COFFIN, WALTER (1784 - 1867), arloesydd glofeydd

Ganwyd 1784, ail fab Walter Coffin, barcer, Penybont-ar-Ogwr. Tra'n chwilio am risgl yng Nghwm Rhondda, daeth i deimlo diddordeb mewn glo; yn 1806 prynodd fferm Dinas Rhondda, ac agor lefel lo arni yn 1807; gwnaeth ffordd dram i'w chysylltu â'r Gyfeillon (gweler Griffiths, Richard), ac felly â'r gamlas yn Nhrefforest. Yn 1810 cymerodd brydles i godi glo ar diroedd eraill cyfagos, a suddodd byllau glo yno yn 1815 a 1832; gweithiai'r haenau 'Rhondda no. 1' a 'Rhondda no. 3.' Er ei fod yn gyfarwyddwr y Taff Vale Railway yn 1836 ni fynnai estyn y ffordd haearn i fyny Cwm Rhondda, am nad oedd ganddo fawr ffydd yn nyfodol y cwm - credai y byddai'r dramffordd a'r gamlas yn ddigon i gludo ei holl gynnyrch.

Bu'n aelod seneddol dros Gaerdydd o 1852 hyd 1857. Yn ôl W. R. Williams, The parliamentary history of the principality of Wales , bu farw 15 Chwefror 1867.

Yr oedd Coffin yn ŵr o opiniynau blaengar mewn diwinyddiaeth. Ei dad oedd unig ymddiriedolwr yr Hen Dŷ Cwrdd ym Mhenybont pan gododd anghydfod yno, yn fuan ar ôl 1806; a llwyddodd Coffin felly i gael galw John James yn fugail ar y gynulleidfa - a droes felly'n Undodaidd. Yn y Dinas hefyd bu ei ddylanwad yn gyfle i Undodiaeth am ysbaid - yr oedd meddyg y gwaith, Evan Davies, yn gefnogwr i'r achos.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• O. Morgan, History of Pontypridd and Rhondda Valleys (1903), 184-93
• Elizabeth Phillips, traethawd anghyhoedd gan E. D. Lewis ar Ddatblygiad Diwydiannol Cymoedd Rhondda (yn Ll.G.C.)
• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, ii, 199
• Yr Ymofynnydd, 1931, 121
• Caroline E. Williams (gol.), A Welsh family from the beginning of the 18th century (London 1885)

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Walter Coffin

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q7964582

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/