Llyfryddiaeth y Cymry (Llanidloes 1869), 93-7
• Oxford Dictionary of National Biography
• W. J. Gruffydd, Llenyddiaeth Cymru o 1450 hyd 1600 (Lerpwl 1922), 77-9
• Journal of the Historical Society of the Church in Wales, i, 43-9
• History of the Princes, the Lords Marcher, and the Ancient Nobility of Powys Fadog, v, 208 ff.
• H. B. Thomas, A History of the Diocese of St. Asaph (1874), i, 227; iii, 321-2
• [ J. E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families (1914), 387]

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Richard Parry

Gweithiau

• William Morgan, John Davies a Richard Parry (goln.)Y Bibl Cyssegr-lan: sef Yr Hen Destament, a'r Newydd (Llundain 1630)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 49235137
• Wikidata: Q7328286

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/