Y Bywgraffiadur Cymreig

MORGAN, DEWI (Dewi Teifi; 1877 - 1971), bardd a newyddiadurwr Faner. Ymhlith ei 'ddisgyblion' yr oedd D. Gwenallt Jones, T. Ifor Rees, Caradog Prichard, T. Glynne Davies, J. M. Edwards, Iorwerth C. Peate ac Alun Llywelyn-Williams. Bu farw yn 93 oed yn ysbyty Bronglais Aberystwyth 1 Ebrill 1971 a'i gladdu ym mynwent y Garn 6 Ebrill.
MORGAN, RHYS (c. 1700 - c. 1775), bardd a oedd yn byw yn ffermdy Pencraig-nedd ym mhlwyf Llangatwg yng Nglyn Nedd. Y mae'n bosibl, er na ellir profi hynny'n bendant, ei fod yn un o ddisgynyddion Tomas Llywelyn o Rigos. Dywaid ' Iolo Morganwg ' ei fod yn saer, yn wehydd, yn delynor, ac yn bregethwr gyda'r Ymneilltuwyr. Y mae'n weddol sicr ei fod yn aelod yn yr ' Hen Dŷ Cwrdd ' ym Mlaengwrach. Digwydd enw dau ' Rees Morgan ' ymhlith yr
MORGAN, WILLIAM (c.1545 - 1604), esgob a chyfieithydd Ganwyd yn y Ty Mawr, Wybrnant, ym mhlwyf Penmachno, tua 1545 (Venn, Alumni Cantabrigienses), yn fab John ap Morgan ap Llywelyn, tenant ar stad Gwydir, a'i wraig Lowri, merch William ap John ap Madog. Dywedir iddo dderbyn ei addysg fore gan hen fynach, ac aeth i Goleg S. Ioan, Caergrawnt, fel 'sub-sizar' (gwas ac efrydydd) yn 1565. Graddiodd yn B.A. yn 1568 ac yn M.A. yn 1571, a daeth yn
MORRIS, JOHN EDWARD (1859 - 1933), athro ysgol a hanesydd Ganwyd yn Rugby, graddiodd yn 1882 o Goleg Magdalen, Rhydychen (D.Litt. 1905), bu'n athro hyd 1923 yn y Bedford Grammar School, a bu farw 8 Tachwedd 1933. Nid oedd yn Gymro, ond rhoddir ei le iddo yma ar bwys ei brif waith, The Welsh Wars of Edward I, 1901, sy'n adrodd hanes rhyfeloedd Llywelyn ap Gruffudd â'r brenin, a'r brwydro pellach yng Nghymru hyd 1295, gyda rhagdraeth ar y rhyfeloedd rhwng
teulu MORTIMER Wigmore, . Yr oedd Matilda yn gyd-aeres hefyd i stadau teulu Marshal drwy ei mam Eva, merch William Marshal, iarll Penfro, a thrwyddi hi felly enillodd y Mortimeriaid ran helaeth o Frycheiniog, arglwyddiaeth Maesyfed, a thiroedd yn Sir Gaerfyrddin a Sir Benfro. Drwy'r ychwanegiadau hyn, enillodd y teulu nerth a safle uchel ymhlith arglwyddi'r gororau. Gelyn pennaf Roger oedd ei berthynas Llywelyn ap Gruffudd
MORTIMER, ROGER de (4ydd iarll y Mars ('March'), 4ydd iarll Wlster), (1374 - 1398) Rhisiart ' - ond hefyd, pan ddaw'r adeg, 'coronir câr i Wynedd '; y mae ganddo hawl i 'dalaith Aberffraw,' ac y mae'n hen bryd iddo ddyfod i 'Gymru, lle rhyglyddi glod.' Ys gwir ei bod hi'n gofyn cryn ddychymyg i edrych ar Rosier fel etifedd Aberffraw, ar sail priodas, mor bell yn ôl â 1230, rhwng Gwladus Ddu, ferch Llywelyn Fawr, a Ralph de Mortimer; ond yr oedd yr edefyn main hwn yn ddigon da i'w wau i
MORTIMER, ROGER de (1256? - 1326), arglwydd y Waun (Chirk) trydydd mab Roger de Mortimer, chweched barwn Wigmore, a Matilda, ferch William de Braose. Cysylltwyd ef gyntaf â'r Waun yn 1282, pan roddwyd iddo diroedd Llywelyn Fychan, yn cynnwys yr ardal o amgylch y Waun. Effaith y rhodd hon oedd creu arglwyddiaeth newydd ar y Gororau. Galwyd arno i chwarae rhan amlwg yn yr ymgyrch yn erbyn gwrthryfel Rhys ap Maredudd, arglwydd Ystrad Tywi, 1287-8. Yng
MORUS ap LLYWELYN - gweler MORUS MAWDDWY
MORUS MAWDDWY (fl. c. 1540-70), bardd
MORYS ap HYWEL (ap TUDUR) (fl. c. 1530), bardd ni wyddys unrhyw fanylion am ei fywyd, ond cadwyd peth o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau. Cywyddau crefyddol yw'r mwyafrif ohonynt, ond ceir hefyd rai i Siôn Wyn o'r Tŵr, Edwart Pilstwn o Emral, a Llywelyn ap Ieuan ap Hywel o Foelyrch.
MORYS, HUW (Eos Ceiriog; 1622 - 1709), bardd Llywelyn ap John o'r Rhiwlas. Hyd y gwyddom, yr oedd gan y bardd ddau frawd, John yn hŷn nag ef (gydag ef y cartrefai Huw, hyd y gellir barnu), a Humphrey a oedd yn iau nag ef. Nid oes sicrwydd iddo dderbyn addysg well na'r cyffredin o fechgyn ei fro, er y mae'n bosibl iddo fynychu ysgol rad Croesoswallt neu ysgol ramadeg Rhuthyn am gyfnod. Mewn cerdd, 'Ar ofyn gostegion yn amser Cromwel,' cwyna oherwydd
teulu MOSTYN Mostyn Hall, oedd yn llywydd eisteddfod gyntaf Caerwys (1523); gydag ef yr oedd Syr WILLIAM GRUFFYDD a Syr Roger Salusbury, Llewenni, ac yr oedd y beirdd Gruffydd ap Ieuan ap Llywelyn Fychan a Tudur Aled yn cynorthwyo'r tri. Rhydd Thomas Pennant (Hist. of Whiteford) hanes ymweliad Harri o Richmond (y brenin Harri VII wedi hynny) â Mostyn. Bu Richard ap Howel yn ymladd dros Harri ym mrwydr Bosworth, ac ychydig cyn

Canlyniadau chwilio

181 - 192 of 247 for "Llywelyn"