PALMER, HENRY (1679 - 1742), gweinidog Annibynnol

Ganwyd yn Llwyndrysni, Llan-gan, Caerfyrddin. Ffermwr oedd ef, ac aelod o gynulleidfa Henllan Amgoed; ond yn y gwrthryfel yn erbyn Jeremy Owen yno yn 1711, dilynodd Mathias Maurice i'r gwersyll arall yn Rhyd-y-ceisiaid, a daeth yn henuriad athrawiaethol yno. Eithr gyda'i holl ymlyniad wrth egwyddorion Calfiniaeth ac Annibyniaeth, gŵr hynaws a hoffus ynddo'i hun oedd Palmer; ac y mae'n werth sylwi bod Jeremy Owen a Maurice fel ei gilydd, er garwed eu hiaith am bobl eraill, yn cytuno yn eu parch dyfnaf at Palmer. Wedi i sŵn y frwydr ddistewi, a phan oedd bugeiliaeth Henllan yn wag drachefn, gwahoddwyd Palmer i ddychwelyd i'w hen eglwys yn Henllan, ac yn 1721 urddwyd ef yn fugail arni. Yno y bu weddill ei fywyd. Pan dorrodd y Diwygiad Methodistaidd allan, gwelwyd ewyllys dda Palmer unwaith eto. Bu Howel Harris yn aros yn ei dŷ am noson (10 Mawrth) yn 1740, ac yr oedd Palmer yn un o'r rhai a arwyddodd lythyr (Trevecka Letter 231) at Harris i'w ailwahodd i'r ardal. Bu farw 12 Rhagfyr 1742. Yr oedd un o'i feibion, GEORGE PALMER (a fu farw 1750), yn weinidog yn Abertawe; bu un arall, John Palmer, yn henuriad dylanwadol iawn yn Henllan am faith flynyddoedd - bu farw 1 Ionawr 1800, yn 86 oed. Olynydd (1746) Henry Palmer ym mugeiliaeth Henllan oedd Thomas Morgan.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, iii, 340, 341, 347, 352
• A History of Carmarthenshire, ii, 1939 - chwilier y fynegai

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733155

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/