JONES, LEWIS (1808 - 1854), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a llenor

Ganwyd ym Melin Cae'r Berllan, Llanfihangel-y-pennant (Meirion). Aeth i'r Bala yn ifanc, yn rhwymwr llyfrau i Robert Saunderson. Dechreuodd bregethu, ac aeth i ysgol John Hughes (1796 - 1860) yn Wrecsam; ordeiniwyd ef yn 1838. Yn nhŷ-capel Llwyneinion yr oedd yn byw, ac yno y bu farw 29 Mawrth 1854, yn 46 oed; claddwyd ym mynwent capel Llidiardau (Waun y Bala).

Yr oedd yn fab yng nghyfraith i William Edwards yr emynydd, 1773 - 1853.

Yr oedd yn sgrifennwr diwyd. Cyhoeddodd yn 1841 gofiant i'r Parch. Richard Jones o'r Bala (1784 - 1840; gweler arno Geirlyfr Bywgraffiadol o Enwogion Cymru a W. Williams, Methodistiaeth Dwyrain Meirionydd, 577-9); heblaw hwn, y mae llyfrau eraill ganddo. Sgrifennai'n dda i'r Traethodydd; ac efe'n bennaf a oedd yn gyfrifol am y misolyn bychan Y Geiniogwerth (1847-51) - yn hwnnw'r ymddangosodd ei 'Lythyrau Hen Ŵr Mynyddig.' Dilynwyd y Geiniogwerth gan Y Methodist (1851), ond ni bu hwnnw'n llwyddiant.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• 'Y Parch. Lewis Jones, Bala', Y Drysorfa, 1854, 173
• Dr. Lewis Edwards, 'Adgofion,' Y Goleuad, 18 Medi 1875, tt.9-10
• T. M. Jones, Llenyddiaeth fy Ngwlad: sef hanes y newyddiadur a'r cylchgrawn Cymreig yn Nghymru, America, ac Awstralia, yn nghyd a'u dylanwad ar fywyd cenedl y Cymry (Treffynnon 1893) 100
• Y Seren, 1 Tachwedd 1952

Gweithiau

• Lewis Jones, Oriau olaf Iesu Grist: catecism ar amgylchiadau pwysig marwolaeth ein Hiachawdwr (Wrexham 1870?)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733789

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/