Y Bywgraffiadur Cymreig

ELLIS, ROBERT (1808 - 1881), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ysgoldy. Yn 1832 aeth am bum mis i ysgol John Hughes (1796 - 1860) yn Wrecsam; yna, chwiliodd am waith yn Lerpwl, ond methodd, a cherddodd adre. Dechreuodd bregethu yn 1834; yn 1837 agorodd siop yng Nghlwt-y-bont. Ordeiniwyd ef yn 1842, ac yn yr un flwyddyn priododd â Jane Evans o Harlech; cawsant chwech o blant. Ar wahân i ambell daith bregethu, yng nghylch Arfon y llafuriodd ar hyd ei oes. Rhoes ei
EVANS, DANIEL (1774 - 1835), gweinidog Annibynnol 1776, eithr nis ordeiniwyd yno. Yn 1779 derbyniodd alwad i fugeilio'r eglwys fechan ym Mangor, Arfon. Caled a fu ei fyd yno oherwydd fod yr achos yn wan. Llafuriodd yn galed yn ei faes ac efengylu llawer y tu allan hyd at Ddyffryn Conwy. Sefydlodd saith o eglwysi yn y cymdogaethau. Yn 1808 symudodd i'r Mynydd-bach, Morgannwg, lle y treuliodd weddill ei oes yn llwyddiannus anarferol fel gweinidog a
EVANS, GRIFFITH IFOR (1889 - 1966), llawfeddyg ac arloeswr y Weinidogaeth Iacháu yng Nghymru afiechydon gwenerol. Apwyntiwyd ef yn llawfeddyg i Ysbyty Môn ac Arfon, ond ymddeolodd o'r swydd honno ymhen ychydig flynyddoedd. Aflwyddiannus fu ei gais i fynd yn ôl ar y staff fel ffisigwr. Yn ystod y cyfnod hwn bu'n weithgar mewn llawer cyfeiriad ar wahân i'w bractis. Yr oedd yn gantwr da, yn flaenor yng nghapel Engedi (MC) ac yn bregethwr lleyg. Yn 1942-43 ef oedd llywydd Cangen Gogledd Cymru o'r
EVANS, HUGH (Hywel Eryri; 1767 - 1841?), bardd North Wales Chronicle, Corff y Gaingc, Blodau Arfon, Tywysog Cymru, Y Gwladgarwr, etc. Cyhoeddwyd tair neu bedair o gerddi o'i waith - e.e., ' Achwyniad Hywel o'r Yri wrth Wragedd Gwynedd am dderbyniad Morgan Rondl a gwrthodiad Syr John Haidd o'r Gadair Seneddol.' Bu farw ym Mhenygroes rywbryd ar ôl mis Mai 1840.
EVANS, JAMES THOMAS (1878 - 1950), prifathro coleg y Bedyddwyr, Bangor yr Hen Destament. Bu yn llywydd Cymanfa Bedyddwyr Arfon, a rhoes wasanaeth mawr drwy'r blynyddoedd i'w enwad yn eglwysi'r Gogledd. Priododd 18 Medi 1907, Annie Humphreys. Bu farw 28 Chwefror 1950 a chladdwyd ef yng ngladdfa Glanwydden.
EVANS, LEWIS (1720 - 1792), un o gynghorwyr cyntaf y Methodistiaid Calfinaidd yn y Gogledd yn y Gogledd. Carcharwyd ef yn Nolgellau yn 1745 am gynghori yn y Bala - mae'r helynt hwn yn ddiddorol am i Harris fynd â'r achos o flaen y ' King's Bench ' yn Llundain (argraffwyd dyfyniadau o'r dogfennau yn Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd, Tachwedd 1921); bu'n rhaid i'r ustusiaid ollwng Lewis Evans yn rhydd. Teithiodd yn ddygn yn y Gogledd, hyd yn oed ym Môn ac Arfon, a
EVANS, TREBOR LLOYD (1909 - 1979), gweinidog (Annibynwyr) ac awdur ddylanwadau mawr ar Trebor yn ei ieuenctid. Fe'i haddysgwyd yn ysgol gynradd y Bala, a hen Ysgol Ramadeg Tŷ-tan-domen, cyn ei dderbyn yn 1927 yn fyfyriwr â'i fryd ar y Weinidogaeth Gristnogol i Goleg Bala-Bangor, a choleg y Brifysgol Bangor. Graddiodd yno mewn Athroniaeth yn 1930 a Diwinyddiaeth yn 1934. Fe'i hordeiniwyd yn weinidog yn Soar, Penygroes, Arfon ym mis Medi 1933, cyn symud i'r Tabernacl
FAGAN, THOMAS WALLACE (1874 - 1951), cemegydd amaethyddol Ganwyd 4 Chwefror 1874 yn Nhal-y-sarn, Arfon, yn fab James Wallace a Katherine Fagan. Cafodd ei addysg yn yr ysgol leol, ysgol Denstone, a Choleg Gonville a Caius, Caergrawnt, a graddiodd yn 1898. Bu am gyfnod byr yn athro cemeg yn ysgol uwchradd Abertyleri (ei olynydd yn y swydd honno oedd Thomas Jacob Thomas, ' Sarnicol ') ac yna aeth i astudio gyda'r athrawon Dobbie a Winter yng Ngholeg y
FOSTER, IDRIS LLEWELYN (1911 - 1984), Ysgolhaig Cymraeg a Cheltaidd Hynafiaethwyr yn 1954 a'i urddo'n Farchog yn 1977. Bu Foster farw o glefyd y galon yn Ysbyty Môn ac Arfon, Bangor, 18 Mehefin 1984 a'i gladdu ym mynwent Eglwys Blwyf Glanogwen, Bethesda 22 Mehefin: fe'i magwyd yn Fethodist Calfinaidd ac ni chollodd erioed ei barch at y traddodiad hwnnw, ond mewn Uchel-eglwysyddiaeth Anglicanaidd y cafodd ei ffydd Gristnogol ddofn ei meithrinfa fwyaf cydnaws. Y mae yn
FYNES-CLINTON, OSBERT HENRY (1869 - 1941), athro Ffrangeg yng ngholeg y Gogledd, Bangor yn 1937; penodwyd ef yn athro emeritus yr un flwyddyn. Yr oedd yn ieithydd disglair, a threuliodd ei oriau hamdden i wneud astudiaeth drylwyr o dafodiaith Arfon. Yn 1913 cyhoeddodd The Welsh Vocabulary of the Bangor District, gwaith a sicrhaodd iddo safle anrhydeddus yn hanes ieithyddiaeth Gymraeg; dyma'r unig eirfa gynhwysfawr o dafodiaith Gymraeg a gyhoeddwyd mewn dull gwyddonol hyd yma. Cydnabu
GORFYNIAWC O ARFON - gweler WILLIAMS, JOHN
GREENLY, EDWARD (1861 - 1951), daearegwr answyddogol ag arolwg ddaearegol newydd o Ynys Môn. Priododd Annie Barnard yn 1891 (bu hi farw yn 1927) a buont yn cydweithio ar y dasg hon nes ei chwblhau yn 1910. Cyhoeddwyd The geology of Anglesey, 2 gyf., yn 1919 a'r map 1 mod. yn 1920. Estynnwyd y gwaith ar ôl hynny i Arfon. Cyhoeddodd (gyda Howel Williams) Methods of geological surveying (1930) ac ymddangosodd ei hunan-gofiant, A hand through time, yn

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 152 for "Arfon"