Y Bywgraffiadur Cymreig

GWYNN, EIRWEN MEIRIONA (1916 - 2007), gwyddonydd, addysgwr ac awdur Saesneg (y Listener, yr Observer a'r New Internationalist, er enghraifft). Ymysg y rhain, am dair blynedd ar ddeg lluniodd golofn wyddonol wythnosol i'r Cymro, ac am ddeng mlynedd golofn wythnosol ar faeth i'r Faner. Gweithio ar ei liwt ei hun wnaeth Eirwen yn ystod y cyfnod hwn heblaw am gyfnod yn athro-drefnydd (Môn, Llŷn, Eifionydd ac Arfon) Cymdeithas Addysg y Gweithwyr o 1970-1979. Bychan oedd y
GWYNN, HARRI (1913 - 1985), llenor a darlledwr i drafod y mater ar y radio ac ar y teledu (o Lundain), ymddangosodd llun Harri yn y Picture Post, a daeth cerdyn post o San Steffan oddi wrth ei gyfaill o Goleg Bangor, Goronwy Roberts (a oedd bellach yn aelod seneddol iddo yn Arfon): 'Llongyfarchiadau filoedd ar aflonyddu ychydig (neu lawer) ar ferddwr barddoniaeth Cymru.' Rhoddodd Harri Gwynn y gorau i gystadlu yn 1954. 'Hwyrach mai ef', meddai
HARKER, EDWARD (Isnant; 1866 - 1969), chwarelwr, bardd a phregethwr (A) , yn Ebeneser, Trefriw. I ddathlu ei ganfed penblwydd yn 1966 cyhoeddodd eglwys Ebeneser, Trefriw, gyfrol o'i waith o dan y teitl Canmlwydd Isnant. Bu'n bregethwr cynorthwyol cydnabyddedig yng nghyfundeb Gogledd Arfon am flynyddoedd gan roi gwasanaeth cymeradwy i eglwysi Dyffryn Conwy. Priododd Jennie McGreggor tuag 1910, a gwnaethant eu cartref yn y Tŷ Mawn rhwng Trefriw a Llanrwst. Merch i goediwr
HARRIES, ISAAC HARDING, gweinidog a golygydd cyfnodolion Lle a dyddiad ei eni'n ansicr; codwyd ef i bregethu yn y Cendl, sir Fynwy; bu yn athrofa Neuaddlwyd; gweinidog ar Annibynwyr Tal-y-sarn, Arfon, 1831-5. Yn y cyfnod hwn traddododd anerchiadau huawdl dros Gymdeithas y Beiblau, a chyhoeddodd un ohonynt, gyda Sylwedd Pregeth o'i blaen, yng Nghaernarfon (72 td., arg. Peter Evans). Yn nechrau 1836 daeth yn weinidog eglwys Mynydd Bach ger Abertawe, a
HOBLEY, WILLIAM (1858 - 1933), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur Ganwyd yn Gelli Ffrydau, Baladeulyn, Arfon, Hydref 1858, mab William ac Ann Mary Hobley. Bu mewn dwy ysgol breifat yng Nghaernarfon (symudasai'r teulu i fyw yno), sef eiddo John Evans a J. H. Bransby, ac o'r ddiwethaf, yn 15 oed, aeth i Goleg y Brifysgol, Aberystwyth, lle y bu am bedair blynedd; ni chymerodd radd. O Aberystwyth aeth i Goleg y Bala, o dan Dr. Lewis Edwards. Yno darllenodd yn eang
HOWEL ap GRUFFYDD (fl. yn ddiweddar yn y 13eg ganrif) weithiau rhwng Hywel a gŵr arall o'r un enw a oedd yn blodeuo, yn ôl pob tebyg, c. 1300; dywedir fod yr Hywel hwnnw yn disgyn o Hwfa ap Cynddelw ac yn hynafiad i amryw o deuluoedd llai pwysig ym Môn ac Arfon.
