Y Bywgraffiadur Cymreig

FINCH, HAROLD JOSIAH (1898 - 1979), gwleidydd Llafur etholiad cyffredinol Mehefin 1970. Roedd yn aelod o Bwyllgor Gwaith Undeb Cenedlaethol y Glowyr, 1951-60, llefarydd yr wrthblaid ar ynni a phŵer, 1959-60, ysgrifennydd Grŵp Seneddol y Glowyr, 1964-66, a gwasanaethodd hefyd yn gadeirydd ar y Blaid Seneddol Gymreig. Bu'n weinidog iau yn y Swyddfa Gymreig, Hydref 1964-Ebrill 1966, gan gydweithio'n ddedwydd gyda James Griffiths, yr Ysgrifennydd Gwladol
teulu GAMAGE Coety, , a chafodd ei frawd iau, WILLIAM, yr ystad o gylch Mansel Gamages yn sir Henffordd. Drwy ffafr y brenin John, cafodd rai o diroedd siêd ei frawd yn Stottesden ac yn Dilwyn, sir Henffordd, a chadwraeth Castell Llwydlo yn 1224. Bu farw tua 1239-40. Yr oedd iddo fab GODFREY (a fu farw cyn 2 Hydref 1253) o'i wraig Elisabeth de Burghull, a oedd yn fyw, fe ymddengys mor ddiweddar â 1304. Gadawodd ef dair
GILLHAM, MARY ELEANOR (1921 - 2013), naturiaethwraig ac addysgydd hyn, a thrwy fod yn aelod brwd o fudiad y Geidiau, meithrinwyd hoffter Mary o fyd natur ac yn enwedig adar a blodau. Erbyn 1939 roedd y Gillhams wedi ymweld â bron bob rhan o Brydain, felly ymgymerasant â thaith mewn car i'r Swistir, gan ddychwelyd i Brydain gwta dair wythnos cyn i'r Almaen ymosod ar Wlad Pwyl a dechrau'r Ail Ryfel Byd. Ar ôl mynychu Ysgol Fabanod Little Ealing a'r Ysgol Iau, ac yna
GOUGH, JETHRO (1903 - 1979), Athro patholeg aelodau eraill o'r staff academaidd, y sefyllfa hon yn un annifyr a dewisodd gymryd swydd iau ym Mhrifysgol Manceinion. Esboniodd i Ysgrifennydd yr Ysgol yn Ionawr 1929, 'Mae'n flin iawn gennyf am yr amgylchiadau sydd wedi peri imi gymryd y cam hwn, ond teimlaf y gallaf wneud gwell cynnydd rywle arall'. Yn ffodus ac er lles pawb, adferwyd y sefyllfa yn fuan ac erbyn hydref 1929 yr oedd Gough yn ôl yng
GRESHAM, COLIN ALASTAIR (1913 - 1989), archaeolegydd, hanesydd ac awdur 1836 sefydlodd Colin Mather a'i frawd iau, William, gwmni bychan yn 23 Brown Street, Salford. Disgrifiwyd hwy ar y pryd fel 'Engineers, machine makers and millwrights'. Yn 1852 ffurfiwyd partneriaeth rhwng Colin Mather a William Wilkinson Platt, Salford. Yn wir, gosodwyd seiliau'r cwmni peirianyddol a ddaeth i enwogrwydd yn rhyngwladol yn ddiweddarach fel Mather & Platt Cyf. y pryd hwnnw. (Hen ewythr
GREVILLE, CHARLES FRANCIS (1749 - 1809), sylfaenydd tref Milford, sir Benfro William Hamilton. Wedi i Greville farw ym mis Ebrill 1809 daeth dyddiau blin i ran Milford. Dilynwyd Greville gan ei frawd iau, ROBERT FULKE GREVILLE (1751 - 1824), a fu ar un adeg yn wastrawd i'r brenin Siôr III. Diddordeb claear a gymerodd ef yng nghynlluniau ei frawd. Pan gynigiodd y Morlys brynu'r tir y safai'r iard longau arno, tir yr oedd ef yn talu rhent blynyddol amdano, gwrthododd Greville
