DAVIES, BEN (1864 - 1937), gweinidog Annibynnol

Ganwyd yn y Ddolgam, Cwmllynfell, 1864. Cafodd ei addysg yn ysgol y pentref a bu yn y gwaith glo o 13 i 21 oed. Dechreuodd farddoni yn ieuanc, gan ennill yn aml yn y cyfarfodydd llenyddol a'r eisteddfodau; meistrolodd y gynghanedd yn 13 oed, ac enillodd gadair Tredegar am awdl, ' Rhinwedd,' yn 21 oed. Aeth i ysgol baratoi Llansawel, Sir Gaerfyrddin, 1885, a bu yng Ngholeg y Bala, 1886-8. Bu'n weinidog Bwlchgwyn a Llandegla, 1888-91, a Phanteg, Ystalyfera, 1891-1926.

Daeth yn amlwg fel un o'r 'Beirdd Newydd,' 1890-6. Enillodd brif wobrwyon yn yr eisteddfod genedlaethol - y goron (hanner y wobr) yn Rhyl, 1892, Pontypridd, 1893, Caernarfon, 1894, a'r gadair yn Llandudno, 1896. Cyhoeddodd gyfrol o ganeuon, Bore Bywyd, yn 1896. Dringodd yn gyflym i fod yn un o brif bregethwyr ei enwad. Ef oedd cadeirydd Undeb yr Annibynwyr ym Machynlleth yn 1928, a thraddododd anerchiad ar 'Yr Antur Ysbrydol.' Darlithiodd lawer ar Ann Griffiths, Twm o'r Nant, Watcyn Wyn, etc. Argraffwyd amryw o ysgrifau o'i waith yn Y Geninen, Y Dysgedydd, a chyhoeddiadau eraill. Treuliodd flynyddoedd olaf ei oes yn Llundain gyda'i blant gan bregethu hyd y diwedd. Bu farw 2 Ionawr 1937.

Awdur

• Y Parchedig John Dyfnallt Owen, (1873 - 1956)

Ffynonellau

• Ffrwythau Dethol (1938)
• Hanes Eglwys Cwmllynfell (1935), 147-50

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Ben Davies

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 66239019
• Wikidata: Q13125957

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/