HUGHES, ALFRED WILLIAM (1861 - 1900), athro a llawfeddyg . Ar ei ffordd adref ymaflodd y dwymyn enteric ynddo a bu farw 3 Tachwedd 1900, yn ei gartref yn Llundain. Claddwyd ef ym mynwent Corris. Bu'n ymddiddori mewn gwleidyddiaeth, ac ymgeisiodd fel Ceidwadwr dros Arfon yn 1895.
HUGHES, ANNIE HARRIET (Gwyneth Vaughan; 1852 - 1910), llenor Ganwyd yn Bryn y Felin, Talsarnau, Meirionnydd, merch Bennet Jones, melinydd, a'i haddysgu yn ysgol Llandecwyn. Priododd, 1876, John Hughes Jones, meddyg o Glwt y Bont, Arfon, ond rhoes heibio'r cyfenw 'Jones.' Bu'n byw yn Llundain, Treherbert, a Clwt y Bont, nes marw ei gŵr yn 1902. Symudodd i Fangor, ac er ei thloted rhoes yr addysg orau i'w phedwar plentyn. Yn 1893-6 sefydlodd 143 cangen o'r
HUGHES, DAVID (1813 - 1872), gweinidog gyda'r Annibynwyr, ac awdur Ganwyd 21 Mehefin 1813 yn y Cefn-uchaf, Llanddeiniolen, Arfon, yn fab i Hugh ac Anne Hughes. Dechreuodd bregethu (yn eglwys Bethel) yn 19 oed, ac aeth i goleg Hackney, Llundain, ac oddi yno i Glasgow; dywedir iddo gael gradd B.A. yn Glasgow (nid cyn 1862 y peidiodd Glasgow â rhoi'r radd honno), a digon tebyg fod hynny'n wir, serch nad ymddengys ei enw ef yn rhestr argraffedig graddedigion y
HUGHES, HUGH DERFEL (1816 - 1890) Ganwyd 7 Mawrth 1816 ym Melin y Cletwr, Llandderfel, Meirionnydd; ei dad Hugh Hughes oedd y melinydd yno hyd 1822, pan symudodd i Landderfel (bu farw yn 1829). Gorfu i'r bachgen wasnaethu ar ffermydd yma ac acw am rai blynyddoedd ond o'r diwedd cafodd le fel pwyswr yn chwarel y Penrhyn, Bethesda, Arfon. Priododd yn 1846 ac ymsefydlu yng nghartref ei wraig ym Mhendinas, Tregarth, lle bu byw hyd ei
HUGHES, JOHN WILLIAMS (1888 - 1979), gweinidog (Bed.) a Phrifathro coleg ym Mangor ac yn Ddeon Cyfadran Ddiwinyddol y Brifysgol, ac yn eu tro yn Llywydd Cymanfa Arfon, Eglwysi Rhyddion Gogledd Cymru ac Undeb Bedyddwyr Cymru. Gwasanaethodd ar amryw o bwyllgorau, gan gynnwys prif bwyllgor y Baptist Missionary Society a Central Religious Advisory Committee y B.B.C. yng Nghymru. Cyhoeddodd lu o ysgrifau mewn amryw o gylchgronau crefyddol a seciwlar (megis Llafar) a
HUGHES, RICHARD SAMUEL (1855 - 1893), cerddor Bethesda, Arfon, yn 1887, lle yr ymsefydlodd yn athro cerdd. Efe oedd y cân-gyfansoddwr mwyaf yn hanner olaf y ganrif ddiwethaf. Cyfansoddodd nifer fawr o ganeuon a fu yn boblogaidd iawn, megis ' The Inchcape Bell,' ' Y Tair Mordaith,' ' Y Dymestl,' ' Llam y Cariadau,' ' Arafa, Don,' a'r deuawdau ' Gwys i'r Gad ' a ' Lle treigla'r Caveri,' a ' Chwech o Ganeuon Gwladgarol.' Bu ei anthem ' Wel, f'enaid

Canlyniadau chwilio

37 - 48 of 152 for "Arfon"