Y Bywgraffiadur Cymreig

teulu WYNN Bodewryd, Caerdegog a elwir yn ' Wely Meuric ap Gathayran ' yn y Record of Caernarvon, 1352. Y tair dolen nesaf yn yr ach oedd GRUFFUDD AP MEURIG, HYWEL AP GRUFFUDD, ac EDNYFED AP HYWEL. Dywedir i IEUAN ab EDNYFED AP HYWEL, a briododd Angharad ferch Hywel ap Tudur, farw yn 1403. Os gwir hyn yr oedd mewn oedran mawr, oherwydd enwir ei fab HYWEL fel un o etifeddion ' Gwely Meuric ap Gathyran ' yn y Record of
MORGAN, HYWEL RHODRI (1939 - 2017), gwleidydd
SION ap HYWEL ap LLYWELYN FYCHAN
LLYWELYN GOCH Y DANT (fl. 1470-1), bardd a gysylltir yn arbennig â Sir Forgannwg. Cymerodd blaid beirdd Tir Iarll yn yr ymryson a gododd oddi ar farwnad Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys i Ieuan ap Hywel Swrdwal tua 1470, ac yn ei gywydd yn y gyfres hon ('Mae yn y tir myn y tân') enwa wyth o feirdd cyfoes, a'i gyfrif ef ei hun, ym Morgannwg. Canodd foliant Syr Rhoser Fychan, Tre Tŵr (' Syr Rhoser piler pob haelioni ') pan oedd hwnnw yn
CYNAN DINDAETHWY (bu farw 816), tywysog Yn ôl yr achau hynaf yr oedd yn fab Rhodri, ŵyr Cadwaladr (bu farw 664). A chofio, fodd bynnag, i Rodri (Rhodri Molwynog, fel rheol) farw yn 754 ac mai yn 813 y sonnir gyntaf am Gynan, rhaid ystyried yr ach yn wallus. Mewn cysylltiad ag ymgais â Hywel (brawd iddo, yn ôl Dr. David Powel) i'w gyfrif yn bennaeth Môn y daw enw Cynan i dudalennau hanes. Yn 814, Hywel a orfu; enillodd Cynan yr ynys yn
HUW CEIRIOG (fl. c. 1560-1600), bardd llawysgrifau canlynol enghreifftiau o'i farddoniaeth: B.M. Add. MS. 14894, Cardiff MS. 63, Llanstephan MS 118, NLW MS 3048D, NLW MS 6496C, NLW MS 8330B, Peniarth MS 84 (Llyfr Dafydd Cayo), Peniarth MS 104. Enw Hywel Ceiriog a geir yn rhestr rhai llawysgrifau o raddedigion Caerwys yn 1568 (e.e. Peniarth MS 121 (215), Peniarth MS 144 (268)); ceir hefyd ymryson a fu rhwng Hywel Ceiriog, Wiliam Llŷn, Ieuan Tew
HOWELLS, THOMAS (Hywel Cynon; 1839 - 1905), glowr, argraffydd, cerddor, bardd, a phregethwr Ganwyd yng Nglyn-Nedd, Morgannwg, 12 Hydref 1839. Symudodd y teulu i Rhymni i fyw, a dechreuodd y bachgen weithio yn y lofa yn 7 oed; symudwyd wedyn i Aberaman lle yr oedd gwell manteision addysg, a dechreuodd y mab fynychu ysgol nos a gedwid gan y gweinidog, John Davies. Yn 1858 daeth ' Ieuan Gwyllt ' i Aberdâr, a daeth ' Hywel Cynon ' o dan ei ddylanwad ef a cherddorion eraill a drigai yn y
GRUFFUDD LLWYD ap DAFYDD ab EINION LLYGLIW (fl. c. 1380-1410), bardd nai i'r bardd Hywel ab Einion Llygliw, a brodor o blwyf Llangadfan ym Mhowys; yn ôl marwnad Rhys Goch Eryri iddo ymddengys ei fod yn un o ddisgynyddion Einion Yrth. Yn Cardiff MS. 18 (190) dywedir ei fod yn ' siawnsler o eglwys Henffordd,' ond ni wyddys am ddim sy'n ategu hyn. Yr oedd yn un o feirdd pwysicaf a galluocaf ei gyfnod, ac yn gyfarwydd â hen lenyddiaeth a chwedloniaeth Cymru. Croesewid
DAVIES, EVAN (fl. 1720-50), almanaciwr yn byw ym Manafon, Sir Drefaldwyn. Cyhoeddodd gyfres o almanaciau - Newyddion Mawr Oddiwrth y Sêr. Ymddangosodd y cyntaf, efallai, am y flwyddyn 1738, a'r trydydd am 1741. Argraffwyd hwy yn Amwythig gan T. Durston. Cynhwysant farddoniaeth dda a pheth gwybodaeth hanesyddol. Erbyn heddiw nid yw Evan Davies fawr mwy nag enw ac y mae ei almanaciau'n brin.
WILLIAMS, THOMAS (Gwilym Morganwg; 1778 - 1835), bardd rhyw chwe mis y bu yno. Pan ddychwelodd aeth i weithio o dan ofal Rhys, mab Hywel Rhys. Gellir casglu mai'r ddysg a dderbyniodd gan ei feistr a'i cymhwysodd ef i ysgrifennu (mewn cydweithrediad a'r Dr. Jenkins, Hengoed) y fersiwn cyntaf ar Y Parthsyllydd, 1815-6. Dywed Ioan Emlyn yn ei ragymadrodd i gyfrol gyntaf Y Parthsyllydd, 1870, iddo 'ddyfynu yn helaeth o'r hen Barthsyllydd, cydwaith yr
RHODRI MOLWYNOG (bu farw 754), brenin Gwynedd mab Idwal ap Cadwaladr Fendigaid o linach Cunedda Wledig Dilynwyd ef gan ddau fab - Hywel a Chynan.
RHYS ab OWAIN ab EDWIN (bu farw 1078), brenin Deheubarth Gorŵyr Einion ab Owain ab Howel Dda. Efe oedd cynrychiolydd diwethaf llinach hynaf disgynyddion Howel. Wedi iddo ddilyn ei frawd Maredudd yn 1072 bu iddo ran a chyfran ym marwolaeth Bleddyn ap Cynfyn yn 1075; yn 1078 gorchfygwyd yntau yn Gwdig gan Trahaearn ap Caradog. Yn ddiweddarach yn yr un flwyddyn lladdwyd ef trwy law Caradog ap Gruffydd. Dilynwyd ef gan ei gyfyrder, Rhys ap Tewdwr.

Canlyniadau chwilio

61 - 72 of 527 for "Hywel Dda"