DAVIES, WILLIAM (1729? - 1787), offeiriad Methodistaidd

Ganwyd yn Stangrach, Llanfynydd. Dywed Pantycelyn ar ddalen-deitl ei farwnad iddo farw 'yn y Driugeinfed Flwyddyn o'i Oed' ond yr unig gofnod yng nghofrestr y plwyf yw un am fedyddio un ' Gulielmus filius Jonathan David,' 24 Awst 1729. Ni wyddys ym mhle'r addysgwyd ef na pha bryd y cafodd ei ordeinio. Dywedir iddo ymsefydlu'n gurad yn Llanfihangel Ynys Afan yn 1754. Gwelir ei enw gyntaf yng nghofrestr Llanilltud Nedd yn Rhagfyr 1762; bu'n gurad yno hyd 1769 neu 1770. Collodd ei le, meddir, oherwydd ei gyswllt â'r Methodistiaid. Ceir ei enw'n aml yng nghofrestr Llangiwc o 1771 hyd 1775. Ailgododd hen gapel anwes Gyfylchi yn 1776 a gweinidogaethodd yno weddill ei oes. Teithiodd a phregethodd lawer dros Gymru gyda'r fath arddeliad nes i'w frodyr dybied ei fod yn addas i arolygu seiadau sir Benfro ar farwolaeth Howel Davies. Canodd emynau hefyd a chyhoeddwyd ' Rhai Hymnau o Fawl i'r Oen ' o'r eiddo yn llyfr Dafydd William, Myfyrdod Pererin, … (Caerfyrddin, I. Daniel, d.d.); ceir dau emyn o'r eiddo yn Nodau y gwir Gristion … (Caerfyrddin, I. Daniel, d.d.): Tybir mai ef a drosodd i'r Gymraeg lyfr John Newton, Chwech ar Hugain o Lythyrau ar Destynau Crefyddol, gan Omicron (Caerfyrddin, J. Ross, 1777). Bu farw 17 Awst 1787, a chaddwyd ef ym mynwent S. Thomas, Castell Nedd. Canwyd marwnadau i'w goffadwriaeth gan Ddafydd William, Peter Williams, Pantycelyn.'

Awdur

• Y Parchedig Gomer Morgan Roberts, (1904 - 1993)

Ffynonellau

• Methodistiaeth Cymru (1851–6), iii, 41-4
• J. Morgan Jones a W. Morgan, Y Tadau Methodistaidd (1895-1897), i, 478-83
• Yr Adolygydd, ii, 498-502
• D. Rhys Phillips, The History of the Vale of Neath (Swansea 1925), 157-9, 480
• Josiah Thomas Jones, Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru (Aberdâr 1867-70), 188
• Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd., xii, 25-7
• G. Thomas, Lloffyn olaf o faes hynafiaethau Capel y Gyfylchi, ger Pontrhydyfen, Port Talbot (Treorchy 1899), 29-50

Darllen Pellach

• William Williams, Marwnad ar y Parchedig Mr. William Davies o Gastell Nedd; yr hwn a ymadawodd a'r byd, ddydd Gwener y 17 o Awst, 1787. Yn y driugeinfed flwyddyn o'i oed, ac a gladdwyd ym mynwent Castell Nedd; wedi treulio dros 30 o flynyddau i bregethu Efengyl Crist ymhlith y Methodistiaid (Trefecca 1787)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734584

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/