ROBERTS, GEORGE (1769 - 1853), gweinidog gyda'r Annibynwyr

Ganwyd yn Bron-y-llan, Mochtre, Sir Drefaldwyn, 11 Chwefror 1769, brawd i John Roberts, Llanbrynmair. Bu'n gweithio ar ffermydd o gylch Llanbrynmair hyd Orffennaf 1795, pryd yr ymfudodd i America. Ffwdanus fu hanes cyrraedd llong o Fryste iddo ef a'i gyfeillion a'u teuluoedd oherwydd gorfod â phob ystryw geisio osgoi syrthio i ddwylo 'press-gangs' a oedd ar gerdded er cymryd dynion i'r fyddin. Llwyddasant i hwylio ddechrau Awst, yn gwmni o 50, yn Gymry i gyd oddigerth tri, a glaniasant yn Philadelphia 26 Hydref. Yn fuan daeth George Roberts yn ŵr o safle a chyfrifoldeb yn Ebensburg lle'r oedd nifer mawr o Gymry wedi ymsefydlu. Sefydlodd gymdeithas Gymreig o'r enw ' The Cambrian Settlement ' ym Mhennsylfania a bu bri mawr arni. Perswadiwyd ef i ddechrau pregethu a daeth yn weinidog defnyddiol yno. Penodwyd ef yn un o ddau farnwr dros y rhanbarth a daliodd y swydd am 31 mlynedd. Yn 1834 cyhoeddodd gyfieithiad Saesneg o Drych y Prif Oesoedd (Theophilus Evans) o dan y teitl A View of Primitive Ages. Bu farw fis Tachwedd 1853.

Awdur

• Y Parchedig Richard Griffith Owen, (1890 - 1973)

Ffynonellau

• I. C. Peate, 'Hunangofiant George Roberts', Y Cofiadur, 1952, 37-60
• llythyrau a gyhoeddwyd gan A. H. Dodd yn y cyfnodolyn Pennsylvania History Quarterly Journal of the Pennsylvania Historical Association, Ebrill 1955, 134-45
• David Jones, Memorial volume of Welsh Congregationalists in Pennsylvania, U.S.A., their churches, periodical convocations, clergy and prominent lay members (Utica 1934), pennod 1
• R. Williams, Montgomeryshire Worthies (1894), 281-83
• Llawlyfr Undeb Machynlleth (1928), 1928, 72-3

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20804703

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/