GRIFFITH, JOHN (fl. fl.1548-87), gwr o'r gyfraith sifil gwasanaethodd fel siryf sir Gaernarfon yn 1582-3 a sir Fôn yn 1587. Yr oedd ei frawd iau, WILLIAM GRIFFITH, LL.D., yn farnwr y Morlys dros Sir Gaernarfon ac yn aelod seneddol dros fwrdeisdref Caernarfon yn 1586. Y flwyddyn ddilynol bu'n gyfrifol am gychwyn yr ymchwil a lwyddodd ymhen ychydig i ddarganfod y twr o Babyddion a oedd yn cyfarfod yn ogof Rhiwledyn yn y Creuddyn a chanddynt eu gwasg argraffu eu
GRIFFITHS, ARCHIBALD REES (1902 - 1971), arlunydd Goscombe John, enillodd Ysgoloriaeth Sir Morgannwg i astudio yn y Coleg Celf Brenhinol yn 1924-6. Yn ystod y cyfnod hwnnw peintiwyd ei lun gan Ceri Richards, a oedd un flwyddyn yn iau nag ef. Cafodd Griffiths lawer o glod am ei ddarn diploma coll, Preaching in the Mines, ac mae'n amlwg bod gan William Rothenstein, Prifathro'r Coleg Brenhinol, feddwl mawr ohono. Ni bu ond y dim iddo ennill gwobr y Prix de
GRIFFITHS, JOHN GWYNEDD (1911 - 2004), ysgolhaig, bardd a chenedlaetholwr Cymreig Ganwyd 7 Rhagfyr 1911 yn y Porth, Cwm Rhondda, yn drydydd o bum plentyn y Parchg Robert Griffiths, gweinidog Moreia (B), Pentre, a Mrs Jemima Griffiths (gynt Davies). Brawd iau iddo oedd y Parchg D. R. Griffiths (1915-1990), ysgolhaig Beiblaidd ac emynydd. Addysgwyd ef yn Ysgol Sir y Bechgyn, y Porth, ac yng Ngholeg Prifysgol Deheudir Cymru a Mynwy, Caerdydd (dosbarth 1af mewn Lladin, 1932
GRIFFITHS, PHILIP JONES (1936 - 2008), ffotograffydd Ganwyd Philip Jones Griffiths yn Rhuddlan ar 18 Chwefror 1936. Roedd ei dad Joseph Griffiths (1903-1962) yn rheolwr ar gangen leol Gwasanaeth Nwyddau Rheilffordd y London Midland & Scottish, a'i fam Catherine (ganwyd Jones, 1905?-1973) yn fydwraig. Roedd ganddo ddau frawd iau, Penri Jones Griffiths (ganwyd 1938) a Gareth Jones Griffiths (ganwyd 1944). Cymraeg oedd iaith y cartref, a byddai Philip
GUEST, y FONESIG CHARLOTTE ELIZABETH (1812 - 1895), cyfieithydd, gwraig busnes a chasglydd i'w dau frawd iau a'i hanner-chwiorydd. Dysgodd Arabeg, Hebraeg a Pherseg ei hunan. Dechreuodd gadw dyddlyfr pan oedd yn naw oed a gydag un bwlch o lai na phedair blynedd cadwodd hwn nes ei bod yn 79 gan ysgrifennu am hyd at awr bob dydd. Mae'n darn gwerthfawr o hanes cymdeithas. Wedi cyfarfod (yn Llundain) â Josiah John Guest, y meistr gwaith haearn Cymreig ac AS Merthyr Tudful, priododd y Fonesig
GWYNN, HARRI (1913 - 1985), llenor a darlledwr delynegol oedd pynciau 'Cerddi Bangor: 1930-40': hiraeth, natur a serch. Deunydd gwahanol ei dôn sydd yn 'Cerddi Llundain: 1940-50'. Mae'r mydryddu'n fwy afreolaidd (ac afreolus), y dôn yn fwy coeg a'r pynciau yn fwy cignoeth. I raddau, dadrithiad â'i hunan iau a diniweitiach sydd yn 'Cerddi Llundain' lawn gymaint â diflastod ar fywyd cyfoes. Daeth Harri'n Fodernydd yn null Eirian Davies, T. Glynne Davies

Canlyniadau chwilio

49 - 60 of 214 for "Iau"