WYNNE, OWEN (1652-?), swyddog yn y gwasanaeth gwladol

Ail fab Hugh Gwyn ('Hugh ap John Owen') o'r Waunfynydd, Llechylched, Môn (o hil Hwfa ap Cynddelw, arglwydd Llifon yn y 12fed ganrif), ac Elin ferch Robert ap John ap William o Dre'r-ddolphin. Ymaelododd yn Rhydychen o Goleg Iesu, 10 Gorffennaf 1668, a graddiodd yn 1672; yn ddiweddarach cafodd radd doethur yn y gyfraith ac yn ôl pob tebyg yr oedd yn ddadleuydd yn Doctors' Commons, 10 Ionawr 1694. Bu'n ysgrifennydd cyfrinachol i Syr Leoline Jenkins pan oedd hwnnw'n 'Secretary of State,' a daliodd swydd 'Under-secretary' dan olynwyr Jenkins hyd tua 1690 - yn y cymeriad hwnnw yr oedd yn ysgrifennydd y ddirprwyaeth a anfonwyd gan Iago II (Tachwedd 1688) i siarad â William o Orange. Y mae Wynne felly'n enghraifft gynnar o'r swyddogaeth wladol barhaol; gwelir adroddiad cyfoed o'i ddyletswyddau (megis cadw holl bapurau'r swyddfa, a chyfieithu'r papurau Lladin, Ffrangeg, etc.) yn F. M. G. Evans, The Principal Secretary of State, 1923, 192 - ei gyflog oedd £140 gyda'i lety a'i fwyd neu £200 hebddynt. Swyddau eraill a fu gan Wynne oedd bod yn warden y Mint (hyd 1690), ac yn ysgrifennydd comisiwn y llongau a gipiwyd gan y llynges mewn rhyfel (Ionawr 1693). Byddai'n hysbysu i'w gyfeillion yng Ngogledd Cymru (yn arbennig Syr Robert Owen o Frogyntyn a'r Clenennau - gweler yr ysgrif ar Syr John Owen) y newyddion diweddaraf o lys Iago II.

WILLIAM WYNNE (1693 - 1765), cyfreithiwr ac awdur

Mab hynaf Owen Wynne. Aeth yntau i Rydychen, gan ymaelodi o Goleg Iesu ar 23 Ionawr 1709, a graddio yn 1712; aeth i'r Middle Temple yn 1718 a gwnaethpwyd ef yn sersiant yn y gyfraith yn 1736. Etifeddod bapurau preifat Syr Leoline Jenkins (a adewsid i Owen Wynne), ac ar eu sail cyhoeddodd yn 1724 ddwy gyfrol, The Life of Sir Leoline Jenkins. Bu farw 16 Mai 1765, a chladdwyd yn abaty Westminster, wythnos wedyn.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Arthur Herbert Dodd, (1891 - 1975)

Ffynonellau

• W. R. Williams, The history of the Great Sessions in Wales, 1542-1830, together with the lives of the Welsh judges (Brecknock 1899), 140 (cymysglyd)
• J. E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families (1914), 111
• Foster, Alumni Oxonienses: the members of the University of Oxford
• Florence Mary Greir EvansThe Principal Secretary of State. A survey of the office from 1558 to 1680 (Manchester 1923), 155-6, 164, 192
• Reports of the Historical Manuscripts Commission, 6th R., app.
• N.L.W. Llawysgrifau Brogyntyn yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth, llythyrau 1656, 1695, a'r llythyr dyddiedig 8 Ionawr, 1684, na restrwyd eto

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 88518916
• Wikidata: Q7114710

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/