ROBERTS, RICHARD ('Y Telynor Dall, Caernarfon'; 1769 - 1855)

Gan fod John Parry ('Bardd Alaw'), yn cyfeirio ato yn 1808 fel telynor da iawn a fuasai'n casglu gwaith y beirdd ers blynyddoedd dylid derbyn 1769, y dyddiad a rydd R. Griffith yn Cerdd Dannau fel blwyddyn ei eni. Dywed 'Meurig Idris' iddo gael ei eni yn Ardudwy, Meirionnydd, ond dywed John Parry ('Bardd Alaw') mai yng Nghefn Mein, Llŷn, y ganwyd ef.

Collodd ei olwg yn 8 oed mewn canlyniad i effeithiau'r frech wen. Dysgwyd ef i ganu'r delyn gan y telynor enwog, 'Wil Penmorfa,' a daeth yn un o delynorion gorau ei gyfnod ar y delyn deir-res. Enillodd y delyn arian yn eisteddfod Wrecsam, 1820, a'r delyn aur yn eisteddfod Dinbych, 1828. Bu'n beirniadu llawer, ac ef oedd prif feirniad eisteddfod y Fenni, 1843, ac eisteddfod Rhuddlan, 1850. Dug allan yn 1829 y Cambrian Harmony yn cynnwys 30 o alawon, 20 ohonynt yn cael eu cyhoeddi am y tro cyntaf. Dysgodd nifer o delynorion enwog i ganu'r delyn deir-res.

Bu farw 28 Mehefin 1855, a chladdwyd ef ym mynwent Llanbeblig, Caernarfon ar y 4 Gorffennaf 1855, yn 86 oed.

Awdur

• Robert David Griffith, (1877 - 1958)

Ffynonellau

• M. O. Jones, Bywgraffiaeth Cerddorion Cymreig (1890)
• Nicholas Bennett a D. Emlyn Evans, Alawon fy Ngwlad (1896)
• R. Griffith, Llyfr Cerdd Dannau (Caernarfon 1913)
• Cofrestr claddu Llanbeblig

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20804751

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/