Y Bywgraffiadur Cymreig

ROWLANDS, HENRY (1655 - 1723), hynafiaethydd Ganwyd yn Plas Gwyn, Llanedwen, Môn, mab William Rowlands a Magdaline, merch Edward Wynne, Penhesgyn Isa, Llansadwrn. Nid oes gofnodiad iddo dderbyn addysg mewn unrhyw ysgol na choleg a'r dyb yw mai' gartref yr addysgwyd ef. Fe'i hordeiniwyd yn ddiacon 2 Gorffennaf 1682, ac yn offeiriad ymhen pythefnos. Cafodd fywoliaeth Llanfairpwll a Llantysilio yn 1682 a Llanidan ynghyd â Llanedwen
ROWLANDS, JANE HELEN (Helen o Fôn”; 1891 - 1955), ieithydd, athrawes a chenhades (gyda'r MC) Ganwyd 3 Ebrill 1891 ym Mhorthaethwy, Môn, yn blentyn ieuangaf Capten Jabez Rowlands, a'i wraig Martha. Arferai'r tad 'fyned ar led' i bedwar ban byd ar longau hwyliau. Yr oedd yn ŵr o ddiddordebau eang a chanddo feddwl praff. Gwraig ddefosiynol a phiwritanaidd oedd y fam, a chadwai sefydliad gwnïadwaith yn y cartref, 1 Fair View Terrace. Aeth William, y plentyn hynaf i'r weinidogaeth a dod yn
teulu SALUSBURY Rug, Salusbury, Llewenni ('Syr John y Bodiau'), a bu farw yn 1580 gan adael y stad i'w fab hynaf, Syr ROBERT SALUSBURY (bu farw 1603), a briododd Elinor, merch Syr Henry Bagnall, Plas Newydd, Môn, ac a fu'n aelod seneddol tros sir Ddinbych, 1586-7, a sir Feirionnydd, 1588-9. Aeth dau o'i frodyr, y capten JOHN SALUSBURY a'r capten OWEN SALUSBURY, i ymladd fel gwirfoddolwyr yn y rhyfeloedd ar y Cyfandir; buont â
SEFNYN (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd
SEIRIOL (c. 500 - c. 550), abad cyntaf a sylfaenydd eglwys Penmon mab Owain Danwyn ab Einion Yrth ap Cunedda Wledig, ac felly'n gyfyrder i'r brenin Maelgwn Gwynedd ac o gydoedran ag ef. Yn ôl traddodiadau Môn, yr oedd yn gyfaill agos i Gybi Sant. Seiriol ydoedd prif sant ardal Dindaethwy ym Môn, a hefyd Penmaenmawr yn Arfon; 1 Chwefror ydoedd ei ddydd gŵyl yn ôl y calendrau cynharaf.
SIÔN BRWYNOG (bu farw 1567?), bardd Mab i William ap Llywelyn ap Iorwerth. Ym Mrwynog, plwyf Llanfflewyn, sir Fôn, yr oedd ei gartref, ac oddi wrth enw'r fferm y cafodd ei gyfenw. Perthynai i ddosbarth y mân ysweiniaid. Byddai'n clera rhan helaeth o'r wlad, a chanodd i uchelwyr Môn, Arfon, Dinbych, Fflint, a Meirion. Bu ymryson fer rhyngddo a Gruffudd Hiraethog ynghylch rhagoriaethau Môn a Thegaingl. Canodd i Harri VIII a Mari
teulu STANLEY Penrhos, Daeth y Stanleys i gyswllt â Môn drwy briodas Marged Owen o Benrhos ger Caergybi â Syr John Thomas Stanley (1735 - 1807) yn 1763. Cynrychiolai Marged deulu enwog yng nghwmwd Talybolion. Yr oedd y John Owen a fu farw yn 1712 yn ddigon cryf i wrthsefyll dylanwad mawr Meurigod Bodorgan yng ngorllewin yr ynys a ffafrio Bwcleaid Baron Hill yn ysgarmesoedd politicaidd ddechrau'r 18fed ganrif. Pur
STANLEY, HENRY EDWARD JOHN (3ydd Barwn Stanley o Alderley ac 2il Farwn Eddisbury), (1827 - 1903), Diplomydd, cyfieithydd ac awdur, pendefig etifeddol barnwr ac awdur seisgar, Syed Ameer Ali (1849-1928). O ran ei angerdd dros gyfiawnder a'i uchelgais i roi terfyn ar lechfeddiannu imperialaidd yr oedd o flaen ei amser mewn sawl ffordd ac fe'i cyfiawnhawyd yn foesol yn yr ugeinfed ganrif. Yn 1884, etifeddodd Stanley ystâd fawr Penrhos ar Ynys Môn yn sgil marwolaeth ewythr di-blant, William Owen Stanley (1802-1884). Treuliodd Stanley ei flynyddoedd olaf
teulu STRADLING Daw'r Stradlingiaid gyntaf i'r golwg yn Lloegr ar derfyn y 13eg ganrif. Ni ellir eu holrhain i'r cyfnod Normanaidd. Hwyrach mai o Strättligen ger Thun yn yr Yswistir y daethant. Fe'u ceir ymhlith cydnabod a thylwyth Syr Odo de Granson (neu Grandison), cyfaill mynwesol Edward I, a'i gadfridog ym Môn yn y rhyfeloedd yn erbyn Llywelyn, a phrif ustus Gwynedd am rai blynyddoedd wedi 1284. Yr oedd Syr
SUNDERLAND, ERIC (1930 - 2010), academydd iddo yn 1999 a CBE yn 2005. Rhoddwyd rhyddfraint Bangor iddo yn 2005. Bu Eric Sunderland farw o gancr y cefndedyn yn ei gartref ym Miwmares, Môn, ar 24 Mawrth 2010. Cynhaliwyd ei angladd yn Eglwys Gadeiriol Bangor. Mae rhai pobl yn gwneud eu cyfraniad trwy ganolbwyntio'n llwyr ar un maes neu weithgarwch. Nid dyna ffordd Eric. Gwerth ei fywyd a hanfod ei lwyddiant - ac efallai fod hyn yn wedd ar ei
teulu THOMAS Coed Alun, Aber, Yn Sir Gaerfyrddin yr oedd gwreiddiau'r teulu, a threiglid eu disgyniad o Lywelyn Foethus. Yn nechrau'r 16eg ganrif pennaeth y teulu ydoedd Syr WILLIAM THOMAS, Llangathen. Dechreuwyd y cysylltiad ag Arfon pan briododd RHYS, mab Syr William, â Sian, merch Syr John Puleston, Caernarfon. Rhys Thomas oedd siryf Sir Gaernarfon yn 1573-4, a siryf Môn 10 mlynedd cyn hynny. Dygwyd ei fab WILLIAM THOMAS
THOMAS, BENJAMIN (1723 - 1790), pregethwr gyda'r Annibynwyr a chynghorwr Methodistaidd yn 1743 ac erlidiwyd ef ym Môn. Penodwyd ef yn gynorthwywr i Howel Harris fel arolygwr dros Gymru yn sasiwn Porth-y-rhyd - 'my assistant' y geilw Harris ef yn ei ddyddiadur. Anfonwyd ef i'r Gogledd yn 1748, a chrybwyllir amdano yn 1749 fel un o brif genhadon y Methodistiaid yng Ngwynedd. Aeth i sasiwn Llanidloes, 1750, ac ochrodd gyda Daniel Rowland yn yr ymraniad. Cyfarfu Harris ag ef yn sasiwn

Canlyniadau chwilio

337 - 348 of 403 for "Môn"