PENRY, DAVID (1660? - 1721?).

Bernir ei hanfod o hen deulu urddasol Plas Llanedy, a saif yn nyffryn Llwchwr, ar gwr uchaf plwyf Llanedi, Sir Gaerfyrddin. Dywedir bod ei fryd ar fynd yn glerigwr, ond ei droi mewn cyfarfod dirgel o dan bregethu Stephen Hughes. Hyfforddwyd ac ordeiniwyd ef gan y gŵr hwnnw yn 1688, a rhoed arno ofal Annibynwyr Llanedi, Llannonn, Llangennech, a dyffryn Llwchwr. Rhwng 1690 a 1693, rhoddir £6 at ei gynnal o'r Gronfa Gyffredin, yn Llundain, a £9 o'r Bwrdd Presbyteraidd. Bu'n gwasnaethu cynulleidfa Tirdwncyn, Llangyfelach, am dymor, a rhyddhawyd ef oddi yno ar 14 Ionawr 1701 i gynorthwyo yng Nghwmllynfell a Gellionnen. Yn 1705 dywed wardeiniaid plwyf Llannonn fod 'un David Penry' a bagad o bobl yn cwrdd yn fferm y Llwytcoed. Ceir ef yn taenellu yn Nhirdwncyn yn 1708, a dywedir yn 1715 ei fod yn bwrw golwg dros Grug-y-bar a Chrug-y-maen (Ceredigion). Profwyd ei ewyllys yn 1722, ac yn ôl honno preswyliai mewn fferm ym mhlwyf Llandeilo Talybont, bron gyferbyn â'i hen gartref. Gadawodd ei lyfrau i'w olynydd yng nghapel Llanedi, gwerth £2 10s. yn ôl y cyfrif. Trwy ei lafur ef, mae'n ddiau, y codwyd y capel hwnnw, a dichon mai yno y claddwyd ef.

Awdur

• Y Parchedig Ddr Evan Lewis Evans, (1898 - 1978)

Ffynonellau

• Thomas Rees, History of Protestant Nonconformity in Wales from its rise in 1633 to the present time (London 1883), 225
• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, iii, 503
• Llawysgrif o eiddo'r Presbyterian Board, a gyhoeddwyd gan Alexander Gordon dan y teitl Freedom after Ejection. A Review (1690–1692) of Presbyterian and Congregational Nonconformity in England and Wales, 1917, 331
• Archifau LlGC: NLW MS 371B
• a'i ewyllys yn Ll.G.C.

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20821108

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/