Y Bywgraffiadur Cymreig

TUDOR, STEPHEN OWEN (1893 - 1967), gweinidog (MC) ac awdur Berw, Môn (1927-29); y Tabernacl, Porthmadog (1929-35), a Moriah, Caernarfon (1935-62). Yng nghyfnod Rhyfel Byd II gwasanaethodd fel caplan yn y fyddin. Ar ôl ymddeol, aeth i fyw i Fae Colwyn, gan fwrw golwg dros eglwysi Llanddulas a Llysfaen. Priododd 1927, Ann Hughes Parry o Fachynlleth; ganwyd dau fab a dwy ferch o'r briodas. Bu farw 30 Mehefin 1967, a chladdwyd ei weddillion yn Llawr-y-glyn
TUDUR ALED (fl. 1480-1526), bardd yr oedd yn un o'r ddau fardd a oedd y tu ôl i gynnal eisteddfod Caerwys yn 1524 i ' wneud ordr a llywodraeth ar wŷr gerdd ac ar ei celfyddyd,' ac fe'i gwnaed yn fardd neu'n athro 'cadeiriog' yn yr eisteddfod honno. Yn ei farwnad i Tudur Aled y mae gan Lewys Môn gwpled: ' Dug ar i wn, fel dau grair, Diwedd gwawd, y ddwy gadair ' (op. cit., II, 734), a chymerwyd bod hynny'n awgrymu ddarfod gwneuthur
teulu PENMYNYDD, - rhai o aelodau diweddarach y teulu; ar ei ddechreuadau, hyd 1412, gweler yr ysgrif ' Ednyfed Fychan.' Parhaodd cangen hynaf y Tuduriaid, sef cangen Penmynydd - honno yr oedd Owain Tudur a'i ddisgynyddion brenhinol yn perthyn iddi - i gael ei chynrychioli ymhlith ysgwieriaid Môn hyd ddechrau'r 18fed ganrif. O amser GORONWY (bu farw 1382) trosglwyddwyd stad y teulu o fab i fab am gyfnod o saith
teulu VAUGHAN Corsygedol, Siôn Phylip (bu farw c. 1677), mab arall i Siôn Phylip, un cywydd. Y bardd a oedd yn byw agosaf at Gorsygedol ydoedd William Phylip, Hendrefechan (bu farw Chwefror 1670); bu ef yn helpu Siôn Bryncir i ysgrifennu ' Cywydd cyngor ' i nai hwnnw, sef i William Vaughan. Y mae i un cywydd gan Gruffydd Phylip bennawd diddorol - ' I Wmffire Davies o Landyfrydog y Mon dros Rich: V n o Gorsygedol i ofyn 100 o
teulu VINCENT ficer Bangor ac wedyn (1713) yn rheithor Llanfachraeth, Môn; priododd Jane Anwyl, disgynnydd o Anwyliaid y Parc yn Llanfrothen, a chawsant ddau fab. Graddiodd yr hynaf o'r ddau, THOMAS VINCENT (1717 - 1798), yn 1739 o Goleg Eglwys Crist, Rhydychen, penodwyd ef yn 1770 yn archddiacon Brycheiniog - yr oedd hefyd yn rheithor Yatton yng Ngwlad yr Haf. Am y mab iau, JAMES VINCENT (1718 - 1783), graddiodd
WARDLE, GWYLLYM LLOYD (1762? - 1833), anturwr Wern Fawr - drachefn, pan oedd yn siryf Môn (1802), priodolir ' Cefn Coch ' yn stad iddo, ond nid ef bioedd honno. Eithr gwyddys i sicrwydd iddo brynu stad y Wern ym Mhenmorfa, hendre Wyniaid Peniarth (J. E. Griffith, op. cit., 343, ar waelod y ddalen), a dyna'r ardal y cysylltir Wardle â hi am rai blynyddoedd ar ôl 1802. Atynwyd ef (a Jones-Parry) i anturiaethau W. A. Madocks. Pan gododd Madocks
