PARRY, GRIFFITH (1827-1901), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a llenor

Ganwyd yng Nghaernarfon fis Rhagfyr 1827; yr oedd ei fam yn chwaer i 'Eryron Gwyllt Walia' (Robert Owen), ac yn nith i John Roberts, Llangwm, a Robert Roberts, Clynnog - priodol fu iddo yntau gyhoeddi Cofiant a Gweithiau Robert Owen , 1880, a Cofiant a Phregethau Robert Roberts , 1884.

Bu yng Ngholeg y Bala (1847-1851), a dechrau pregethu. Yn 1851 dechreuodd fusnes argraffu a gwerthu llyfrau yng Nghaernarfon, gan ddal i bregethu (ordeiniwyd yn 1856); ond ddiwedd 1861 cymerth at y fugeiliaeth: yn Llanrwst 1861-71, Salford 1871-6, Siloh, Aberystwyth, 1876-83, a Charno 1889-1901. Bu'n llywydd y gymanfa gyffredinol (1889), yn llywydd cymdeithasfa'r Gogledd (1895), ac yn olygydd Y Drysorfa (1887-91). Yr oedd yn bregethwr hynod raenus, ac yn llenor coeth, yn ddarllenwr eang a dygn - mor gynnar â 1846 yr oedd wedi cyfieithu Astronomical Discourses Chalmers. Sgrifennodd lawer i'r Traethodydd a'r Y Drysorfa , a'i waith ef yw rhai o ysgrifau pwysicaf y ddau argraffiad o'r Gwyddoniadur. Cyhoeddodd hefyd esboniadau Beiblaidd, heblaw'r ddau lyfr a nodwyd. Bu farw 22 Awst 1901 yng Ngharno.

Ail fab iddo oedd EDMUND WYNNE PARRY (1855 - 1897); ganwyd yng Nghaernarfon 8 Awst 1855; addysgwyd yn ysgolion gramadeg Llanrwst a Manceinion; dechreuodd bregethu yn glerc banc; bu yng Ngholeg Aberystwyth (1877-9) a Choleg Lincoln, Rhydychen (1879 - graddiodd yno yn 1883); yn ddiweddarach (1895) enillodd radd B.D. yn S. Andrew's. Bugeiliodd eglwysi Saesneg Aberhonddu (1883) a Rhuthyn (1887) cyn mynd i Goleg y Bala yn athro cynorthwyol (1889) ac wedyn yn bennaeth yr 'Adran Ragbarotoawl'; bu farw yn y Bala 4 Medi 1897. Coethder a lledneisrwydd Wynne Parry a dynnai sylw pawb. Golygodd rai o Anerchiadau David Charles Davies yn 1895, ac yn 1896 dug allan Cofiant a Phregethau David Charles Davies.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• Blwyddiadur y Methodistiaid Calfinaidd, 1903 (gan John Owen)
• John Owen Jones, Y Parch. E. Wynne Parry, M.A., B.D.Y Geninen, Gwyl Dewi, 1898, tt.27-32

Delweddau

• John Thomas, Griffith Parry
• John Thomas, Revd Griffith Parry, Aberystwyth (1827-1901) (CM)

Gweithiau

• John Jones, Griffith Parry (gol.), Pregethau y diweddar Barch. John Jones, Tal-y-sarn: gyda rhagdraeth gan y golygydd (Dinbych 1869)
• Robert Owen, Griffith Parry (gol.), Cofiant a chasgliad o weithiau barddonol y Parch. Robert Owen, (Eryron Gwyllt Walia), Llundain (Manchester 1880)
• Griffith Parry (gol.), Cofiant a phregethau y Parchedig Robert Roberts, Clynnog: a sylwadau ar ei nodweddion fel pregethwr (Pen-y-groes 1884)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 101465827
• Wikidata: Q20733098

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/