WATCYN CLYWEDOG (fl. c. 1630-50), bardd Ceir tua 50 o'i gywyddau mewn llawysgrif yn ogystal â llawer o englynion. Estynnai ei gylch clera dros siroedd Môn, Caernarfon, a Dinbych, ac yr oedd iddo nawdd yn y Berth Ddu, Bodfel, Bodwrdda, Hendre Fawr, Llannor, Llwydiarth, Plas-y-ward, a Saethon. Y mae dros hanner ei waith yn gywyddau marwnad, a chanwyd un o'r rhain i'r cyrnol Richard Bulkeley a laddwyd mewn ymryson cleddyfau ar draeth y
WILIAM LLŶN (1534 neu 1535 - 1580) Lŷn, 'bardd , Penmynydd ym Môn, Madryn a Bodwrdda yn Llŷn, y Gelli Aur ac Abermarlais yn nyffryn Tywi, ac Aber-brân yn sir Frycheiniog. Canodd foliant i amryw glerigwyr hefyd, yn eu plith Wiliam Hughes, esgob Llanelwy, a Richard Davies, esgob Tyddewi, y dywed iddo ymweld â'i blas yn Abergwili. Yn ei farwnad i'w gyfaill Owain ap Gwilym, y bardd a'r clerigwr o Dal-y-llyn ym Meirion, y mae'n sôn am gyd-deithio, ill dau
WILIAM PENLLYN (fl. c. 1550-1570), pencerdd telyn , Wmffre Grythor, Morus Grythor, Tomas Grythor o Gegidfa, a Hywel Gethin, telynorion a chrythorion. (Yr oedd y Nadolig ar ddydd Gwener yn 1551, 1556, a 1562.) Canodd englynion i Lewis Gwynn, cwnstabl Trefesgob (bu farw 1552) (Peniarth MS 114 (109)), a Gruffudd Dwnn (Llanstephan MS 433 (881)). Ceir copi o'i gerddlyfr yn llaw Robert ap Huw, Bodwigan, Môn (B.M. Add. MS. 14905). Yn ychwanegol at y
teulu WILLIAMS Gochwillan, Needham o Thornsett, sir Derby (Edwards, Star Chamb. Procs., 152 a 155). Yn 1590, trosglwyddodd William Williams ei diroedd mewn ymddiriedaeth ar ran ei ail wraig, Barbara, a'u mab, Henry Williams. Disgrifir yr ystadau fel yn gorwedd ym Môn, ac yn siroedd Caernarfon, Meirionnydd, Trefaldwyn, Amwythig a Chaer (llsgrau'r Penrhyn 77; am ei fuddiannau yng Nghroesoswallt gweler E. G. Jones, Exchequer Procs
WILLIAMS, ARTHUR WYNN (1819 - 1886), meddyg a hynafiaethydd brodor o Sir Gaernarfon. Derbyniwyd ef yn aelod o Goleg Brenhinol y Llawfeddygon yn 1843, daeth yn L.S.A. yn 1844, ac enillodd radd M.D. ym Mhrifysgol S. Andrews yn 1847. Etholwyd ef yn gymrawd o'r Coleg Meddygol a Llawfeddygol Brenhinol, ac am beth amser bu'n feddyg yn ysbyty Môn ac Arfon. Ar ôl ymarfer am ysbaid yng Nghaernarfon, symudodd i Lundain. Ef oedd awdur Cancer of the Uterus and Other
WILLIAMS, CHRISTOPHER DAVID (1873 - 1934), arlunydd beintio darlun o arwisgiad tywysog Cymru yng Nghaernarfon yn 1911 a The Charge of the Welsh Division at Mametz Wood yn 1916. Ymysg ei bortreadau y mae rhai o Syr John Williams, Syr Henry Jones, Syr John Rhys, David Lloyd George (yr Iarll Lloyd-George o Ddwyfor cyntaf yn ddiweddarach), Syr John Morris-Jones, a Hwfa Môn. Cafodd nifer o'i beintiadau eu cynnwys yn arddangosfeydd yr Academi Frenhinol a

Canlyniadau chwilio

361 - 372 of 403 for "Môn"